Culture

Τα αντισυμβατικά εικονο-όργανα του Λάζαρου Ζήκου σε μια έκθεση-φόρος τιμής στο καλλιτέχνη

Ο αρχιτέκτονας Σπύρος Καπής παρουσιάζει τη μεγαλύτερη έκθεση προς τιμήν του υπόγειου θρύλου της ελληνικής εικονογράφησης

Ο χώρος τέχνης ENOIKOS εγκαινιάζει το εκθεσιακό του πρόγραμμα με μια έκθεση-φόρος τιμής στον Λάζαρο Ζήκο (1954–2011), τον καλλιτέχνη που κατέγραψε όσο λίγοι την υπόγεια, συχνά αθέατη, πλευρά της αθηναϊκής κουλτούρας. Επιμελημένη από τον Χριστόφορο Μαρίνο, η έκθεση «Τα εικονο-όργανα του Λάζαρου Ζήκου» (13/12/2025 – 18/1/2026) συγκεντρώνει έργα από την προσωπική συλλογή του Σπύρου Καπή καθώς και από ιδιωτικές συλλογές και τους κληρονόμους του καλλιτέχνη. Είναι η πιο εκτενής αναδρομή στο έργο του μέχρι σήμερα.

«Τα εικονο-όργανα του Λάζαρου Ζήκου»

Ο καλλιτέχνης που έφτιαχνε εικόνες-μηχανές

Ο ίδιος ο Ζήκος αποκαλούσε τα έργα του «εικονο-όργανα»: εικόνες που λειτουργούν σαν εργαλεία, μηχανές, συστήματα. Σχέδια, κολάζ και μικρές κατασκευές που αντιμετωπίζουν το ανθρώπινο σώμα ως μια ευμετάβλητη, ανοιχτή δομή χωρίς όρια και σταθερότητα. Η γραφή του, άγρια και τρυφερή μαζί, αντλεί από τον μηδενισμό του punk και τη μελαγχολία του dark wave.


Μάτια, προσωπείο-πρόσωπα, νεκροκεφαλές, τραβεστί φιγούρες, γυναικεία γυμνά, ζευγάρια σε διαρκή ένταση, μορφές βυθισμένες σε έναν κόσμο παραίτησης αλλά και επιθυμίας. Με επιρροές από Kafka έως Bauhaus και Kraftwerk —με τους οποίους συχνά συνομιλούν ακόμα και οι τίτλοι των έργων του— ο Ζήκος μιλούσε για την ερωτική μοναξιά, τη ρευστότητα του φύλου, τον εσωτερικό τρόμο και τις τεχνολογίες του εαυτού, πολύ πριν οι έννοιες αυτές περάσουν στη δημόσια σφαίρα.

Σε άλλα νέα, ο Charlie Kaufman στη Στέγη, ένα masterclass που δεν πρέπει να χάσει κανείς.

«Τα εικονο-όργανα του Λάζαρου Ζήκου»Οι μικρές «κάψουλες» ενός υπόγειου κόσμου

Ο Ζήκος λάτρευε τον εγκιβωτισμό: κουτιά, μικρές κατασκευές, περιορισμένους χώρους. Εκεί χωρούσε ολόκληρο το σύμπαν του. Μερικές φορές οι εικόνες του θύμιζαν οργουελικές δυστοπίες, άλλες φορές την ηλεκτρισμένη σαγήνη της αθηναϊκής νύχτας. Με την αισθητική του μπρικολάζ και τη χειροποίητη ένταση των 80s και 90s, τα έργα του καθρεφτίζουν εμμονές, πάθη και ταυτότητες που κινούνται στο περιθώριο αλλά και την ανθρώπινη ευαλωτότητα σε όλη της τη σκληρότητα.

Συλλογικά, τα «εικονο-όργανα» λειτουργούν σαν μια εναλλακτική ιστορία της πόλης: της αντι-κουλτούρας της, των φρικιών της, των παριών της, όσων προτιμούν την απόκλιση από τον κανόνα. Το έργο του Ζήκου μιλά για τη φυγή, την άρνηση, το όνειρο, την αντίσταση και την πρόκληση, πέντε σταθερές που διατρέχουν όλη τη δημιουργία του.

Ένα νέο σπίτι για ένα σκοτεινό σύμπαν

Η έκθεση «Τα εικονο-όργανα του Λάζαρου Ζήκου» στον ENOIKOS συνοδεύεται από πολυσέλιδο έντυπο με κείμενα των Δημήτρη Βανέλλη, Σπύρου Καπή, Χριστόφορου Μαρίνου, Κωστή, Φλώρας Σαρτζετάκη, Βούλας και Χρήστου Φερεντίνου. Την έκθεση πλαισιώνει επίσης περφόρμανς της εικαστικού Lara Buffard το βράδυ των εγκαινίων.

Με αυτή την αναδρομική παρουσίαση, ο ENOIKOS επιχειρεί να ξανασυστήσει τον Ζήκο σε ένα σύγχρονο κοινό: όχι ως αρχειακή φιγούρα της αθηναϊκής αντεργκράουντ σκηνής, αλλά ως έναν καλλιτέχνη που μίλησε για το μέλλον της εικόνας και της ανθρώπινης ύπαρξης με τρόπο που σήμερα μοιάζει προφητικός.

Πληροφορίες

Εγκαίνια: Σάββατο 13 Δεκεμβρίου, 18:00–22:00
Διάρκεια: 13/12/2025 – 18/1/2026
Χώρος: ENOIKOS, Κουμουνδούρου 29, Άλιμος (μετρό Άλιμος)
Ώρες λειτουργίας: Παρασκευή–Σάββατο–Κυριακή, 12:00–18:00 & κατόπιν ραντεβού (6977674163)

Φωτογράφιση έργων: Κυριακή Ντοβίνου

Ακολούθησέ μας στο Instagram για να μαθαίνεις γρήγορα τα νέα που σε ενδιαφέρουν!