Χορεύοντας γύρω από τα θέλω, τα πρέπει και τα μπορεί μιας κοινωνίας με αμέτρητες δυνατότητες επιλογής, η διεθνώς διακεκριμένη χορογράφος Ζωή Δημητρίου, που διαμένει πλέον μόνιμα στο Λονδίνο, διερευνά τις σύγχρονες μορφές της σκηνικής αφήγησης αντλώντας έμπνευση από τον Chris Marker και τον Slavoj Zizek, μέσα από τη νέα της δουλειά ‘‘You May!’’. Το ΟΖΟΝ την συνάντησε και μίλησε μαζί της για τα όρια της ενοχής, της ανοχής, της προόδου και της ευθύνης.
Τι είναι το ‘‘Υοu May!’’;
Το ‘‘You May!’’ είναι ένα νέο έργο που διερευνά τι σημαίνει να ζεις στη σύγχρονη κοινωνία, όπου το παλιό πρότυπο του ‘‘μπορείς, γιατί πρέπει’’ έχει τώρα ανατραπεί στο ‘‘πρέπει, γιατί μπορείς’’. Χρησιμοποιώντας κίνηση, ήχο, κείμενο και εικόνα, το κομμάτι αυτό προσφέρει στους θεατές προτάσεις γύρω από τα εν δυνάμει ‘μπορεί’ που μορφοποιούνται στις σφαίρες της φαντασίας, της επιθυμίας και του κινδύνου.
Αν αποτύπωνες τη ζωή σου με μία χορογραφία, πώς θα ήταν αυτή;
Θα είχε πολύ κίνηση, έντονες εικόνες και τους τίτλους να πέφτουν μετά το τέλος…
Διευρύνοντας τα όρια της σκηνικής αφήγησης, ποιες νέες μορφές προτείνει η παράσταση;
Το έργο αυτό πραγματεύεται το εδώ και τώρα της σκηνικής αφήγησης/ παρουσίας και τα εν δυνάμει ‘ίσως/μπορεί’ που προκύπτουν μέσα από το διάλογο μεταξύ της κίνησης και ακινησίας, του λόγου και της εικόνας και των συμβάσεων που γεννιούνται στις ανταλλαγές με το κοινό και μεταξύ των περφόρμερς.
Ανοχή: άλλοθι ή ενοχή για το πέρασμα στην σκοτεινή πλευρά της προόδου;
Ενοχή για κάθε λάθος επιλογή που ενδεχομένως έρθει σε ρήξη με την όποια πρόοδο είναι προγραμματισμένη, ανοχή στα πρέπει των άλλων και άλλοθι σχετικά με την έλλειψη να επωμισθούν της ευθύνης.
Πώς χορεύεται η ‘‘κοινωνία του ρίσκου’’;
Το ρίσκο πάνω στην σκηνή είναι πιο πολύ ταυτόσημο με την επένδυση του περφόρμερ στο ‘εδώ και τώρα’ και την ειλικρινή συνύπαρξη με το απρόσμενο κάθε ζωντανής παράστασης, παρά με την όποια επίδειξη ‘επικίνδυνου’ υλικού.
Με ποιον τρόπο εμπνεύστηκες από το ‘‘La jetee’’ του Chris Marker;
Με ενέπνευσε ιδιαίτερα σχετικά με τη φόρμα που χρησιμοποιεί, το γεγονός ότι όλο το φιλμ είναι βασισμένο σε φωτογραφικά κάδρα καθώς και ο τρόπος με τον οποίο έχει συνδυάσει τη φόρμα με το περιεχόμενο ώστε και τα δύο να μεταφέρουν το θεατή πραγματικά στο χρόνο, που είναι και μία από τις βασικές θεματικές του έργου.
Γιατί το έργο αυτό;
Προσπαθώ να αφουγκράζομαι όσο γίνεται το πώς η τέχνη μπορεί να έρθει σε διάλογο με την κοινωνία και τις τάσεις που επικρατούν. Το ‘‘You May!’’ είναι επηρεασμένο πέρα από το ‘‘La jetee’’ του Chris Marker, και από τον φιλόσοφο Slavoj Zizek, ο οποίος μιλάει για την κοινωνία της επιλογής. Επειδή σήμερα υπάρχει πληθώρα επιλογών η διαταγή πλέον είναι ότι πρέπει να χαίρεσαι για αυτό μιάς και η κοινωνία έχει προνοήσει για σένα να μπορείς να χαρείς.
Με άλλα λόγια η όποια αίσθηση ελευθερίας που μπορεί να μας έχουν παρέχει μπορεί να ιδωθεί και από τη μεριά ενός καλώς οργανωμένου συστήματος του οποίου οι βάσεις αντέχουν μέχρι τα υποκείμενα του συστήματος αυτού πάψουν να θέλουν να μπορούν. Και μετά;
You May! Σε χορογραφία Ζωής Δημητρίου 24-27 Μαϊου στη Μικρή Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση
YOU MUST CAUSE YOU MAY…
Συνέντευξη: Δέσποινα Ραμαντάνη