Ένα έργο του διεθνώς αναγνωρισμένου Έλληνα καλλιτέχνη Ηλία Παπαηλιάκη κοσμεί τον τοίχο μιας πολυκατοικίας στην οδό Γιατράκου, στην πλατεία Αυδή, στο Μεταξουργείο, δίνοντάς μας την αφορμή να αναστοχαστούμε την αξία της ανθρώπινης επαφής, ακόμη και σε καιρούς απομόνωσης, όπως αυτή που διανύουμε.
Το Ίδρυμα Ωνάση παρουσιάζει την τοιχογραφία «Το φιλί» του Ηλία Παπαηλιάκη στην πλατεία Αυδή, μετατρέποντας την πόλη της Αθήνας σε πυρήνα των δράσεών του και αναγνωρίζοντάς την ως μια πόλη με συναισθήματα.
Πρόκειται για το πρώτο από τη σειρά έργων OnAthens, που διαπερνούν τον αστικό ιστό, αναγεννώντας σπουδαία έργα σύγχρονων Ελλήνων ζωγράφων σε μεγάλη κλίμακα. «Το φιλί» (2019) του Ηλία Παπαηλιάκη στην πλατεία Αυδή, ένα έργο βαθιά ανθρωποκεντρικό, εύκολα κατανοητό και, την ίδια στιγμή, σύνθετο, αναγεννάται έτσι σε μια τοιχογραφία ύψους 22 μέτρων.
Στο κέντρο της Αθήνας, απέναντι από τη Νέα Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών, οι δύο φιγούρες του έργου «Το Φιλί» ενώνουν τους Αθηναίους και τους επισκέπτες, κάνοντας την καρδιά της πόλης να χτυπά πιο δυνατά, εκπέμποντας ζωή και αισιοδοξία και «ασπάζόμενες» περαστικούς και κατοίκους, μεταγγίζοντας λίγο από τις έννοιες της περιπλάνησης και της συνάντησης, της χαράς και της ενσυναίσθησης.
Το έργο αποκτά έτσι μια νέα ζωή, ως νοητή και συγχρόνως αυτονόητη συνέχεια του αρχικού concept του καλλιτέχνη. Όπως σημειώνει και ο ίδιος ο Ηλίας Παπαηλιάκης, ένας διακεκριμένος καλλιτέχνης με ιδιαίτερο ζωγραφικό ιδίωμα, που έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε διοργανώσεις όπως η 49η Μπιενάλε Βενετίας ή η documenta 14: «Το έργο εκφράζει μια ιδιαίτερη και μοναδική στιγμή δύο ανθρώπων. Ο έρωτας, η επιθυμία, η τρυφερότητα, η εγγύτητα, η αναγνώριση του άλλου είναι μερικά από τα θέματα που πραγματεύομαι με λίγες γραμμές. Η παρουσίαση του έργου στον δημόσιο χώρο, στοχεύει στην ενίσχυση του διαλόγου για μια πόλη πρόσφορη στη συνεύρεση και στη συνάντηση. Μια πόλη με συναισθήματα».
Αυτός είναι εξάλλου και ο στόχος της πρωτοβουλίας του Ιδρύματος Ωνάση, όπως εξηγεί και η διευθύντρια πολιτισμού, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, μιλώντας για μια επιλογή έργων που «δεν λειτουργούν μόνο διακοσμητικά, αλλά εγείρουν συναισθήματα και συζητήσεις, που έρχονται για να φωτίσουν κόγχες και σημεία τα οποία ίσως να μη προσέχαμε ποτέ. Έργα σύγχρονα που συντονίζονται με το παρόν. Άλλωστε, αυτό σημαίνει σύγχρονος πολιτισμός. Πολιτισμός συγχρονισμένος με τους καιρούς, τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας. Αυτή την περίοδο, έχουμε ανάγκη από τρυφερότητα, από αισιοδοξία, από την άρρητη συνάντηση των ανθρώπων, με σημείο επαφής την ίδια την επαφή και το συναίσθημα». Και, απαντώντας σε αυτήν την ανάγκη, «Το Φιλί» κάνει την αρχή.
Η πρώτη αναγνώριση αυτής της ανάγκης ήρθε ήδη από τη διαδικασία της παραγωγής του έργου. Σύμφωνα με την υπεύθυνη παραγωγής της τοιχογραφίας, Μαρία Βασαριώτου, η στάση των ενοίκων της πολυκατοικίας στην οποία αυτή υλοποιήθηκε, που υπήρξε κάτι περισσότερο από υποδειγματική· ήταν συγκινητική. Σε βαθμό που δημιουργεί την προσδοκία, οπως σημειώνει, ότι θα «δούμε όσους κυκλοφορούν στους δρόμους της Αθήνας, εκείνους που τους αρέσει να τριγυρίζουν και να πλανώνται στην πόλη, εκείνους που – όταν τελειώσει όλο αυτό – θα κανονίζουν για ένα ποτό στο Μεταξουργείο, να δίνουν ραντεβού μπροστά στο “Φιλί”. Όπως συμβαίνει και με το “Φιλί” του Ροντέν στο κτίριο της Στέγης. Ελπίζουμε πως κάποιοι θα φιληθούν εδώ για πρώτη φορά».
Η τοιχογραφία του Παπαηλιάκη είναι το πρώτο από μία σειρά έργων μεγάλης κλίμακας σε ανάθεση και παραγωγή του Ιδρύματος Ωνάση. Έργα τα οποία δίνουν διάρκεια στη στιγμή που το βλέμμα μας πέφτει πάνω τους και μας ξανασυστήνουν την πόλη που αγαπάμε, μια πόλη με συναισθήματα. Η πόλη ως καλλιτέχνης και όλοι εμείς ο καμβάς της.
Η επόμενη βόλτα μας είναι σίγουρο ότι θα μας βγάλει στο Μεταξουργείο, στην πλατεία Αυδή…
Περισσότερα, εδώ.
Συντελεστές
Ηλίας Παπαηλιάκης, ζωγράφος
Επιμέλεια: Χριστόφορος Μαρίνος, ιστορικός τέχνης, επιμελητής εκθέσεων και δράσεων του ΟΠΑΝΔΑ
Project Manager Ιδρύματος Ωνάση: Μαρία Βασαριώτου
Εκτέλεση Παραγωγής: UrbanAct
Υλοποίηση: Life In Colour
Ανάθεση & Παραγωγή: Ίδρυμα Ωνάση
Σε συνεργασία με τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ).
Το έργο αποτελεί μεταφορά του πίνακα που εκτίθεται στην ατομική έκθεση του Ηλία Παπαηλιάκη «Τα θεωρητικά αντικείμενα: Έργα 2017-2020», στη Δημοτική Πινακοθήκη, που παρουσιάζει ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ).