«Τι είναι ιστορία; Τι είναι ιστορική αλήθεια; Αυτά τα πράγματα δεν έχουν ακόμα απαντήσεις», εξηγεί ο Γιαπωνέζος καλλιτέχνης Yasumasa Morimura. Μόλις κυκλοφόρησε την προσωπική του συλλογή “Ego Obscura”, έναν φωτογραφικό κατάλογο στον οποίο, εδώ και 30 χρόνια, τοποθετεί τον εαυτό του σε πασίγνωστα έργα τέχνης.
Είτε παρουσιάζει τον εαυτό του ως Marilyn Monroe στο κεντρικό σαλόνι του Playboy, είτε εμφανίζεται ως Frida Kahlο, ο Morimura με μεγάλη δεξιοτεχνία αποδομεί την έννοια του «εαυτού» και εξερευνά τους κινδύνους της δυαδικότητας (δίπολο άντρας – γυναίκα) , οι οποίοι συνοδεύουν τις υποθέσεις μας περί φύλου, σεξουαλικότητας και ταυτότητας που προβάλλουμε μέσα στην ιστορία της τέχνης.
«Αποκαλύπτονται πολλές αλήθειες μέσα από τα έργα μου. Βέβαια, κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί πως ένας πίνακας είναι ψεύτικος και γεμάτος παρανοήσεις. Αλλά η μαρτυρία του ζωγράφου πίσω από αυτόν, είναι μια αποκάλυψη της κρυμμένης αλήθειας και μια προσπάθεια να αντικαταστήσει έναν λάθος ισχυρισμό», λέει ο Morimura. «Όταν ήμουν στα μέσα των 30, έπαθα μια μικρή κρίση και δεν ήξερα πως ήθελα να ζήσω ούτε πως θα ήθελα να είναι η ζωή μου. Όταν είδα τον πίνακα του Van Gogh με το κομμένο αυτί, η δική του λύπη κάλυψε την δική μου και έτσι με ζωγράφισα μέσα σε αυτόν τον πίνακα λόγω της τραγικής του έκφρασης».
Μεγαλωμένος στην πόλη Osaka της Ιαπωνίας, και γεννημένος το 1951 υπό την σκιά του Δεύτερου Παγκόσμιου, ο Morimura ζούσε ως μέλος μιας μικρής κοινότητας. Η καθημερινή του ζωή ήρθε σε αντίθεση με την παιδεία που έλαβε για τον κόσμο της τέχνης, καθώς η χώρα του δέχτηκε τόσες αμερικάνικες επιρροές, που δεν έμαθε σχεδόν τίποτα για τις ιαπωνικές παραδόσεις στην τέχνη. Έχοντας υιοθετήσει «δυτική» αισθητική και μόρφωση, ξεκίνησε να ασχολείται με τον τομέα αυτόν πρακτικά.
«Αυτό δεν είναι ένα πορτρέτο του εαυτού μου αλλά ένα φωτογραφημένο πορτρέτο. Αυτή η διαφοροποίηση είναι πολύ σημαντική για μένα. Με το να χρησιμοποιώ το δικό μου σώμα, στο οποίο δεν μπορεί να κάνει edit ο καθένας, είναι σαν να προσπαθώ να βρω την δική μου ωμή αλήθεια. Η διαδικασία είναι πολύ περίεργη γιατί αρχικά κοιτάω καλά τον πίνακα, προσπαθώ να τον ερμηνεύσω και να νιώσω όπως ο εικονιζόμενος».
Χρησιμοποιώντας πίνακες των Leonardo da Vinci, Caravaggio και Jan Van Eyck, ο Morimura ζωγραφίζει αποκλειστικά πράγματα που του αρέσουν. Συγκεκριμένα, νιώθει πως οι πίνακες αυτοί φέρουν μια vintage γοητεία στο σήμερα. «Νιώθω πως ταξιδεύω στον χρόνο, πως είμαι και ο ίδιος κάπως vintage», επισημαίνει.
Από την Όλγα Κουτρουμάνου