H “γρήγορη μόδα” (fast fashion) φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά ρυπαίνοντας περισσότερο τις αναπτυσσόμενες χώρες σε σχέση με τον Δυτικό κόσμο. Ο λόγος; Κάποια από τα ρούχα της υπερκαταναλωτικής Δύσης που δωρίζονται σε οργανώσεις ή σε καταστήματα με μεταχειρισμένα, εξαιτίας της χαμηλής τους ποιότητας, καταλήγουν να μεταπωλούνται σε αγορές που υποτίθεται πως έχουν φιλανθρωπικό σκοπό. Ποιο είναι όμως το τελικό αποτέλεσμα και πώς αυτό επιβαρύνει το περιβάλλον;
Η Γκάνα, είναι μiα από τις χώρες που έχουν έντονα επηρεαστεί από το φαινόμενο της “γρήγορης μόδας“. Συγκεκριμένα, πάνω από 15 εκατομμύρια ρούχα, πακεταρισμένα σε δέματα, καταλήγουν κάθε εβδομάδα σε μια υπαίθρια κεντρική αγορά της χώρας, το Kantamanto, έναν αχανή λαβύρινθο επτά στρεμμάτων. Οι έμποροι της περιοχής ανοίγουν τα δέματα, χωρίς να γνωρίζουν από πριν το περιεχόμενο τους. Αγοράζουν κάθε δέμα σε τιμές που κυμαίνονται από 20 μέχρι 500 δολάρια και στη συνέχεια αφού επεξεργαστούν τα ρούχα που περιέχουν (μια διαδικασία που περιλαμβάνει το πλύσιμο, το βάψιμο και το μαντάρισμα) τα εμπορεύονται στον πάγκο τους. Υπάρχουν πάνω από 5000 τέτοιοι πάγκοι στη συγκεκριμένη αγορά.
Με πληθυσμό που δεν ξεπερνά τα 30 εκατομμύρια, η Γκάνα είναι φυσικό πως δεν μπορεί να απορροφήσει τα 15 εκατομμύρια ρούχα που καταλήγουν κάθε εβδομάδα στην αγορά Kantamanto. Τα περισσότερα απ’ αυτά πετιούνται σε χωματερές, ενώ όταν φυσούν άνεμοι, οι παραλίες της περιοχής γεμίζουν από σαπισμένες υφασμάτινες μάζες. Τα ρούχα “του Νεκρού Λευκού” όπως χαρακτηρίζονται από τους ντόπιους, προέρχονται κυρίως από τις Η.Π.Α. Οι Αμερικάνοι, αγοράζουν φτηνά ρούχα, τα οποία αφού τα φορέσουν τέσσερις με πέντε φορές, σε αρκετές περιπτώσεις τα πετούν ή τα δωρίζουν σε φιλανθρωπικές οργανώσεις.
Η χαμηλή ποιότητα αυτών των ενδυμάτων όμως, δεν δίνει άλλη επιλογή στα καταστήματα και τις οργανώσεις που τα παραλαμβάνουν, από το να τα δώσουν σε μια αόρατη σε πολλούς αγορά, το “Salvage Market”. Σκοπός του “Salvage Market” είναι η μεταπώληση των ρούχων των οργανώσεων σε αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε τίποτα “να μην πάει χαμένο”.
Ωστόσο, το αποτέλεσμα αυτής της κίνησης είναι τα συνεχώς αυξανόμενα περιβαλλοντικά προβλήματα σε χώρες όπως η Γκάνα. “Διαχειριστείτε το. Μην κρύβεστε πίσω από την “αμφίεση” της δωρεάς μεταχειρισμένων ρούχων και στη συνέχεια τα στέλνετε σε μας, μόνο για να μας δημιουργείτε προβλήματα” υπογραμμίζει ο υπεύθυνος διαχείρισης απορριμμάτων για την περιοχή της Accra, Solomon Noi, αναφερόμενος στο ζήτημα.
Δες ακόμη: Τι είναι τα διαστημικά σκουπίδια και πώς μας επηρεάζουν;
Με δεδομένο ότι αγοράζουμε κατά 60% περισσότερα ρούχα απ’ ότι αγοράζαμε 15 χρόνια πριν και ότι το 85% αυτών των ρούχων καταλήγει κάθε χρόνο σε χωματερές, τίθεται το ερώτημα του αν ο πλανήτης Γη μπορεί να ανταπεξέλθει στις άχρηστες υφασμάτινες μάζες που μολύνουν συνεχώς το έδαφος, τη θάλασσα και την ατμόσφαιρα. Μήπως τελικά πριν αγοράσουμε το επόμενο μας ρούχο θα έπρεπε να το σκεφτούμε πολύ σοβαρά;
Κείμενο: Χρήστος Χατζής