Το Collagistas Festival είναι η ετήσια συνάντηση των collage artists από όλο τον κόσμο. Κάθε χρόνο γίνεται σε διαφορετική χώρα και ενώνει πολλούς ξεχωριστούς καλλιτέχνες με σκοπό να εκθέσουν την δουλειά τους και να μοιραστούν ιδέες και έμπνευση.
Παρουσιάζει εκθέσεις, workshops και ομιλίες 53 καλλιτεχνών από 20 χώρες οι οποίοι φέτος ταξίδεψαν στο Δουβλίνο, όπου έγινε το festival. Το Collagistas Festival αποτελεί μια πλατφόρμα εξερεύνησης και συζήτησης γύρω από την τέχνη του κολάζ και τον ρόλο του στον σύγχρονο οπτικό πολιτισμό. Επιπλέον, επικεντρώνεται στο να εισάγει το κοινό σε αυτή την μορφή τέχνης αλλά και να διατηρήσει ένα διεθνές σύστημα από καλλιτέχνες.
Το φετινό festival είναι το 5ο κατά σειρά και διοργανώθηκε στις 13-16 Σεπτεμβρίου με θέμα “Big Village Small World”στο Δουβλίνο. Το πρώτο έγινε το 2014 στο Βερολίνο και το επόμενο στην Θεσσαλονίκη. Του 2016 στο Eindhoven και το περσινό στο Μιλάνο.
Ανάμεσα στις χώρες που συμμετείχαν ήταν και η Ελλάδα, η οποία εκπροσωπήθηκε από τους: Lane, Γιώργος Χρόνης, Άννα Σανδαλάκη, Δήμος Τσορμπατζόγλου, Λήδα Δρίβα, Εύη Παπαδοπούλου, Άννα Γερολυμάτου, Μαρία Μπενάκη, Αναστασία Γλαστρή και Dorothee Mesander.
Μιλήσαμε με τον Δήμο Τσορμπατζόγλου για την συμμετοχή του στο festival καθώς και για την μέχρι τώρα πορεία του.
-Πότε και με ποια αφορμή ξεκίνησες να ασχολείσαι με το κολάζ;
Το πρώτο μου κολάζ το έφτιαξα το 2007 και είχε χαρακτήρα πειράματος. Μέχρι τότε είχα ασχοληθεί λίγο με το σκίτσο, με κατασκευές και αρκετά με το ψηφιδωτό. Τελειώνοντας ένα σχέδιο για ψηφιδωτό συνειδητοποίησα πως για να τελειώσει η κατασκευή του θα μου έπαιρνε μήνες. Ανέβαλα λοιπόν την ιδέα μέχρι που κάποια στιγμή μαζεύοντας χαρτιά, περιοδικά και εφημερίδες για ανακύκλωση σκέφτηκα πόσο κρίμα ήταν όλο αυτό το υλικό να πάει χαμένο. Εκεί ήρθε και η αναλαμπή και ξανάπιασα το σχέδιο του ψηφιδωτού χρησιμοποιώντας άλλο υλικό αντί της πέτρας, το χαρτί. Ένα υλικό που λόγω επαγγέλματος (συντήρηση χειρογράφων) γνώριζα αρκετά καλά. Το αποτέλεσμα με ενθουσίασε οπότε ξεκίνησα μια σειρά έργων για τον δικό μου χώρο. Δεν είχα σκεφτεί ποτέ να εκθέσω τα έργα αυτά. Ήταν κάτι που το έκανα καθαρά για μένα, ήταν η «ψυχοθεραπεία» μου. Τρία χρόνια μετά και μετά από παρότρυνση φίλων ήρθε η πρώτη έκθεση. Με μεγάλη επιτυχία, με κόσμο πολύ και αγαπημένο στο opening και τα μισά έργα της έκθεσης, με μεγάλη μου έκπληξη, να έχουν πουληθεί.
-Τι σε έκανε να συνεχίσεις μέχρι σήμερα;
Όλη αυτή η ανταπόκριση ήταν το έναυσμα να συνεχίσω και να πάρει άλλες διαστάσεις και βαρύτητα. Και άλλες ατομικές εκθέσεις και πολλές συμμετοχές σε ομαδικές.
-Πιστεύεις πως είναι μια άλλη μορφή τέχνης και πόσο ισότιμα νιώθεις με κάποιον που ασχολείται με τις πιο διαδεδομένες μορφές τέχνης, όπως για παράδειγμα έναν ζωγράφο;
Ναι, θεωρώ ξεκάθαρα το κολάζ μορφή τέχνης. Αν ένας ζωγράφος χρησιμοποιεί χρώματα σαν υλικό, αντίστοιχα και ένας «κολαζίστας» χρησιμοποιεί χαρτιά, εικόνες ή κομμάτια εικόνων για συνθέσει τη δική του ιδέα.
-Πώς βρέθηκες με τους υπόλοιπους Collagistas;
Οι καλλιτέχνες που ασχολούνται με την τέχνη του κολάζ είναι πολλοί. Μια από αυτούς είναι και η Ελένη Χατζάρα ή Lane που με κάποιους άλλους εμπνεύστηκαν και υλοποίησαν την ιδέα του Collagistas Festival . Η Ελένη είχε έρθει στην πρώτη μου έκθεση. Εκεί και γνωριστήκαμε. Τέσσερα χρόνια μετά, το 2014, έγινε το πρώτο Collagistas festival στο Βερολίνο. Ήταν η πρώτη διοργάνωση με μεγάλη συμμετοχή καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο με κοινό στοιχείο το κολάζ, αποκλειστικά. Την πρώτη εκείνη φορά δυστυχώς δεν κατάφερα να πάρω μέρος. Την επόμενη χρονιά το φεστιβάλ έγινε στην Ελλάδα και μάλιστα στην πόλη που γεννήθηκα, τη Θεσσαλονίκη. Η πρώτη εκείνη συμμετοχή ήταν για μένα πραγματικά συγκλονιστική. Γνωριστήκαμε μεταξύ μας πολλοί άνθρωποι διαφορετικών εθνοτήτων με ένα και μοναδικό κοινό στοιχείο, τη αγάπη μας για το κολάζ. (-Γιατί πιστεύεις πως είναι αναγκαία η συνεύρεση σας;) Αυτός είναι και ο πιο βασικός κανόνας της διοργάνωσης. Να είναι διατεθειμένος ο καλλιτέχνης να ταξιδέψει στη χώρα που λαμβάνει χώρα το φεστιβάλ. Εκεί σταματάει το απρόσωπο των social media και σε πραγματικό χώρο και χρόνο βρισκόμαστε, ανταλλάσσουμε ιδέες, απόψεις όσον αφορά την τέχνη του κολάζ, γίνονται εργαστήρια, παρουσιάσεις βιβλίων και άλλα. Υπάρχει διάδραση και συμμετοχή σε ένα κλίμα απόλυτα καλλιτεχνικό χωρίς το παραμικρό ίχνος ανταγωνισμού.
-Πρακτικά πόσος χρόνος απαιτείται για τη δημιουργία ενός έργου κολάζ;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένος χρόνος. Εξαρτάται από πολλά. Την ιδέα, το μέγεθος, τα υλικά και φυσικά τη διάθεση για δουλειά. Μια πολύ αγαπημένη μου καλλιτέχνης του κολάζ από τη Λυών η Rozenn Le Gall για παράδειγμα χρησιμοποιεί κατά κύριο λόγο δυο κομμάτια ή το πολύ τρία για να συνθέσει μια ιδέα δημιουργώντας με αυτόν τον μινιμαλιστικό τρόπο πανέμορφα έργα. Αυτό το θεωρώ μεγάλο ταλέντο και ικανότητα. Κάποιοι άλλοι καλλιτέχνες είναι πιο «σύνθετοι» στις δημιουργίες τους.
-Περιέγραψε μας τα υλικά που χρησιμοποιείς.
Σε ένα κολάζ μπορεί να χρησιμοποιηθούν τα πάντα σαν υλικά. Παρόλα αυτά έχω επιλέξει προς το παρόν το χαρτί και το ύφασμα. Όταν λέω χαρτί εννοώ κάθε τι χάρτινο. Από περιτύλιγμα, περιοδικό, εφημερίδα, μέχρι ταπετσαρίες τοίχου. Δουλεύω κυρίως πάνω σε τελάρα με καμβά και επειδή μ’αρέσουν οι μεγάλες επιφάνειες, δουλεύω έργα μεγάλων διαστάσεων.
-Ποια ήταν η φετινή θεματική του Collagistas Festival στο Δουβλίνο και πώς την αντιμετωπίσατε;
Κάθε χρόνο υπάρχει κοινό θέμα που ανακοινώνεται από τους διοργανωτές αρκετούς μήνες πριν το φεστιβάλ μαζί με τον τόπο/χώρα που θα φιλοξενηθεί. Φέτος το θέμα ήταν “Big villages / Small world”. Ο καθένας ήταν ελεύθερος να προσεγγίσει το θέμα με όποιο τρόπο θέλει, αυτολεξεί ή αλληγορικά.
-Εσύ ποια έργα παρουσίασες;
Ο καλλιτέχνης συμμετέχει με ένα έργο και αυστηρός κανόνας είναι να να μην το κοινοποιήσει σε κανένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης πριν τα εγκαίνια του φεστιβάλ. Στη δική μου εκδοχή τέσσερα αγόρια σε μια παραλία με background κομμάτια από χάρτη παίζουν ποδόσφαιρο έχοντας για μπάλα τη γη. Με τίτλο έργου “Not a game” προσπάθησα να δώσω ένα οικολογικό μήνυμα για την ίδια τη γη, τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε σ’αυτή, τα σημάδια που μας δίνει τα τελευταία χρόνια και μας προειδοποιεί να μην την αντιμετωπίζουμε σαν παιχνίδι.
-Τα έργα του φεστιβάλ είναι προς πώληση; Υπάρχει κάποιο site; (Συνήθως σε τι τιμές κυμαίνονται;)
Τα έργα της διοργάνωσης είναι προς πώληση. Ο καθένας λειτουργεί αυτόνομα όσον αφορά την προώθηση και την τιμή του έργου του. Σκοπός άλλωστε των διοργανωτών δεν είναι η επίτευξη χρηματικού κέρδους αλλά το να μας συγκεντρώσει όλους κάθε φορά σε και διαφορετικό τόπο. Βερολίνο, Θεσσαλονίκη, Αϊντχόφεν, Μιλάνο, φέτος Δουβλίνο, του χρόνου κανείς δεν ξέρει που… Σε έναν υπέροχο χώρο φέτος, στην καρδιά του Δουβλίνου, στην Temple Bar Gallery συγκεντρωθήκαμε άνθρωποι από όλο τον κόσμο. Ιρλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελλάδα, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ιταλία, Γερμανία, Λετονία, Γαλλία, Ισπανία, Πολωνία, Βέλγιο, Ισραήλ, Η.Π.Α, Περού, Καναδά, Αργεντινή, Βραζιλία.