Η σειρά «Chernobyl» του HBO πυροδότησε αναρίθμητα posts, σχόλια και διθυραμβικές κριτικές. Στόχος της σειράς είναι να αναβιώσει με τον πιο ρεαλιστικό τρόπο τις δραματικές στιγμές του Απριλίου του 1986 που έμελλαν να αλλάξουν ολόκληρη την ανθρωπότητα και οδήγησαν στο χειρότερο πυρηνικό ατύχημα του κόσμου.
Στις 26 Απριλίου του 1986, στη 1.23 τα ξημερώματα, οι χειριστές κόβουν το ρεύμα σε κάποια συστήματα του αντιδραστήρα 4. Ήταν μέρος ενός πολύ σημαντικού τεστ για να καταλάβουν τι θα συνέβαινε κατά τη διάρκεια ενός μπλακάουτ. Αυτό όμως που δεν γνώριζαν ήταν ότι ο αντιδραστήρας είχε ήδη πρόβλημα.
Η διακοπή επιβράδυνε τους ατμοστροβίλους που έστελναν νερό στους αντιδραστήρες για την ψύξη. Όταν οι χειριστές κατάλαβαν τι συνέβαινε και προσπάθησαν να κλείσουν τον αντιδραστήρα, ήταν πολύ αργά. Μια έκρηξη ατμού έσπασε το καπάκι από τον αντιδραστήρα, εκθέτοντας τον πυρήνα του στην ατμόσφαιρα. Δύο άνθρωποι στο εργοστάσιο σκοτώθηκαν επί τόπου και καθώς η πυρκαγιά έκαιγε για 10 ημέρες, ένα νέφος ραδιενεργού καπνού και σκόνης μεταφέρθηκε με τον άνεμο σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Οι μύθοι και οι αλήθειες της σειράς
Που πέφτει μέσα οι σειρά και που όχι για τα γεγονότα εκείνης της περιόδου;
Μύθος: Στο Τσέρνομπιλ η ραδιενέργεια ήταν σχεδόν διπλάσια από εκείνη της Χιροσίμα
Παρόλο που πρόκειται για δύο μεγάλες πυρηνικές καταστροφές, είναι δύσκολο να συγκρίνει κανείς την έκθεση στην ακτινοβολία. Στη Χιροσίμα οι μεγάλες επιπτώσεις στην υγεία προκλήθηκαν από την άμεση έκθεση στην ακτινοβολία. Στην έκρηξη μιας πυρηνικής βόμβας, η ραδιενέργεια στην οποία θα εκτεθεί ένα άτομο έχει να κάνει με την απόσταση από την έκρηξη. Στο Τσέρνομπιλ η ραδιενέργεια εξαπλώθηκε από την ατμόσφαιρα, με αποτέλεσμα να προκαλεί προβλήματα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Αλήθεια: Οι Σοβιετικοί προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν ρομπότ για να καθαρίσουν το σημείο τη έκρηξης, αλλά τελικά δεν τα κατάφεραν
Υπάρχει μια τρομακτική σκηνή στο τέταρτο επεισόδιο όπου εργάτες προσπαθούν να αφαιρέσουν κομμάτια ραδιενεργού γραφίτη από την οροφή του σταθμού – αυτό που η σειρά αποκαλεί «το πιο επικίνδυνο μέρος στη γη». Είναι αλήθεια ότι οι εργάτες ανέλαβαν το δύσκολο έργο του καθαρισμού 100 τόνων ραδιενεργών θραυσμάτων από την περιοχή.
Σε διάσκεψη το 1990, ο αξιωματούχος που επέβλεψε τις προσπάθειες καθαρισμού, Γιούρι Σεμιλενέκο, αποκάλυψε ότι οι Σοβιετικοί είχαν αρχικά προσπαθήσει να καθαρίσουν την περιοχή με τηλεχειριζόμενα ρομπότ. Όταν όμως τα ρομπότ άρχισαν να διαλύονται από τη ραδιενέργεια, ζητήθηκε από τους εργάτες να κάνουν αυτή τη δουλειά. Οι ΗΠΑ τότε διέθεταν προηγμένα ρομπότ που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τον καθαρισμό, αλλά λόγω των εντάσεων μεταξύ των δύο χωρών, αποθάρρυναν την Ουκρανία να ζητήσει βοήθεια.
Μύθος: Μια Σοβιετική πυρηνικός φυσικός σχεδίασε τον καθαρισμό
Μία από τους βασικούς χαρακτήρες της σειράς, η Σοβιετική πυρηνικός φυσικός με το όνομα Ulana Khomyuk, αποτελεί ουσιαστικά ένα συνονθύλευμα πολλών πυρηνικών φυσικών που εμπλέκονται στον καθαρισμό του Τσέρνομπιλ.
Η τοποθέτηση μιας γυναίκας στην καρδιά της έρευνας, έχει περισσότερο ιστορική σημασία. Και αυτό γιατί ένας τομέας όπου οι Σοβιετικοί ήταν στην πραγματικότητα πιο προοδευτικοί από την Δύση ήταν στον τομέα της επιστήμης και της ιατρικής, όπου υπήρχε μεγάλο ποσοστό γυναικών.
Πραγματικό πρόσωπο που εμφανίζεται στη σειρά είναι ο επικεφαλής επιστημονικός ερευνητής του Τσέρνομπιλ, Βάλερι Λεγκάρσοβ, ο οποίος κρεμάστηκε το 1988.
Αλήθεια: Πυροβολήθηκαν τα ζώα της περιοχής για να μην μεταφέρουν ραδιενέργεια
Περίπου 36 ώρες μετά την έκρηξη, δόθηκε στους κατοίκους 50 λεπτά διορία να μαζέψουν τα υπάρχοντά τους και να μπουν στα λεωφορεία για φύγουν μακριά. Δεν επέτρεψαν σε κανέναν να πάρει το κατοικίδιό του. Οι κάτοικοι αρχικά πίστευαν ότι θα επέστρεφαν μετά από τρεις ημέρες, αλλά τελικά η απομάκρυνση ήταν μόνιμη. Τα μόνα που έμειναν στην πόλη ήταν τα εγκαταλελειμμένα ζώα, τα οποία θανατώθηκαν.
Μύθος: Μια δεύτερη έκρηξη θα επηρέαζε ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης
Στο επεισόδιο δύο, η Khomyuk ενημερώνει την ΕΣΣΔ για φόβους μιας νέας έκρηξης που θα μπορούσε να φτάσει σε ισχύ 2 έως 4 μεγατόνους, και θα οδηγούσε στην εξάλειψη «ολόκληρου του πληθυσμού του Κιέβου και ενός τμήματος του Μινσκ». Η απελευθέρωση της ακτινοβολίας, δε, θα «επηρεάσει όλη τη Σοβιετική Ουκρανία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Λευκορωσία, την Πολωνία, την Τσεχοσλοβακία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Γερμανίας».
Οι ειδικοί λένε ότι κάποια πράγματα στο σενάριο είναι υποθετικά και υπερβολικά, όπως ο ισχυρισμός ότι μια δεύτερη έκρηξη θα μπορούσε να έχει ισχύ 4 μεγατόνων.
Αλήθεια: Ο νεκρός πυροσβέστης με την έγκυο γυναίκα
Ο πυροσβέστης Βασίλι Ιγνατένκο και η σύζυγός του, Λουντμίλα είχαν προγραμματίσει να φύγουν για τη Λευκορωσία το πρωί της έκρηξης, αλλά τα σχέδια τους άλλαξαν όταν ο Βασίλι κλήθηκε να βοηθήσει στην κατάσβεση της φωτιάς στο εργοστάσιο τα ξημερώματα. Υποσχέθηκε ότι θα ξυπνούσε την σύζυγό του όταν επέστρεφε σπίτι, αλλά τελικά κατέληξε στο νοσοκομείο, μετά από σοβαρή αντίδραση του οργανισμού στην ακτινοβολία.
Όταν η Λουντμίλα επισκέφθηκε τον σύζυγό της, της είπαν ότι δεν πρέπει ούτε να τον αγγίξει. Δεν ανέφερε καν στους γιατρούς ότι ήταν έγκυος για να την αφήσουν έστω να τον δει.
Ο Βασίλι πέθανε 14 ημέρες μετά το ατύχημα και θάφτηκε, όπως δείχνει και η σειρά, σε ένα τσίγκινο φέρετρο. Η σειρά δείχνει την Λουντμίλα να κρατά τα παπούτσια του ενώ η ίδια γέννησε τελικά στο μωρό της, το οποίο όμως πέθανε μετά από τέσσερις ώρες.
Μύθος: Συνετρίβη ελικόπτερο λίγο μετά την έκρηξη
Η αλήθεια είναι ότι όντως συνετρίβη ελικόπτερο, αλλά όχι αμέσως μετά την έκρηξη, αλλά μετά από δύο εβδομάδες.
Πηγή: Business Insider