Γεννημένη στην Ελλάδα και με πολυετείς σπουδές στο Λονδίνο, η Ηλιάνα Φωκιανάκη είναι κριτικός τέχνης και επιμελήτρια. Τον Ιανουάριο του 2013 ίδρυσε την State of Concept, την πρώτη μη κερδοσκοπική γκαλερί στην Ελλάδα. Στο πλούσιο βιογραφικό της δεσπόζουν συνεργασίες με καταξιωμένους καλλιτέχνες, όπως ο Doug Fishbone, η Keren Cytter, η Sigalit Landau, o Ryan McGinley,ο Dan Perjovschi κ.α ενώ ένα ακόμα σημαντικό και πολύ ενδιαφέρον project είναι η συν-συγγραφή του βιβλίου “The International Art Markets” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Kogan Page. Η ίδια φωτογραφήθηκε στον χώρο της State of Concept από τον Χρήστο Τζήμα και μίλησε στο OZON για την τέχνη στην Ελλάδα της κρίσης.
Γιατί επέλεξες να ιδρύσεις μια μη κερδοσκοπική γκαλερί. Ποιος είναι ο λόγος που θέλησες να αποκοπείς από τους κανόνες της αγοράς που επιβάλουν το κέρδος ως πρωταρχικό στόχο;
Δεν θεωρώ οτι έχω αποκοπεί απo την αγορά. Εδώ και πολλές δεκαετίες οι μη-κερδοσκοπικές γκαλερί είναι κομμάτι της αγοράς τέχνης, χωρίς όμως να εμπλέκονται με την αγοραπωλησία. Στην Ελλάδα δεν υπήρχε κάτι αντίστοιχο. Είναι κάτι που το σκεφτόμουν εδώ και τέσσερα χρόνια και λόγω κρίσης το καθυστερούσα, όμως πέρσι το Μάιο έγινε η ίδρυση της. Έχουμε ήδη ένα χρόνο λειτουργίας ως το πρώτο τέτοιο τύπου εγχείρημα στην Αθήνα και πλέον έχουμε δικό μας χώρο και ένα εκθεσιακό πρόγραμμα έτοιμο για τα επόμενα δύο χρόνια. Σε μια μη-κερδοσκοπική γκαλερί δεν γίνονται πωλήσεις μέσω της γκαλερί. Προωθούμε τον καλλιτέχνη όπως μια οποιαδήποτε εμπορική γκαλερί. Διοργανώνουμε την έκθεση του, προωθούμε την δουλειά στον τύπο και απλώς, αν προκύψει ενδιαφέρον για πώληση, παραπέμπουμε τον αγοραστή στον καλλιτέχνη απευθείας.
Έχεις περάσει πολλά χρόνια της ζωής στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στο Λονδίνο. Ποιες είναι οι διαφορές που διακρίνεις, με βάση την προσωπική σου εμπειρία, ανάμεσα στον καλλιτεχνικό χώρο της Ελλάδας και του εξωτερικού;
Σαφώς υπάρχει μια καλύτερη δομή στο πεδίο της τέχνης και το κοινό είναι πολύ περισσότερο εκπαιδευμένο. Ένα πιτσιρίκι 12 ετών μαθαίνει για τον Damien Hirst στο σχολείο του και κατανοεί περισσότερο την σύγχρονη τέχνη. Το κοινό είναι μεγαλύτερο επίσης και υπάρχουν και πολλά ιδρύματα αλλά και κρατικές υπηρεσίες που στηρίζουν τους καλλιτέχνες. Στην Ελλάδα τα πράγματα είναι λιγότερο κορεσμένα και νιώθεις οτι κάνεις κάτι καινοτόμο και χρήσιμο. Αυτό είναι μεγάλη ικανοποίηση.
Πιστεύεις ότι στην Ελλάδα της κρίσης ευδοκιμεί η τέχνη;
Σαφώς και πολύ περισσότερο από παλιότερα. Οι καλοί ποτέ δεν χάνονται απλά ίσως πρέπει να δουλέψουν περισσότερο. Και από πάντα οι καλλιτέχνες της Αθήνας δεν ήταν κρατικοδίαιτοι. Δεν στηρίζονται σε πλάτες -παρά μόνο τις δικές τους- και αυτό είναι κάτι για το οποίο πρέπει να τους θαυμάζουμε.
Οι Αθηναίοι πιστεύεις ότι ανταποκρίνονται στην τέχνη;
Ναι όλο και περισσότερο. Αλλά υπάρχει και άγνοια και φόβος. Το ζητούμενο είναι όλοι εμείς που εργαζόμαστε στον χώρο να τους κάνουμε να θέλουν να συμμετέχουν.