Ανοίγω την πόρτα του γραφείου και το βλέμμα του πέφτει ακριβώς στο δεξιό καρπό μου: τον κοσμούν τρία κοσμήματά του, που μου έκανε δώρο μερικές μέρες πριν. Καθότι τελειομανής, με πλησιάζει και μου τα ισιώνει, πριν καν μου πει “καλημέρα”. Γελάμε, γιατί γι’ ακόμα μια φορά συναντιόμαστε και είμαστε και οι δύο ντυμένοι στα μαύρα. Φτιάχνουμε ένα τσάι και αρχίζουμε να συζητάμε για όσα απασχολούν τη βιομηχανία της μόδας και του κοσμήματος σήμερα. Πώς είναι να είσαι νέος δημιουργός στην Ελλάδα του 2017; Πώς χειρίζεσαι την εικόνα σου; Πώς καταφέρνεις να διατηρήσεις μια επιχείρηση;
Interview by Lazaros Tzovaras
Shot by Apostolis Polikretis
Πώς σε βρίσκει το 2017;
Έχει ξεκινήσει πολύ δημιουργικά. Με αφορμή τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου, σκέφτηκα να συνδυάσω τη δουλειά μου με έναν φιλανθρωπικό σκοπό. Έχω σχεδιάσει ένα κόσμημα, στο οποίο αναγράφεται η λέξη “LOVE” σε γραφή braille. Μέρος των εσόδων θα δοθεί σε φιλανθρωπικό Ίδρυμα.
Με αφορμή αυτό μου δίνεις ένα ωραίο πάτημα. Βλέπουμε ότι η τέχνη σου έχει και μια κοινωνική πλευρά. Πρόσφατα, είδαμε ότι ο κόσμος της μόδας συνδέθηκα έντονα με την πολιτική, με πολλούς σχεδιαστές να αρνούνται να ντύσουν την Melania Trump, τη νέα Πρώτη Κυρία της Αμερικής. Ποιός πιστεύεις πως είναι ο ρόλος ενός σχεδιαστή; Φέρει κάποια ευθύνη το να ντύνεις ένα πολιτικό πρόσωπο;
Δεν αντιμετωπίζω το κόσμημα σαν αντικείμενο μόδας. Είναι αντικείμενο τέχνης, και όποιος το φοράει θα πρέπει να αντιλαμβάνεται τη φιλοσοφία του. Αφενός και η εικόνα μας είναι μια πρώτη σύσταση στον κόσμο για το ποιοι είμαστε και το τι πρεσβεύουμε. Υπ’ αυτή την έννοια, προφανώς η μόδα έχει πολιτικό λόγο, συνείδηση.
Αν συμφωνούσες, δηλαδή, με ό,τι εκπροσωπεί η πολιτική Trump, θα παραχωρούσες κοσμήματά σου στην Melania για την ορκωμοσία;
Αν συμφωνούσα, ναι. Αλλα δε συμφωνώ.
Τα κοσμήματά μου είναι πολύ απλά, γεωμετρικά, δωρικά. Απευθύνονται σε άτομα που έχουν ως μότο το less is more. Δεν έχουν συγκεκριμένη ηλικία, ούτε συγκεκριμένο φύλο.
Ας φύγουμε απ’ αυτό. Με την έναρξη της εταιρείας σου, ξεκίνησες να δίνεις και κάποια κοσμήματά σου στο Ισραήλ και το ΜαΪάμι. Αλλάζει ο τρόπος που σχεδιάζεις ανάλογα με τη χώρα στην οποία απευθύνεσαι;
Όταν σχεδιάζω δεν έχω ένα συγκεκριμένο αγοραστικό κοινό στο μυαλό μου. Αντιμετωπίζω σα μοναδικό το εκάστοτε κόσμημα, χωρίς να με επηρεάζει το ποιος θα το φορέσει. Το σημαντικό είναι να εκφράζει πρώτα εμένα. Δεν καθορίζεται η δουλειά μου από τα σημεία πώλησης. Αυτό συμβαίνει μόνο στην κατανομή των εμπορευμάτων. Δεν δίνω τα ίδια κοσμήματα, επί παραδείγματι, στο κατάστημα που συνεργάζομαι στη Μύκονο με το κατάστημα της Ελαφονήσου. Ο εκάστοτε επαγγελματίας θα κάνει τις επιλογές του με βάση το target group του.
Ποιος πιστεύεις ότι είναι ο χαρακτήρας που φοράει τα κοσμήματά σου;
Τα κοσμήματά μου είναι πολύ απλά, γεωμετρικά, δωρικά θα μπορούσα να πω. Οπότε είναι εύλογο να απευθύνονται σε άτομα που έχουν ως μότο το less is more. Δεν έχουν συγκεκριμένη ηλικία, ούτε συγκεκριμένο φίλο.
Πώς χρησιμοποιείς το Διαδίκτυο;
Το Διαδίκτυο έχει γίνει ένας νέος κόσμος. Όπως δέχεσαι νέες εικόνες από ένα ταξίδι, όπως επηρεάζεσαι από έναν νέο άνθρωπο που γνωρίζεις, έτσι και στο Διαδίκτυο, ό,τι μου τραβήξει τη προσοχή, ό,τι μου φανεί χρήσιμο, το αποθηκεύω. Παρακολουθώ κυρίως sites και blogs που σχετίζονται με την τέχνη, το interior design, το ρούχο και το κόσμημα. Έχει τύχει να δημιουργήσω μια ολόκληρη σειρά εμπνευσμένη από μια φωτογραφία ενός φωτιστικού που είδα.
Έχεις σχεδιάσει κοσμήματα και για shows. Ίσως η πιο πολυσυζητημένη ήταν η συνεργασία σου με τον Δημήτρη Πέτρου, μερικές σεζον πίσω. Πώς είναι το να βγαίνεις από τη θέση του δημιουργού και να γίνεσαι το όργανο που υλοποιεί την ιδέα κάποιου άλλου;
Ήταν πολύ μεγάλη ευκαιρία. Μπόρεσα να κάνω πιο εκκεντρικά κοσμήματα, που δεν είναι τόσο φορέσιμα. Μέχρι τότε έκανα επί το πλείστον κοσμήματα που αφορούν στην καθημερινότητά μας. Όταν σχεδιάζεις για κάποιο fashion show, δεν υπάρχουν αυστηροί κανόνες, και αυτό απελευθερώνει ακόμη περισσότερο τη δημιουργικότητά μου. Και φυσικά, ήταν πολύ όμορφο που για πρώτη φορά το κοινό μου συστήθηκε σ’ αυτό του Δημήτρη. Δεν αντιμετώπισα κανένα πρόβλημα. Το όραμά του μου έγινε αμέσως αντιληπτό και έτσι, ό,τι μου ζήτησε, ήταν εύκολο.
Πώς μέσα από τη δική σου εμπειρία, ένας νέος καλλιτέχνης που δραστηριοποιείται στην Αθήνα και δεν έχει καταχωρήσεις στα μεγάλα περιοδικά και blogs, καταφέρνει να επικοινωνήσει το έργο του; Ποια πολιτική ακολουθείς;
Δύσκολη ερώτηση. Δεν έχω κάποια συγκεκριμένη πολιτική. Ούτε οι σπουδές μου σχετίζονται με τις επιχειρήσεις ούτε το οικογενειακό μου background. Για να είμαι ειλικρινής, δεν γνωρίζω καθαρά πως ακριβώς πρέπει να λειτουργεί αυτό το κομμάτι. Είμαι λίγο πιο ρομαντικός: η αγάπη που δείχνω σ’ αυτό που κάνω έχει δημιουργήσει το κοινό μου. Σίγουρα τα social media με έχουν βοηθήσει πολύ. Αλλά και αυτό κινείται μόνο του.
Υπάρχει βέβαια και η μεριά των καταστημάτων που, από τη μια συζητάμε για το εμπόρευμα που θα έχουν, ωστόσο, δεν γνωρίζω τον τρόπο με τον οποίο τυχόν το προωθούν. Και στο atelier είναι διαφορετικά. Έρχομαι σε προσωπική επαφή με τον πελάτη, τα κοσμήματα που φτιάχνουμε είναι συνήθως customated, οπότε μιλάμε για έναν πελάτη που ήδη εμπιστεύεται τη δουλειά μου.
Atelier Vs κατάστημα: γιατί διαλέγεις το atelier και όχι το κατάστημα;
Προτιμώ το atelier. Η προσωπική επαφή με τον κόσμο είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της δουλειάς μου, καθότι τα περισσότερα κοσμήματα που φτιάχνω είναι μοναδικά. Σε ένα κατάστημα χάνεις τη μοναδικότητα.
Πιστεύεις ότι δημιουργώντας ένα κατάστημα, που εκτίθεται σε όλους, αλλάζει λίγο και τη φιλοσοφία του κοσμήματός σου;
Όχι απαραίτητα. Μη ξεχνάμε πως οι περισσότεροι με έχουν μάθει μέσα από τα καταστήματα με τα οποία συνεργάζομαι. Δε με φοβίζει μήπως γίνω mass, είναι η φύση των κοσμημάτων μου τέτοια που είναι μάλλον αδύνατον. Εξάλλου, προσέχω πάρα πολύ τις συνεργασίες μου, σε κάθε περιοχή υπάρχει μόνο ένα σημείο πώλησης ακριβώς γι’αυτό το λόγο.
Ποτέ δε ξέρω πως θα πάει εμπορικά μια συλλογή. Δε κοιτάω τι πήγε καλά στη προηγούμενη για να το επαναλάβω. Δημιουργώ με βάση τι με εκφράζει τώρα. Δεν υπακούω σε οικονομικούς κανόνες.
Έχω παρατηρήσει πολλές φορές να έχουν αντιγράψει κοσμήματά σου. Πώς ένας νέος καλλιτέχνης, όπως εσύ, που δεν έχει νομικό τμήμα, μπορεί να προστατεύσει τα δημιουργημάτά του;
Στην αρχή με επηρέαζε πολύ αρνητικά. Ωστόσο, αναλύοντας το, αντιλήφθηκα ότι η τέχνη δεν έχει όρια, δεν υπάρχει παρθενογέννηση. Έτσι, με χαροποιεί το γεγονός ότι κάποιος αφορμάται από ένα δικό μου κόσμημα, μια δική μου ιδέα και την εξελίσσει. Αυτό που με βρίσκει αντίθετο, όμως, είναι η καθαρή αντιγραφή. Και πέραν του ότι δείχνει πολλά για το ποιόν αυτού που το κάνει, προσωπικά με κολακεύει. Γιατί τα βλέπουν και λένε “Α! Μουτσάτσος!”
Στην αρχή μιλήσαμε για την επαφή σου με το εξωτερικό. Είναι στα σχέδια σου μια μόνιμη πια συνεργασία με κάποια boutique έξω;
Ασφαλώς. Ο στόχος μου στην αρχή σίγουρα ήταν η Ελλάδα, που είναι και μια αγορά αρκετά δύσκολη. Πόσο μάλλον σ’αυτή την περίοδο, που πλήττεται από την οικονομική κρίση. Ωστόσο, η εμπορική και αισθητική ανάπτυξη είναι πολύ περιορισμένη. Δεν υπάρχει οργάνωση και βασικά δεν υπάρχει υποστήριξη προς τους νέους δημιουργούς. Δυστυχώς, αλλά το εξωτερικό φαίνεται να γίνεται μονόδρομος για όποιον θέλει να χτίσει κάτι.
Είναι πράγματι δύσκολη η οικονομία της χώρας, και το κόσμημα είναι μάλλον luxury. Άρα, ποια είναι η θέση του στην Ελλάδα του 2017;
Είχε και πάντα θα έχει θέσει. Δεν το βλέπω σαν αξεσουάρ μόδας, αλλά σαν αντικείμενο τέχνης. Έχει μεν χρηστική αξία, αλλά το βασικό είναι πως μας κάνει να νιώθουμε όμορφα. Έχουμε σήμερα τίποτα περισσότερο ανάγκη απ’αυτό;
Ποιο ήταν το πρώτο κόσμημα που δημιούργησες;
Το πρώτο κόσμημα ήταν το Cycle Du Soleil σε κίτρινο χρυσό με λάβα. Ήταν ένα από τα πέντε κοσμήματα που είχα σχεδιάσει για έναν αγαπημένο μου φίλο, που είχε τα γενέθλιά του.
Παρατηρώ ότι δεν βγάζεις συλλογές τακτικά. Είναι μια πολιτική που ακολουθείς για να δημιουργήσεις κομμάτια διαχρονικά;
Εν μέρει. Εκτός από τα limited edition και επετειακά μου κοσμήματα, όλα τα υπόλοιπα επαναλαμβάνονται ανά τις συλλογές. Δεν αντιμετωπίζω το κόσμημα σαν τάση. Δεν γίνεται ξεπερασμένο, δεν καταργείται από το νέο. Και έχω και την πολυτέλεια -σε πείσμα του καιρού- να δημιουργώ συλλογές μόνο όταν έχω κάτι νέο να πω, και όχι κάθε έξι μήνες με τους απίστευτα γρήγορους ρυθμούς που ακολουθεί η αγορά.
Ποιο κομμάτι σου ξεχωρίζεις;
Τη σειρά Abreast. Ήταν το πρώτο βραχιόλι που σχεδίασα, με τις δύο γωνίες να βρίσκονται απέναντι, σε παραλληλία. Συμβολίζει τη ζωή μας: από τη μία είναι το τι θέλουμε, και από την άλλη το τι κάνουμε. Οξύμωρο..
To στυλ σου πως θα το χαρακτήριζες; Αγαπημένος σου σχεδιαστής μόδας;
Δεν ακολουθώ τις τάσεις, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Έχω κάποιες αναφορές που έχουν ορίσει κατά πολύ τον τρόπο που ντύνομαι. Αγαπώ πολύ το λευκό και το μαύρο, και τις γεωμετρικές γραμμές.
Θα πω τρεις: Giorgio Armani, Tom Ford, Riccardo Tisci
Πώς σου αρέσει να διασκεδάζεις στην Αθήνα;
Μαρέσει να βγαίνω για φαγητό ή ποτό με φίλους, ή να πηγαίνουμε στο θέατρο, ή να περνάμε χρόνο μαζί στο σπίτι. Λατρεύω να έχω φίλους στο σπίτι!
Το οποίο βλέπω και στα social media οτι το φροντίζεις πολύ. Σαρέσει το interior..
Είναι μεγάλο μου απωθημένο! Αν δεν ήμουν σχεδιαστής κοσμημάτων θα ήθελα να ήμουν διακοσμητής.
Πραγματικά, ποια είναι η ευχή που έκανες για το 2017;
Πραγματικά: να πατάω γερά στα πόδια μου, με κάθε έννοια. Αν το ‘χεις αυτό, μπορείς να καταφέρεις τα πάντα.
Ανακαλύψτε τα κοσμήματα MOUTSATSOS εδώ