Μερικές φορές, οι συνθήκες και η ζωή μπορεί να μας απογοητεύουν ή να μας φοβίζουν και είναι δύσκολο να βρούμε την έμπνευση και τη δύναμη που θα μας δώσουν την απαραίτητη ώθηση για να συνεχίσουμε. Υπάρχουν όμως κάποιοι άνθρωποι που μπορούν να μας βοηθήσουν σε αυτό…
Για καλή μας τύχη, η εκτεταμένη βιβλιοθήκη ντοκιμαντέρ του Netflix μας δίνει την ευκαιρία επιλογής από μία μεγάλη ποικιλία ποιοτικών φιλμ, που μπορούν να μας βοηθήσουν να αναθεωρήσουμε κάποια πράγματα στην καθημερινότητά μας και να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Θέματα που άπτονται της κοινωνικής δικαιοσύνης, κινήματα για διατροφικές συνήθειες, ενδιαφέρουσες επιστημονικές μελέτες και πορτραίτα σημαινόντων ανθρώπων, μπορούν να μας δώσουν την απαιτούμενη έμπνευση, και να αποτελέσουν το κατάλληλο καύσιμο για να διανύσουμε “λεωφόρους ονείρων”.
Αλλάζοντας τον εαυτό μας προς το καλύτερο, ίσως καταστούμε ικανοί να αλλάξουμε και τον κόσμο. Δείτε λοιπόν εν συνεχεία μία λίστα με τα 12 καλύτερα ντοκιμαντέρ του Netflix, που θα σας δώσουν τροφή για σκέψη και δύναμη για αυτοβελτίωση.
13th (2016)
Director: Ava DuVerney
Το κίνημα του “Black Lives Matter”, είχε τεράστιο αντίκτυπο στη δημόσια συνείδηση και επηρέασε ουσιαστικά τις πολιτικές πρακτικές σε όλη την Αμερική. Ενδεχομένως να έχετε δει στο διαδίκτυο διαμαρτυρίες στο Ferguson, τη Βαλτιμόρη και σε άλλες περιοχές, αλλά μπορεί να μην έχετε κατανοήσει πλήρως τα συστήματα που οδήγησαν σ’ αυτή την ανισότητα, για την οποία οι άνθρωποι διαδήλωναν, ώστε να αντιμετωπιστεί.
Το ντοκιμαντέρ της Ava DuVerney εντοπίζει, παραθέτει και εξετάζει τις αιτίες της μαζικής φυλάκισης των έγχρωμων ανθρώπων στην Αμερική, από την κατάργηση της δουλείας μέχρι σήμερα. Η ταινία επικεντρώνεται στο γεγονός ότι όταν καταργήθηκε η δουλεία με την ψήφιση της 13ης τροποποίησης, αποκλείστηκαν οι κρατούμενοι, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μία κουλτούρα καταναγκαστικής εργασίας σε σωφρονιστικά ιδρύματα. Αυτή η εξέλιξη ήταν τόσο δηλητηριώδης για τις Ηνωμένες Πολιτείες, με αποτέλεσμα σήμερα να φιλοξενείται στην Αμερική το 25% των κρατουμένων του κόσμου.
Εμπειρογνώμονες, ακτιβιστές, ιστορικοί, δημοσιογράφοι, πολιτικοί αλλά και κρατούμενοι συμβάλλουν, ο καθένας με τη δική του μαρτυρία, στη διαμόρφωση μιας συνολικής εκτίμησης για τη θλιβερή εικόνα της μαζικής φυλάκισης στις ΗΠΑ. Βλέποντας το εν λόγω ντοκιμαντέρ θα κατανοήσετε καλύτερα τις κοινωνικές ανισότητες που υφίστανται στην Αμερική και τα συστημικά ζητήματα που υπάρχουν εδώ και αιώνες και πρέπει άμεσα να αλλάξουν.
Ai Weiwei: Never Sorry (2012)
Director: Alison Klayman
Η δημιουργία ουσιαστικής τέχνης συνεπάγεται και τη λήψη ρίσκων. Λίγοι καλλιτέχνες όμως έχουν πάρει τα ρίσκα που έχει πάρει ο Ai Weiwei. Ο διάσημος Κινέζος καλλιτέχνης, που συχνά αποκαλείται ως “Chinese Warhol”, έχει έρθει ουκ ολίγες φορές σε αντιπαράθεση με το μονοκομματικό καθεστώς της Κίνας, κατά τη διάρκεια της καριέρας του. Αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να ωθεί στο όριο τα δημιουργήματά του.
Το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ επικεντρώνεται σε μία ενδιαφέρουσα στιγμή του βίου του Ai Weiwei. Όταν το Μάη του 2008 ένας τεράστιος σεισμός έπληξε την επαρχία Sichuan, ο Κινέζος καλλιτέχνης άσκησε δριμύτατη κριτική απέναντι στην Κυβέρνηση της χώρας του. Η ταινία ακολουθεί τον Ai Weiwei καθώς δημιουργεί την ενοχλητική στα μάτια των κυβερνώντων τέχνη του. Το φιλμ τελειώνει με τις κινεζικές αρχές που επιτίθενται στον καλλιτέχνη και του καταστρέφουν το στούντιο. Αυτή λοιπόν την τρομακτική στιγμή ο θεατής συνειδητοποιεί ότι για τον Ai Weiwei τέχνη και ακτιβισμός πάνε μαζί.
Food Inc. (2009)
Director: Robert Kenner
Ενώ τα τελευταία χρόνια έχουν γυριστεί δεκάδες διατροφικά ντοκιμαντέρ, το Food Inc. παραμένει ένα από τα σπουδαιότερα. Η ταινία δίνει με απλό τρόπο στον θεατή να καταλάβει πώς οι μεγάλες εταιρείες μας δημιουργούν την “ψευδαίσθηση της επιλογής”, γεμίζοντας διαδρόμους super market με χιλιάδες προϊόντα που επεξεργάζονται και πιο συχνά περιέχουν σιρόπι καλαμποκιού.
Στο εν λόγω ντοκιμαντέρ φαίνεται η διαδρομή του φαγητού από την παραγωγή στην κατανάλωση, και από το αγρόκτημα στο πιάτο μας. Οι παραγωγοί της ταινίας προσπαθούν να εξηγήσουν πως οι αμερικανικές εταιρείες εκμεταλλεύονται τους αγρότες, τα ζώα, τους καταναλωτές, και ότι δημιουργούν κατώτερα ως προς την ποιότητά τους προϊόντα, θέτοντας σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία.
The Bad Kids (2016)
Directors: Keith Fulton & Louis Pepe
Στις μέρες μας δύσκολα μπορεί να ενισχύσει κάποιος την ενσυναίσθησή του, πόσο μάλλον βλέποντας ένα απλό ντοκιμαντέρ. Το φιλμ όμως που φέρει τον τίτλο “The Bad Kids”, θα σας κάνει να αναθεωρήσετε πολλά πράγματα γύρω σας. Πρόκειται για μία σπάνια ταινία γυρισμένη στο Black Rock High School στην έρημο Mojave, όπου πηγαίνουν οι μαθητές που δυσκολεύονται να τελειώσουν το Λύκειο. Το ντοκιμαντέρ εστιάζεις στις περιπτώσεις τεσσάρων μαθητών: σε ένα ζευγάρι που απέκτησαν παιδί έφηβοι ακόμη, σε μία νεαρή γυναίκα που ο πατέρας της την κακοποιούσε, και σε έναν επίδοξο μουσικό που παλεύει με τα ναρκωτικά. Αυτά τα “κακά παιδιά” έρχονται να αμφισβητήσουν και να αποδείξουν λανθασμένες τις σκέψεις και τις υποθέσεις μας για τους αδιάφορους και βίαιους μαθητές, καθώς και γι’ αυτούς με την χαμηλή επίδοση. Τι είναι αυτό που κάνει ένα παιδί κακό και πως μπορεί η κοινότητα να τα βοηθήσει να εξελιχτούν και να πετύχουν;
Happy (2011)
Director: Robo Belic
Μπορείς να κάνεις τον εαυτό σου χαρούμενο; Αυτή η απλή ερώτηση μπορεί να φαντάζει στα μάτια των περισσότερων ως ένα παιδικό ζήτημα, όμως ο σκηνοθέτης Robo Belic το βλέπει από μία περιπετειώδη σοβαρότητα στο ντοκιμαντέρ “Happy”. Το φιλμ ξεκινάει από ένα έξυπνο σημείο: οι περισσότεροι ξοδεύουμε πολλή ενέργεια στο να είμαστε λυπημένοι, καταθλιπτικοί και ανήσυχοι, παρά συζητούμε για το πως θα γίνουμε ευτυχισμένοι. Έχοντας αυτή τη σκέψη στο μυαλό του, ο Belic ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο, για να βρει τι είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους πραγματικά ευτυχείς. Η ομορφιά της ταινίας έγκειται στην απλή παρουσίαση της ανθρώπινης ευτυχίας και στα σπουδαία επιστημονικά στοιχεία που παραθέτει, ενώ μας προσκαλεί όλους στο να ανακαλύψουμε τι είναι αυτό που μπορεί να μας φέρει χαμόγελο.
The Look of Silence (2015)
Director: Joshua Oppenheimer
Οι μαρτυρίες του ανθρώπινου πόνου μας βοηθούν συχνά στο να βελτιωνόμαστε. Αν και έχουν γυριστεί πολλά ντοκιμαντέρ που διερευνούν τον πόνο που βιώνουν οι άνθρωποι, ή αυτόν που επιβάλλουν ο ένας στον άλλον, κανένα δεν ήταν τόσο δυνατό και ωραίο όπως το “Look of Silence”.
Το εν λόγω ντοκιμαντέρ αποτελεί το δεύτερο μέρος από την έρευνα του Joshua Oppenheimer που πραγματεύεται την γενοκτονία της Ινδονησίας, η οποία έσπειρε τον πόνο και τον φόβο στους κατοίκους της χώρας. Το 1965 η Ινδονησία βίωσε ένα στρατιωτικό πραξικόπημα, κατά τη διάρκεια του οποίου σκοτώθηκαν πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι. Ο σκηνοθέτης έρχεται να ερευνήσει τα εγκλήματα που διαπράχθησαν τότε και να καταγράψει τις τρομακτικές εμπειρίες των επιζησάντων.
Fed Up (2014)
Director: Stephanie Soechtig
Μία ακόμη ταινία διατροφικού περιεχομένου και μεγάλου ενδιαφέροντος συμπεριλαμβάνεται στη λίστα μας. Το Fed Up επικεντρώνεται στην υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης. Στην Αμερική η παχυσαρκία είναι μία μάστιγα που πλήγει όλο και περισσότερο κόσμο και ενώ τα μέσα ενημέρωσης κατακρίνουν τον τρόπο ζωής των Αμερικάνων, το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ έχει άλλο στόχο…
Οι πραγματικοί ένοχοι γι’ αυτή την κατάσταση, σύμφωνα με τους δημιουργούς του φιλμ, δεν είναι άλλοι από τους ίδιους τους ανθρώπους που φτιάχνουν το φαγητό τους. Τα fast food, τα σχολικά γεύματα και τα παντοπωλεία, όλα φαίνεται να έχουν μολυνθεί από μία εταιρική κουλτούρα τροφίμων, που στοχεύει απλά στο κέρδος, σε βάρος της ανθρώπινης υγείας. Τα περισσότερα τρόφιμα στην αγορά είναι γεμάτα ζάχαρη και στερούνται θρεπτικών συστατικών. Η ταινία δίνει ιδιαίτερη προσοχή στα νέα παιδιά, που μεγαλώνουν με μικρότερο προσδόκιμο ζωής από τους γονείς τους, ενώ κλείνει δίνοντας συμβουλές για το πως να μειώσει κάποιος την πρόσφυση της ζάχαρης στη διατροφή του.
Minimalism: A Documentary About Important Things (2016)
Director: Matt D’Avella
Η καθημερινότητα μας οδηγεί στον καπιταλισμό. Κάνουμε περισσότερα χρήματα, για να αγοράζουμε περισσότερα πράγματα. Δεν χρειάζεται βέβαια να καταβάλουμε μεγάλη προσπάθεια για να καταλάβουμε ότι μπορούμε να ζήσουμε και με λιγότερα πράγματα. Αυτή είναι και η κεντρική ιδέα πίσω από αυτό το ντοκιμαντέρ. Μπορεί στο τέλος του να μην ακολούθησετε κατά γράμμα το ευαγγέλιο του μινιμαλισμού, αλλά σίγουρα θα ρίξετε μια δεύτερη ματιά στα πράγματα που έχετε γύρω σας και ποια πραγματικά χρειάζεστε.
Living on One Dollar (2012)
Director: Chris Temple, Zach Ingrasci, Sean Leonard
Τέσσερις φοιτητές προσπαθούν να ζήσουν με ένα δολάριο την ημέρα στη Γουατεμάλα. Το εν λόγω concept προέκυψε από έρευνες που έδειχναν ότι σήμερα 1,1 δισεκατομμύρια πολίτες του κόσμου ζουν με μονάχα ένα δολάριο την ημέρα, πράγμα που φαντάζει αδιανόητο στα μάτια ενός πολίτη του Δυτικού κόσμου. Τέσσερις λοιπόν φοιτητές έρχονται αντιμέτωποι μ’ αυτή τη σκληρή πραγματικότητα και προσπαθούν να προσαρμοστούν στο περιβάλλον γύρω τους και σε συνθήκες αληθινής φτώχειας. Οι σκηνοθέτες πραγματεύονται το θέμα με ανοιχτό πνεύμα, σοβαρότητα και ειλικρίνεια, αναγάγοντας το ντοκιμαντέρ πάνω από ένα απλό τουριστικό φιλμ.
Η διαβίωση με ένα δολάριο γίνεται καλύτερη όταν οι νέοι άνδρες αλληλεπιδρούν με τους ντόπιους και παίρνουν μια αληθινή αίσθηση της ζωής εκεί, ενώ παίρνουν συμβουλές για επιβίωση από τους ανθρώπους που κάνουν ακριβώς αυτό κάθε μέρα. Οι κινηματογραφιστές αποσκοπούν στο να δείξουν στον κόσμο τις ακραίες συνθήκες φτώχειας που βιώνουν κάποιοι άνθρωποι για χάρη του μεγαλύτερου μέρους του παγκόσμιου πληθυσμού.
Miss Representation (2011)
Director: Jennifer Siebel Neusome
Το να προσδιορίσει κανείς μέσα από ένα φιλμ τις πραγματικές συνθήκες διαβίωσης σε μία πατριαρχική κοινωνία δεν είναι εύκολο πράγμα. Όμως, το “Miss Representation” αποτελεί μία από τις καλύτερες προσπάθειες που έγιναν ποτέ. Η ταινία εξετάζει το πως αντιπροσωπεύονται οι γυναίκες στα μέσα ενημέρωσης, δείχνοντας τις αντιλήψεις που κυριαρχούν, τις ξανθιές παρουσιάστριες που το παίζουν χαζές και τις γυναίκες που φορούν μπικίνι και παίζουν σε μουσικά βίντεο, στοιχεία που αποσκοπούν σε ένα μόνο πράγμα: να δείξουν ότι οι γυναίκες είναι “λίγες” συγκριτικά με τους άντρες και κατώτερες. Στη συνέχεια, παραθέτοντας στατιστικά στοιχεία και συνεντεύξεις με ισχυρές γυναίκες παρουσιάζει τι μπορεί να γίνει για να αλλάξει αυτή η αρνητική άποψη για τις γυναίκες, οι οποίες μπορούν να πετύχουν εξίσου με τους άντρες σε όλους τους τομείς της ζωής.
Life Itself (2014)
Director: Steve James
Τα ντοκιμαντέρ που αφορούν γνωστά πρόσωπα ασχολούνται συνήθως με διάφορα περιστατικά της ζωής τους, δυσκολίες και σκάνδαλα που τα κάνουν άξια ενδιαφέροντος. Υπάρχει κάτι το αναζωογονητικό και όμορφο στα ντοκιμαντέρ που απλώς γιορτάζουν τα όσα πέτυχε ένας άνθρωπος, και τον αντίκτυπο που είχε η δράση του στην κοινωνία. Ακόμη και όταν δείτε το “Life Itself” η ταινία θα σας αφήσει μία αίσθηση δέους και πάθους για τη μεγάλη αγάπη του Roger Ebert, που δεν ήταν άλλη από τον κινηματογράφο. Και στο σημείο όπου το φιλμ πραγματεύεται την ασθένεια που έπληξε τον Roger, η ιστορία δεν γίνεται τραγική. Η ταινία αυτή μας δείχνει, πόσο όμορφο μπορεί να γίνει, το να βλέπεις μια ζωή που βιώθηκε στο έπακρο…
The Square (2013)
Director: Jehane Noujaim
Τι μπορούν να μας προσφέρουν τα social media; Τι μπορούν να πετύχουν οι νέοι σήμερα; Μπορεί κανείς να αλλάξει τον κόσμο; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που βασανίζουν τους πολίτες του Δυτικού κόσμου, ιδιαίτερα μετά τις αμερικανικές εκλογές του 2016. Η νεολαία της Αιγύπτου όμως απάντησε σε αυτά τα ερωτήματα με ουσιαστικό και έντονο τρόπο, κατά τη διάρκεια της Αραβικής Άνοιξης (Arab Spring) το 2011. Σε πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής οι πολίτες βγήκαν στους δρόμους, ενώ στην Αίγυπτο οι άνθρωποι, στην πλειοψηφία τους νέοι, συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Tahrir για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στην Κυβέρνηση. Και τελικά κατάφεραν να ρίξουν το καθεστώς. Η αμείλικτη αποφασιστικότητα και η ελπίδα των διαδηλωτών, όπως του νεαρού ακτιβιστή Ahmed Hassan, θα σας παρακινήσουν να αγωνιστείτε για τα “πιστεύω” σας, ακόμη κι αν έχετε βιώσει την πίκρα της ήττας στο παρελθόν.
Από τον Νικόλαο Μπάρδη