O Στέλιος Κυμπουρόπουλος δεν είχε ποτέ την πολιτική ως αυτοσκοπό. Αντίθετα, το μόνο πράγμα που είχε πάντα ως στόχο ήταν να κάνει τον κόσμο καλύτερο!
Ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κυμπουρόπουλος είναι μια ξεχωριστή προσωπικότητα της σύγχρονης Ελλάδας. Η ακτινοβολία που απλώνει γύρω του μέσα από το παράδειγμά του, η δράση του στο Ευρωκοινοβούλιο και τον οργανισμό i-Living, η δυνατή σχέση που τον ενώνει με τους γονείς του, είναι όλα πράγματα που συγκινούν και εντυπωσιάζουν. Έχοντας όμως την εικόνα του στη σκέψη μας, στο νου πολλών από εμάς σχηματίζεται το ερώτημα: Πώς ένας άνθρωπος με αναπηρία καταφέρνει να διατηρεί την ίδια δίψα για ζωή, όπως την εποχή που ήταν ακόμη μαθητής και σημαιοφόρος;
Σήμερα βέβαια, αυτή η σημαία δεν έχει τις 9 γραμμές και το σταυρό της γαλανόλευκης, αλλά μία εντελώς άλλη μορφή και υπόσταση. Είναι συμβολική και πάνω της συγκεντρώνει το αίτημα των ατόμων με αναπηρία για ισότητα, μέσα στα όρια της ελληνικής κοινωνίας (και όχι μόνο).
Στο πλαίσιο της ανάδειξης προσωπικοτήτων που έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν ή να διαχειριστούν κάποιο προσωπικό πρόβλημα ή ιατρική πάθηση και να γίνουν παράδειγμα δύναμης και ανθρωπιάς για τους άλλους, το Ozon, συνάντησε τον ευρωβουλευτή Στέλιο Κυμπουρόπουλο στο γραφείο του στην Αθήνα, με τον οποίο και είχε μια πολύ ενδιαφέρουσα όσο και αποκαλυπτική συζήτηση.
Ozon: Θα ήθελα να ξεκινήσω από την αρχή, όταν ακόμη ήσασταν ένας απλός μαθητής στο Γενικό Λύκειο (το απλός φυσικά εντός εισαγωγικών). Πιο ειδικά, την εποχή που μάθατε για τη δυνατότητα που σας δινόταν να συμμετέχετε στο πρόγραμμα “Βουλή των Εφήβων”. Θυμάστε την έκθεση που γράψατε και που σας έβαλε στη λίστα με τους επιλεγμένους Έλληνες έφηβους βουλευτές; Tι θέμα είχε;
Eιλικρινά δεν θυμάμαι αυτή τη στιγμή, πάντως σίγουρα είχε να κάνει με τα κοινωνικά δικαιώματα ή την αναπηρία. Αυτό που σίγουρα έχω εντυπωμένο στη μνήμη μου είναι ότι γενικά μου άρεσε σαν εμπειρία.
Ozon: Το 1999, σε ηλικία 15 ετών, γίνατε ο πρώτος Έλληνας μαθητής στην ιστορία, να παρελάσει ως σημαιοφόρος πάνω σε αναπηρικό αμαξίδιο. Νιώσατε τότε ότι η επιλογή των γονιών σας να σας στείλουν σε σχολείο γενικής εκπαίδευσης και όχι κάποιο ειδικό σχολείο, δικαιώθηκε;
Κατ’ αρχήν, πριν απαντήσω στην ερώτηση, θέλω να ξεκαθαρίσω, ότι ποτέ μου δεν ένιωθα ότι έπρεπε να πάω σε κάποιο ειδικό σχολείο, αφού έβλεπα τον εαυτό μου όπως ακριβώς οι άλλοι. Ήθελα να έχω τις παρέες μου, να διασκεδάζω αλλά και να εκπαιδεύομαι και να μαθαίνω.
Σίγουρα όμως, το γεγονός ότι σήκωσα τη σημαία, μου άλλαξε τη ζωή, αφού πλέον έγινα γνωστός (θυμάμαι πως τότε άρχισαν να με σταματάνε στο δρόμο) αλλά κυρίως επειδή έδειξα, ότι το να σηκώσω τη σημαία ήταν κάτι αναμενόμενο, αφού ήμουν ο καλύτερος μαθητής στην τάξη μου και όχι κάτι πρωτοφανές.
Ozon: Έχετε σπουδάσει Ιατρική και έπειτα ειδικευτεί στην Ψυχιατρική, έχοντας μάλιστα εμβαθύνει στις ψυχοσεξουαλικές διαταραχές. Γιατί επιλέξατε τον συγκεκριμένο κλάδο που αφορά αυτές τις διαταραχές;
Πολλοί μου κάνουν την ίδια ερώτηση και πάντα λέω το εξής: Επέλεξα το συγκεκριμένο κλάδο γιατί ήξερα πως οι σεξουαλικές επιλογές που κάνει ο κάθε άνθρωπος, έχουν να κάνουν με τη ψυχοσύνθεσή του. Επομένως, αν κάποιος πχ φοβάται να έρθει σε επαφή με άλλον ή νιώθει ότι οι επαφές δεν τον γεμίζουν, είναι κάτι που σχετίζεται με τον ψυχικό του κόσμο και αυτά που κουβαλάει εσωτερικά. Από την άλλη, το είδος των σεξουαλικών επαφών, επηρεάζει και τη ζωή του. Το είδα δηλαδή σαν επιστημονικό πεδίο πολύ ενδιαφέρον, στο οποίο και θα μπορούσα να φανώ χρήσιμος. Επίσης, το σεξουαλικό κομμάτι είναι μέσα στη ζωή, όπως το ότι τρώμε, πίνουμε και κοιμόμαστε.
Ozon: Το 2008, μάθατε για την ιδέα της ανεξάρτητης διαβίωσης, η οποία ουσιαστικά είναι μια πολιτική προσπάθεια που στοχεύει στη βελτίωση της ζωής των ατόμων με αναπηρία, με μία έμφαση στην αυτοδιάθεση. Εσείς μάλιστα, είστε και ο ιδρυτής του πρώτου Oργανισμού Ανεξάρτητης Διαβίωσης Ελλάδος, του I-Living.
Βάζοντας κατά νου, με τις λίγες εμπειρίες και γνώσεις που έχω επί του θέματος, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στην καθημερινή τους ζωή (πχ από την απλή είσοδο σε ένα λεωφορείο μέχρι τις ευκαιρίες επαγγελματικής αποκατάστασης), εσείς τι έχετε καταφέρει μέχρι τώρα με τον οργανισμό σας;
Αυτή την ερώτηση δεν μπορώ να την απαντήσω, από την άποψη ότι σκοπός του i-Living δεν είναι η αλλαγή της κατάστασης σε πρακτικό επίπεδο όσο η αλλαγή της νοοτροπίας γύρω από τα θέματα που σχετίζονται με τους ανάπηρους όπως η επαγγελματική αποκατάσταση. Ωστόσο, μπορώ να πω, ότι η δράση της οργάνωσης έπαιξε μεγάλο ρόλο στην εισαγωγή των προσωπικών βοηθών, που πλέον προβλέπονται επίσημα στην Ελλάδα. Για όσους δεν το γνωρίζουν, με τον όρο προσωπικοί βοηθοί εννοούμε εκείνους τους επαγγελματίες που υποστηρίζουν τους ανάπηρους στην καθημερινή τους ζωή, όπως στο να φάνε και να μετακινηθούν, πράγματα δηλαδή που στους υπόλοιπους ανθρώπους γίνεται με τον τρόπο που έχουμε συνηθίσει, σε ανθρώπους με κάποια βλάβη όπως εγώ γίνεται με έναν άλλο τρόπο που μπορεί να περιλαμβάνει και την υποστήριξη μέσω προσωπικού βοηθού.
Ozon: Θέλω τώρα να αναφερθώ στο πολυσυζητημένο από όλους θέμα της εκλογής σας ως ευρωβουλευτή. Για να γίνω πιο σαφής, εννοώ τις 577.114 ψήφους που λάβατε, αριθμό ρεκόρ για Έλληνα Ευρωβουλευτή. Πιστεύετε ότι σ’ αυτό έπαιξε ρόλο η ιδιαιτερότητα της αναπηρίας, από την άποψη ότι είναι μια ιδιαιτερότητα που σπάνια βλέπουμε σε ευρωβουλευτή;
Θεωρώ ότι στην εκλογή μου έπαιξαν ρόλο πολλοί παράγοντες. Σίγουρα η αναπηρία μου είναι μια συνθήκη την οποία δεν τη συναντάμε παρά σπάνια σε υποψήφιους βουλευτές κλπ., στην ελληνική πραγματικότητα. Ωστόσο, αυτό κατά την άποψη μου δεν σημαίνει, πως οι πολίτες με ψήφισαν γι’ αυτό το λόγο. Αντίθετα, κέρδισα την εμπιστοσύνη τους για το έργο που είχα επιτελέσει μέχρι τότε, όπως πχ το ρόλο μου στην διάδοση του κινήματος “Ανεξάρτητη Διαβίωση” στην Ελλάδα.
Ozon: Απ’ ότι έχω καταλάβει, προτιμάτε να αναφέρεστε στα άτομα με αναπηρία με τον όρο “ανάπηροι”. Γνωρίζω όμως, πως υπάρχουν κάποιοι που θεωρούν ότι είναι πιο σωστό να χρησιμοποιούμε τους όρους “άτομα με ιδιαιτερότητες” ή “άτομα με ξεχωριστές ικανότητες”. Εσάς, ποια είναι η άποψη σας πάνω σ’ αυτές τις δύο φράσεις;
Νομίζω πως ο σωστός όρος είναι “ανάπηροι” και μπορώ να εξηγήσω το γιατί. Πολλοί έχουμε μια βλάβη είτε στο σώμα μας είτε στις αισθήσεις μας είτε στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο αλλά και με τον τρόπο που επικοινωνούμε με τον κόσμο. Από εκεί και πέρα η κοινωνία όπως έχει δομηθεί βάζει εμπόδια σε αυτούς τους διαφορετικούς τρόπους γιατί δε μπορεί να ενσωματώσει αυτήν την ποικιλία. Για αυτό λοιπόν δημιουργείται η αναπηρία, είναι δηλαδή ένα αποτέλεσμα του πως έχει οικοδομηθεi η κοινωνία. Γενικά πιστεύω πως δεν είναι λύση να αρνούμαστε ο καθένας το πρόβλημά μας αλλά να το αγκαλιάζουμε και να προσπαθούμε να δούμε πως θα πορευτούμε με αυτό. Μην ξεχνάς ότι πλέον υπάρχει το κίνημα της χρησιμοποίησης λέξεων που περιγράφουν μειονότητες από τις ίδιες τις μειονότητες, οι οποίες αναγνωρίζουν πως το να περιγράφεις τον εαυτό σου όπως είναι, δεν είναι κάτι που πρέπει να στιγματίζει.
Ozon: Σε μια ανάρτηση σας στο instagram για την Ημέρα της Μητέρας, είχατε ανεβάσει μια πολύ ξεχωριστή εικόνα που ήσασταν αγκαλιά με τη δική σας. Οι γονείς σας, πόσο μεγάλο ρόλο παίζουν στη ζωή σας;
Η μητέρα μου και γενικά η οικογένειά μου, παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο στη ζωή μου και τους αγαπώ πάρα, μα πάρα πολύ. Αρχικά, η αγάπη μου έχει να κάνει με το γεγονός ότι μου έμαθαν να έχω πίστη στον εαυτό μου και στο Θεό και με αποδέχτηκαν όπως είμαι, σε μια δεκαετία (’90) που ακόμη στην Ελλάδα βρισκόμασταν πολύ πίσω σε τέτοια θέματα. Σ’ αυτούς οφείλω ότι έχω καταφέρει μέχρι σήμερα. Εκείνοι άλλωστε ήταν που με φρόντισαν όταν εγώ δεν μπορούσα να βοηθήσω τον εαυτό μου.
Στους γονείς μου ειδικά, το λιγότερο λοιπόν που μπορώ να τους προσφέρω πλέον ως αντάλλαγμα είναι να τους φροντίζω εγώ με τη σειρά μου. Για παράδειγμα, αν πρέπει να πάει ο πατέρας μου στο γιατρό, θα βρω χρόνο να τον εξυπηρετήσω και να είμαι μαζί του. Τέτοια πράγματα.
Ozon: Τώρα που μιλάμε για την μητρότητα, ποια είναι η άποψη σας για τις αμβλώσεις; Είστε υπέρ ή κατά της συγκεκριμένης ιατρικής πράξης και γιατί;
Είμαι υπέρ της αυτοδιάθεσης των γυναικών, δηλαδή πιστεύω ότι η κάθε γυναίκα έχει δικαίωμα να αποφασίζει για το σώμα της. Είναι δική της επιλογή. Η κάθε γυναίκα γνωρίζει καλύτερα αν θέλει ή όχι ένα παιδί. Θα πρέπει ως κοινωνία σε κάθε περίπτωση να στηρίζουμε τις αποφάσεις της.
Οzon: Σε γενικές γραμμές, δεν έχω δει πουθενά στα media να έχετε ανοιχτεί για την προσωπική σας ζωή. Αν μου επιτρέπετε, ο γάμος και η οικογένεια είναι μέσα στα μελλοντικά σας σχέδια;
Ναι σίγουρα, ο γάμος και η οικογένεια είναι στα σχέδιά μου. Απλά επειδή η απόφαση δεν ανήκει μόνο σε εμένα, θα πρέπει να αποφασίσουμε από κοινού με τη σύντροφό μου για το πότε θα συμβεί επίσημα η ένωση μας.
Ozon: Εκείνη έχει μιλήσει ανοιχτά για τη σχέση σας;
Ναι, στο συγγενικό και φιλικό της περιβάλλον αλλά όχι δημοσίως, δηλαδή στο ευρύ κοινό.
Ozon: Τι θα συμβουλεύατε ένα νέο παιδί του σήμερα, που σας βλέπει, σας θαυμάζει και θέλει και αυτό να αφιερώσει τη ζωή του στον πολιτικό στίβο, αλλά νιώθει πως δεν έχει ευκαιρίες;
Θα το συμβούλευα να ζήσει το όνειρό του, τη ζωή του και με τον δικό του τρόπο να κάνει τον κόσμο καλύτερο. Η πολιτική δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός. Εγώ όταν ξεκίνησα, ήθελα απλά να βελτιώσω τη ζωή των αναπήρων. Τo ότι έγινε αυτό που έγινε στην πορεία (σ.σ. εκλογή) δεν ήταν κάτι που επεδίωξα αλλά ήρθε μόνο του.
Αρκεί να αναφέρω το παράδειγμα της Γκρέτα Τούνμπεργκ της νεαρής κοπέλας η οποία εργάζεται με σκοπό τη καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη και την κλιματική αλλαγή. Αυτή έκανε πολιτική, χωρίς ποτέ να γίνει πολιτικός. Ας σκεφτούμε μόνο, πως η παραπάνω κοπέλα πλέον μιλάει και στο Ευρωκοινοβούλιο (χωρίς να έχει εκλεγεί) και επηρεάζει τις πολιτικές αποφάσεις.
Σε κάθε επάγγελμα λοιπόν, το νόημα είναι να κάνεις κάτι που πιστεύεις και σε γεμίζει, κάτι δηλαδή που σου προσφέρει πληρότητα. Και τότε είναι που κάνεις πολιτική, ακόμη κι αν δεν γίνεις πολιτικός.
Κεντρική φωτογραφία και φωτογραφίες: Από το αρχείο του ευρωβουλευτή Στέλιου Κυμπουρόπουλου.
Συνέντευξη: Χρήστος Χατζής