Ο Ελληνοαμερικανός καλλιτέχνης, ήταν ο νεότερος σε ηλικία ζωγράφος της αυθεντικής ομάδας των αφηρημένων εξπρεσιονιστών, τους αποκαλούμενους και ως “Οξύθυμους”, που συμπεριλάμβανε τους Pollock, De Kooning και Rothko.
Προερχόμενος από μια οικογένεια Ελλήνων μεταναστών της Αμερικής, ο Θεόδωρος Στάμος παρακολουθούσε μαθήματα στη Σχολή Αμερικανών Καλλιτεχνών, παράλληλα με τις γυμνασιακές σπουδές του το 1936.
Το 1946 μετά την ατομική του έκθεση, το έργο του «Sounds in the Rock» αγοράστηκε για πρώτη φορά από Μουσείο και συγκεκριμένα το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης.
Το 1948 πραγματοποίησε ταξίδια στην Ευρώπη και επισκέφθηκε και την Ελλάδα και γνωρίστηκε με διάσημες προσωπικότητες των τεχνών, όπως ο Picasso και ο Giacometti. Την ίδια χρονιά πήρε μέρος στην 24η Μπιενάλε της Βενετίας. Από τις αρχές της δεκαετίας του ‘50, η τέχνη του άρχισε να αναγνωρίζεται και οι ατομικές του εκθέσεις και οι βραβεύσεις του ανά τον κόσμο να πολλαπλασιάζονταν.
Το 1972 έκτισε εργαστήριο στη Λευκάδα και λίγα χρόνια αργότερα δώρισε 34 έργα του στην Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας, που παρουσιάστηκαν στο κοινό.
Ο Στάμος συνδύαζε πνευματικότητα και καθαρό αίσθημα, κάτι δηλαδή που δεν έχει καμία σχέση με την αναπαράσταση. Οι πρώτοι του πίνακες χαρακτηρίζονται ως βιομορφικοί, ενώ τα ύστερα έργα δεν δίνουν πια την υπαρξιακή διάσταση των πρώτων του έργων. Γενικά, η δημιουργία του έχει βαθιά επηρεαστεί από τον μυστικισμό της Ανατολής και τη διδασκαλία του Ζεν.
Ο Θεόδωρος Στάμος πέθανε στις 2 Φεβρουαρίου 1997, στο Νοσοκομείο των Ιωαννίνων, ύστερα από μακρά ασθένεια κι ενταφιάστηκε στο χωριό Τσουκαλάδες της Λευκάδας.
Από την Αγγελική Μπάρα