[Η Πηνελόπη χρησιμοποιεί ως εύπλαστο υλικό για το καλλιτεχνικό της έργο τη σεξουαλικότητά. Την καταπίεση και την απελευθέρωση.]
Στην αρχή, όπως συμβαίνει σε όλους μας όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με το σεξ για πρώτη φορά, τα έργα της περιφέρονταν γύρω από τον ερωτισμό και τις σχέσεις. Γρήγορα όμως, άρχισε να απελευθερώνεται εντυπωσιακά -και όταν λέω να απελευθερώνεται εννοώ στην τέχνη της γιατί ή ίδια, όπως χαρακτηριστικά λέει, στο σεξ δεν καταπίεσε τον εαυτό της ποτέ.
Interview by Nikolas Ventourakis
Ν.Πες μου για τότε που πήγες στο Λονδίνο. Στην αρχή πήγες στο London College of Fashion. Πώς ήταν η φάση εκεί;
Π: Καμία φάση. Ήμασταν έξι άτομα στο master και κανένας δεν μιλούσε με κανέναν. Μιλούσαμε σικέ. Πέρα όμως από τη σχολή, ήμουν καλά. Βρήκα αυτό που ήθελα. Όταν ήρθα στο Λονδίνο, πέρα από τον ενθουσιασμό μου για το ότι μπορώ να ντύνομαι και να συμπεριφέρομαι όπως θέλω, χωρίς να με κοιτάει κανείς -κάτι το οποίο συνέβαινε συνέχεια στην Ελλάδα, βρήκα και κόσμο με τον οποίο μιλούσαμε την ίδια γλώσσα. Στη Θεσσαλονίκη ήταν ακραία τα πράγματα, καθώς συναναστρεφόμουν με άτομα που πίστευαν ότι οι LGBT καλό είναι να μένουν κρυμμένοι στην κρεβατοκάμαρά τους.
Ν: Οπότε δεχόσουν μονίμως κριτική ως προς την εμφάνισή σου και τις απόψεις σου περί της σεξουαλικότητας στην Ελλάδα;
Π: Πιο πολύ ήταν η υποβόσκουσα κριτική, όπου όταν έχεις κάποια ακραία χαρακτηριστικά στην εμφάνιση ή στη συμπεριφορά, ο κόσμος γύρω σου σε κατηγορεί ότι προσπαθείς κάτι να αποδείξεις. Δεν το αποδέχεται ως έκφραση αλλά ως κόντρα. Ότι είμαι εκκεντρική, ας πούμε, ή ότι προσπαθώ να προκαλέσω. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αυτολογοκρίνομαι και να μην κάνω αυτό που με εκφράζει. Να βάφω τα μαλλιά μου μπλε και την άλλη μέρα να τα ξεβάφω γιατί δεν άντεχα να με κοιτάνε όλοι κριτικάροντάς με.
Ν: Αντιμετώπιζες κριτική και ως προς τη σεξουαλικότητά σου;
Π: Ναι, αλλά σε αντίθεση με την υπόλοιπη κριτική, δεν με ένοιαζε καθόλου. Όταν ήμουν στο δημοτικό δεν ερωτευόμουν ένα αγόρι, αλλά και αυτόν, και εκείνον και τον άλλο. Στο γυμνάσιο και στο λύκειο το ίδιο. Για τους άλλους ήμουν το «τσουλάκι», αλλά δεν με ένοιαζε. Ένιωθα σίγουρη για τον εαυτό μου και σίγουρη ότι δεν έκανα κακό. Ενώ καταπιεζόμουν για άλλα θέματα, η γνώμη του κόσμου για τη σεξουαλικότητά μου απλώς δεν με αφορούσε.
Ν: Άρα δεν έκανες πίσω…
Π: Όχι. Για παράδειγμα, για λόγους που δεν θα αναλύσουμε τώρα, ένα καλοκαίρι, ένα παιδί που είχαμε κάνει φάση, έγραψε μαζί με φίλους του το τηλέφωνό μου σε τοίχους και σε αυτοκόλλητα στην Αθήνα και χτυπούσε το τηλέφωνο στις διακοπές ασταμάτητα και άγνωστοι με αποκαλούσαν πουτάνα και καριόλα. Και απλώς, τους το έκλεινα και στεναχωριόμουν για τη φάση τους. Για κάποιο λόγο δεν με άγγιζε. Με την κολλητή μου περνούσαμε άψογα εκείνο το καλοκαίρι.
Ν: Αυτή η ελευθερία γύρω από το ζήτημα της σεξουαλικότητας σου δημιούργησε ποτέ πρόβλημα σαν καλλιτέχνη;
Π: Είχα έναν καθηγητή φωτογραφίας που μου έλεγε όταν σπούδαζα στην Ελλάδα, «Μη βγάλεις πάλι σόκινγκ φωτογραφίες». Ήταν αστείο! Βέβαια, δεν ήταν όλοι έτσι, με το που έσκασα στη σχολή ένας άλλος καθηγητής με σύστησε στο έργο της Goldin και του Tillmans. Από την άλλη, δεν είχα ουσιαστικά κανέναν για να συζητάω όσα με απασχολούσαν και κανέναν να βγάζω φωτογραφίες, γιατί ακόμα και τα μισόγυμνα που έκανα τότε, σόκαραν. Κατέληξα να είμαι πολύ φοβισμένη.
Ν: Η συνέχεια ήταν ότι αποφάσισες να γίνεις εικαστικός.
Π: Ναι, αν και το απέφευγα. Στο παρελθόν είχα μια εικόνα του «περιοδικού» ως προς το χώρο και αυτό ήταν λάθος. Σαν να έρχεσαι στο Λονδίνο και να κοιτάς στο Time Out για το πού να πας και τι να δεις.
Ν.Η πτυχιακή σου ήταν μία live performance όπου βασικά ένας αρκετά πιο δυνατός άντρας πάλευε μαζί σου και εσύ συνήθως έχανες.
Π: Ναι. Είχε να κάνει με τα όρια και τη φαντασίωση. Δεν ήταν προσομοίωση σεξουαλικού φετίχ όπου μια γυναίκα κάνει dominate έναν άντρα. Θέλεις να δεις πώς είναι όταν ένας άντρας παλεύει με μια γυναίκα; Εδώ. Μπες στο δωμάτιο και δες. Μύρισε, άκουσε, νιώσε άβολα. Πολλοί δεν μπορούσαν να μείνουν για πολύ ώρα. Όταν πάμε όμως στην πληρωμένη, επαγγελματική σχέση εκεί αλλάζει το θέμα. Περνάμε σε καπιταλιστικά πλαίσια. Δείχνω τον κώλο μου και βγάζω λεφτά. Αλλά την ίδια στιγμή, είμαι ανεξάρτητη μέσα στη συνθήκη αυτή της εμπορικής συναλλαγής. Υπάρχουν αντιφάσεις και με αυτό παλεύω.