Μπορεί η διοργάνωση της Documenta να ήταν μια καλή αφορμή, τώρα όμως παρατηρούμε πως η κινητικότητα στην αθηναϊκή σκηνή της σύγχρονης τέχνης έχει και συνέχεια. Η άνθιση των project spaces, των artist run spaces, η χρήση νέων χώρων από μπαρ μέχρι αποθήκες και συνεργεία για την παρουσίαση εκθέσεων μικρής κλίμακας και η εναλλαγή αγγλικών και γερμανικών στα καφενεία παραπλεύρως των χώρων αυτόν μετά από κάθε opening δημιουργεί μια νέα ενδιαφέρουσα συνθήκη για την πόλη. Σε αυτό το πλαίσιο πριν λίγες μέρες βρεθήκαμε στο υπόγειο του Enterprise Projects στους Αμπελόκηπους. Ένα παλιό συνεργείο φιλοξενούσε την έκθεση Car Service II. Σάββατο βράδυ, νέοι καλλιτέχνες, επιμελητές από την Μόσχα, αγγλικά, γερμανικά και ένας αέρας αισιοδοξίας για το ότι κάτι καλό συμβαίνει σε αυτή την πόλη. Αν και συνήθως το art crowd φημίζεται για τα πιο βαρετά after-vernissage πάρτυ αυτή τη φορά στο καφενείο παραπλεύρως του Enterprise Projects οι μπύρες και η ανταλλαγή απόψεων συνέθεταν το πιο ανεπιτήδευτα cool mood. Kαι κάποια στιγμή γνωρίσαμε τον Βασίλη και τη Δανάη, οικοδεσπότες του Enterprise Projects και τους ζητήσαμε να μας απαντήσουν σε λίγες ερωτήσεις που τους στείλαμε την επόμενη μέρα.
Τι είναι με λίγα λόγια το Enterprise Projects;
Το Enterprise Projects είναι ένα project της Δανάης Γιαννόγλου και του Βασίλη Παπαγεωργίου με έδρα την Αθήνα το οποίο λειτουργεί από τον Σεπτέμβριο του 2015 με τρόπο αυτόνομο και περιοδικό. Είναι η πλατφόρμα μέσω της οποίας έχουμε επιλέξει να επικοινωνούμε, και η μέθοδος για να πειραματιζόμαστε. Η συνδιαλλαγή μας περιστρέφεται γύρω από την καλλιτεχνική σκηνή, το αθηναϊκό κοινό, τον ίδιο τον χώρο που φιλοξενεί το project, και ο πειραματισμός μας γύρω από την επιμελητική πρόταση, την εικαστική δημιουργία και την αυτοοργανωμένη λειτουργία.
Ποιο είναι το δικό σας background;
Γνωριστήκαμε κατά την διάρκεια των σπουδών μας στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, ο Βασίλης στο εικαστικό τμήμα και η Δανάη στο τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης. Στην πορεία και έχοντας ήδη την σκέψη για το ξεκίνημα του project space φύγαμε για τις Βρυξέλλες και το Παρίσι αντίστοιχα για να συνεχίσουμε τις σπουδές μας. Η Δανάη εργάζεται ως επιμελήτρια και ο Βασίλης εξακολουθεί να έχει μια ανεξάρτητη εικαστική πρακτική αφού μάλιστα ο χώρος του enterprise projects λειτουργεί και ως το studio του.
Γιατί επιλέξατε αυτό το υπόγειο πάρκινγκ στους Αμπελόκηπους;
Το συνεργείο στους Αμπελόκηπους δεν ήταν ακριβώς επιλογή- τουλάχιστον στην αρχή. Ήταν περισσότερο μια πρακτική λύση πάνω στην οποία στη συνέχεια επιλέξαμε να ”επενδύσουμε”. Τελειώνοντας την Καλών Τεχνών ο Βασίλης χρειαζόταν να αποθηκεύσει κάποια βάθρα και γλυπτά μεγάλης κλίμακας από την πτυχιακή του. Αναζητώντας χώρους με απαραίτητη προϋπόθεση την ύπαρξη φαρδιάς πόρτας έφτασε στην επιλογή του συγκεκριμένου χώρου ο οποίος ανήκει στην οικογένειά του αλλά που ήταν για χρόνια εγκαταλειμμένος και είχε πολλά προβλήματα όπως υγρασίες, διαρροές κλπ. Παρ ‘όλα αυτά, τη δεδομένη στιγμή έμοιαζε με την ιδανική λύση, και αρχίζοντας να το καθαρίζουμε και να το προσαρμόζουμε από κοινού, αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε ότι πρόκειται για έναν πραγματικά ιδιαίτερο χώρο με πολλές δυνατότητες.
Πώς χρηματοδοτείτε το εγχείρημά σας;
Το εγχείρημα μέχρι πολύ πρόσφατα είχε μηδενική χρηματοδότηση. Πράγμα που σημαίνει ότι οι ανάγκες αντιμετωπίζονται με το χαμηλότερο δυνατό budget και όλα τα έξοδα καλύπτονται από τους δυό μας. Τον τελευταίο καιρό βρίσκεται σε εξέλιξη μια έρευνα που πραγματοποιούμε σχετικά με τα όρια μιας αυτοσυντηρούμενης οικονομίας μέσα στο πλαίσιο του Enterprise Projects. Το πείραμα συνίσταται στη δημιουργία μιας σειράς αντικειμένων που θα μπορούσαν να αποτελούν διαφημιστικά συνεργείου- πάντα σε συνεργασία με τους bend ως γραφίστες- και η πώληση των οποίων έχει ως στόχο την χρηματοδότηση του εγχειρήματος. Ξεκινήσαμε με τον αναπτήρα οποίος αποτελούσε το πρώτο στάδιο και λειτούργησε περισσότερο με τους όρους του branding και όχι του funding και συνεχίζουμε με το τασάκι το οποίο μάλιστα παρουσιάσαμε για πρώτη φορά στην Art Athina σε ένα curated shop που δημιουργήσαμε την προηγούμενη εβδομάδα. Αυτή τη στιγμή μπορεί κανείς να το αγοράσει στο project space.
Πώς επιλέγετε τους επιμελητές ή τους καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάζεστε;
Δεν ακολουθούμε κάποια συγκεκριμένη διαδικασία. Βρισκόμαστε διαρκώς σε μια κατάσταση ανταλλαγής απόψεων σχετικά με το καλλιτεχνικό γίγνεσθαι. Προτείνουμε ο ένας στον άλλο κατευθύνσεις οι οποίες έπειτα από ζύμωση γίνονται ιδέες, τις οποίες στη συνέχεια χτίζουμε από κοινού. Παρ ‘όλα αυτά έχει τύχει να δώσουμε και ”λευκή επιταγή” σε ανθρώπους που έχουμε εμπιστευτεί περιορίζοντας την ”επιμελητική” μας διάθεση στην απλή πράξη της πρόσκλησης, ενώ επίσης έχουμε δεχτεί και προτάσεις που έχουμε υλοποιήσει. Αυτή η πολύπλευρη αντιμετώπιση είναι για εμάς βασικό στοιχείο του πειραματισμού μας με τον τρόπο λειτουργίας ενός project space.
Ποια είναι η αφορμή για την φιλοξενία της τρέχουσας έκθεσης;
Το Car Service 2 ακολουθεί- όπως καταλαβαίνει κανείς και από τον τίτλο- το Car Service. Το Car Service ήταν η πρώτη έκθεση που πραγματοποιήσαμε στο Enterprise Projects τον Σεπτέμβρη του 2015, και αφορούσε τον ίδιο τον χώρο, την προηγούμενη λειτουργία του και τα σημάδια που αυτή είχε αφήσει. Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες ήταν η Λητώ Κάττου, ο Πέτρος Μώρης, η Ραλλού Παναγιώτου και ο Βασίλης Παπαγεωργίου. Ήδη από εκείνη τη στιγμή είχαμε καταλάβει πως ο διάλογος μας με τον χώρο και τα ίχνη που κουβαλάει δεν είχε ακόμα εξαντληθεί. Το Car Service 2 μετατοπίζεται πλέον θεματικά αλλά χωρίς να εγκαταλείπει τον υπάρχοντα άξονα. Θελήσαμε να προσεγγίσουμε αυτή τη φορά την έννοια του αυτοκινήτου ως πολιτιστικό προϊόν, ως σύμβολο διαφορετικών καταστάσεων και ως πολύπλευρη κουλτούρα. Πρόκειται για μια έκθεση που ετοιμάζουμε σχεδόν εδώ και πολύ καιρό. Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες είναι οι Sarah Abu Abdallah με ένα βίντεο της ίδιας να προσπαθεί να προσεγγίσει και να ωραιοποιήσει ένα μη λειτουργικό όχημα, ο Neil Beloufa με μια ταινία μικρού μήκους η οποία ”παίζει” με τον χώρο και την κίνηση του αυτοκινήτου αλλά και με τις δυναμικές που δημιουργούνται μέσα και γύρω από αυτό ανάμεσα σε μια παρέα τεσσάρων νεαρών, η Ειρήνη Μίγα με δύο έργα σχετικά με την επαφή και τα καθημερινά σημεία που μπορούν να αναχθούν σε mementos, ο Βασίλης Παπαγεωργίου με ένα έργο-διερεύνηση των παράπλευρων στοιχείων που συνθέτουν την αύρα του αυτοκινήτου, οι Superflex με ένα βίντεο που αντιμετωπίζει το φλεγόμενο αυτοκίνητο ως σύμβολο μιας ταραγμένης Ευρώπης, και τέλος ο Δημήτρης Ζαμπόπουλος που προέβη σε μια καταγραφή των δομών που έχουν να κάνουν με το αυτοκίνητο στην περιοχή τον Αμπελοκήπων, σε μια in-progress διαδικασία που συνοδεύεται από αρχειακό υλικό, σχέδια και μια έκδοση.
Στα εγκαίνια της έκθεσης Car Service ΙΙ παρατηρήσαμε πολλούς επισκέπτες από το εξωτερικό. Σε τι οφείλεται αυτή η μικρή έκρηξη ενδιαφέροντος από ξένους;
Η αλήθεια είναι πως πράγματι η προέλευση των επισκεπτών είναι κάτι που έχει αλλάξει από την πρώτη μας έκθεση ως σήμερα. Η Αθήνα είναι μια πολύ ζωντανή πόλη, με διάθεση και όρεξη, και που λόγω της δυσκολίας των συνθηκών της έχει μάθει να λειτουργεί με ευελιξία. Οι επισκέπτες γοητεύονται από αυτό πολύ περισσότερο απ’ ότι γοητεύονται από την ίδια την εικαστική σκηνή της πόλης ή της διοργανώσεις της. Είναι γεγονός πως η Αθήνα έχει πλέον art tourism. Όλη αυτή η συγκέντρωση πριν και πέρα από οτιδήποτε άλλο δημιουργεί μια ενέργεια, μια ώθηση, και αν κάτι μπορεί να μείνει στην πόλη μετά από την ”έκρηξη” στην οποία αναφέρεσαι κι εσύ, είναι ακριβώς αυτή η ενέργεια την οποία θα κληθούμε να ενσωματώσουμε, να απορρίψουμε, να κατευθύνουμε, και να μάθουμε να την αναπαράγουμε εσωτερικά.
Περισσότερες πληροφορίες
Συνέντευξη: Γιώργος Κελέφης
Φωτογραφίες: Απόστολος Πολυκρέτης