Παρουσίαση: Ειρήνη Μίγα/ Φωτογραφία: Ugo Rondinone, Twelve Sunsets, Twenty Nine Dawns, All in One, Gallerie Eva Presenhuber, Zurich 2008.
Η Eva Presenhuber, διεθνώς αναγνωρισμένη ιδιοκτήτρια γκαλερί με έδρα τη Ζυρίχη, μας αναλύει τους λόγους για τους οποίους η Ελβετία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή μίας ενθουσιώδους και ανερχόμενης νεανικής καλλιτεχνικής σκηνής. Επίσης μας μιλά για το ρόλο των επιμελητών, των εμπόρων, των γκαλερί και των συλλεκτών στα τοπικά καλλιτεχνικά κυκλώματα.
‘Ξεκινώ απλώς κοιτώντας το παρελθόν. Παρόλο που η Ελβετία είναι μία μικρή χώρα έχει αναδείξει ένα σημαντικό αριθμό μεγάλων καλλιτεχνών στο πέρασμα του χρόνου. Από τους Ferdinand Hodler, Giovanni Segantini, Alberto Giacometti, Dieter Roth και John M. Armleder μέχρι και τους Peter Fischli & David Weiss, Ugo Rondinone, Urs Fischer και Valentin Carron μεταξύ άλλων. Έτσι κανείς αρχίζει αμέσως να διερωτάται πώς η Ελβετία έχει τόσο συνεπή χαρακτήρα στην ποιότητα και την αξία των καλλιτεχνών που προβάλει. Πολλοί θεωρούν ότι από ιστορικής άποψης το γεγονός ότι η χώρα δεν συμμετείχε σε κανέναν παγκόσμιο πόλεμο επέτρεψε τη δημιουργία σημαντικών συλλογών. Επίσης, η απόλυτα δημοκρατική κυβέρνηση έχει στηρίξει τη διάδοση της κουλτούρας, σχεδόν κάθε πόλη στη χώρα έχει το δικό της μουσείο. Ακόμα και μικρότερες περιοχές, όπως τα Glarus, St. Gallen ή και Aarau έχουν εξαιρετικά μουσεία, τα οποία καθιστούν την Ελβετία μια δυναμική, όσον αφορά τα εικαστικά, χώρα.
Δεύτερον, η επιρροή των μουσείων οργανωμένων από επιμελητές, όπως ο Jean-Christophe Ammann και ο Harald Szeemann, είναι εμφανής στη σημερινή κατάσταση. Πρέπει να τονίσω ότι οι καλλιτεχνικοί επιμελητές σε αυτήν τη χώρα έχουν υποστηρίξει δυναμικά τους Ελβετούς καλλιτέχνες. Για παράδειγμα, η Beatrix Ruf, επιμελήτρια της Kunsthalle Zurich, έχει τραβήξει το ενδιαφέρον του κοινού με τις εκθέσεις της προωθώντας ντόπιους καλλιτέχνες. Επίσης ο Heike Munder, ο νέος διευθυντής του Migros Museum für Gegenwartskunst στη Ζυρίχη από το 2001, έχει οργανώσει εξέχουσες εκθέσεις ενώ παράλληλα εργάζεται στην επέκταση της συλλογής του μουσείου.
Τρίτον, ο σημαντικός ρόλος των εμπόρων, όπως ο Ernst Beyeler και ο Bruno Bischofberger καθώς και των συλλεκτών, όπως ο Emmanuel Hoffman, η οικογένεια Bechtler, και οι συλλογές ‘The Ringier’ και ‘The Burger Collection’ πάντοτε βοηθούσαν στηρίζοντας και πιστεύοντας στους ντόπιους καλλιτέχνες των νεότερων γενεών.
Τέταρτον, η ποιότητα της παιδείας στην Ελβετία και η σημασία των σχολών καλών τεχνών, όπως η ΖΗdK της Ζυρίχης και η Ecal της Λοζάνης υπό τη διεύθυνση του Pierre Keller, που παρέχουν στους φοιτητές ένα υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης. Επίσης, εδώ οι μαθητές, δέχονται από νωρίς πολλά καλλιτεχνικά ερεθίσματα καθώς είχαν πάντα τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν εκθέσεις και καλλιτεχνικά δρώμενα στη χώρα τους χωρίς να χρειάζεται να ταξιδέψουν στο εξωτερικό.
Τέλος, πιστεύω πως εξίσου καταλυτικό ρόλο στην καλλιτεχνική δυναμικότητα της Ελβετίας παίζει το ‘Art Basel’. Το διεθνές φεστιβάλ τέχνης, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται έργα υψηλού καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος, τραβάει την προσοχή σημαντικών συλλεκτών, επιμελητών, καλλιτεχνών, εμπόρων και γενικότερα θαυμαστών της τέχνης. Η Βασιλεία μετατρέπεται σε τόπο συνάντησης για μία ολόκληρη εβδομάδα, όπου καλλιτέχνες και επισκέπτες ανταλλάσσουν ιδέες και απόψεις. Φυσικά κανείς δεν μπορεί να αψηφίσει τη συνεισφορά των Bice Curiger, Jacqueline Burckhardt και Dieter Von Graffenried ιδρυτές του ‘Parkett’, το οποίο ενίσχυσε την εικόνα της Ελβετίας σε διεθνές επίπεδο, ιδιαίτερα στις δεκαετίες του ’80 και του ’90’.
Link: presenhuber