Ο βίος και η πολιτεία του Έντβαρντ Μουνκ, του γνωστού καλλιτέχνη που φιλοτέχνησε την “Κραυγή”, έγινε ταινία που προβληματίζει.
Όλοι μας έχουμε σίγουρα δει τον πίνακα “Η Κραυγή”, ένα αριστούργημα που ζωγράφισε ο Νορβηγός καλλιτέχνης Έντβαρντ Μουνκ. Αυτό που προκαλεί εντύπωση σ’ αυτόν τον πίνακα είναι η χρήση του μαύρου και του πορτοκαλί με τρόπο αριστοτεχνικό και κυρίως, το πρόσωπο του ατόμου που απεικονίζεται, που μοιάζει να βρίσκεται σε κατάσταση χάους. Πόσο όμως μοιάζει αυτός ο πίνακας με την ζωή του ίδιου του Έντβαρντ Μουνκ. Η απάντηση είναι… πολύ.
Αυτό μπορούμε να το δούμε και από τη νέα ταινία του Henrik Martin Dahlsbakken, που έχει την ονομασία ‘Munch” και άνοιξε το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών του Ρόττερνταμ για το 2023. Η ταινία προβλήθηκε εκτός του διαγωνιστικού τμήματος του φεστιβάλ, προσφέρει μία φρέσκια σκοπιά στην ζωή του καλλιτέχνη και κρατάει όχι παραπάνω από 105 λεπτά. Φυσικά, η γλώσσα της ταινίας είναι τα Νορβηγικά (και σαν φόρο τιμής στην καταγωγή του καλλιτέχνη).
Τι θα δούμε στην ταινία για τον Έντβαρντ Μουνκ;
Στην Νορβηγική παραγωγή για τον Έντβαρντ Μουνκ θα δούμε μια σειρά από δραματοποιημένα περιστατικά από την ταραχώδη ζωή του καλλιτέχνη. Αρχικά, ο σκηνοθέτης θα μας μεταφέρει στη Νορβηγία την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου ο καλλιτέχνης θα έρθει πρόσωπο με πρόσωπο με Γερμανούς στρατιώτες. Ο καλλιτέχνης φοβάται ότι θα του κατασχέσουν τα έργα λόγω του περιεχομένου τους ενώ αργότερα ξεκινά να αναπολεί την ζωή του.
Στο φιλμ θα δούμε επίσης σκηνές από την περίοδο που νοσηλευόταν σε νοσοκομείο, άλλα στιγμιότυπα από την εποχή που πάλευε με την κατάθλιψη και τον αλκοολισμό ενώ από το φιλμ δεν λείπουν συγκινητικές στιγμές με πιο χαρακτηριστική εκείνη που δείχνει την μικρή αδερφή του Άννα να πεθαίνει από ανίατη ασθένεια της εποχής.
Έντβαρντ Μουνκ: Οι ελεύθερες σχέσεις, η νοσηλεία και η επιστροφή
Ο Έντβαρντ Μουνκ αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες στην ζωή του, πολλές προερχόμενες από τον ίδιο του τον ψυχισμό. H παιδική του ηλικία ήταν περίπλοκη και στιγματίστηκε από την κακή ατμόσφαιρα που επικρατούσε στην σχέση μεταξύ των γονιών του. Όπως αργότερα θα έγραφε σε τρίτο πρόσωπο “το άρρωστο και νευρικό του σπίτι δεν του έδινε την επιλογή να παντρευτεί”. Αυτό το γεγονός τον έκανε να μην αναζητεί σταθερές σχέσεις και να επηρεαστεί έντονα από το κίνημα των bohemians.
Tην εποχή λοιπόν που αλληλοεπιδρά με αυτό το κίνημα, ο Μουνκ θα γίνει πιο ελεύθερος στις ερωτικές του επιλογές. Αν και θα παραμείνει αυστηρός στον χαρακτήρα και δεν θα χάσει τους καλούς του τρόπους προς τις γυναίκες, θα επηρεαστεί από την ερωτική επανάσταση της εποχής. Αυτή η εποχή των ελεύθερων ερωτικών επαφών θα αποκρυσταλλωθεί στο ποίημα του “Η πόλη της ελεύθερης αγάπης” που έχει ενδιαφέρον μέχρι σήμερα.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι η ταραγμένη ζωή του Μουνκ δεν του επέτρεψε να χαρεί την ζωή. Αντίθετα κλείστηκε στον εαυτό του, άρχισε να πάσχει από νευρικές διαταραχές ενώ έπινε ποτά όλο και περισσότερο. Έτσι, το φθινόπωρο του 1908 αποφάσισε να κλειστεί σε κλινική επειδή πλέον είχε φτάσει στο σημείο που έβλεπε ψευδή οράματα. Η κλινική του ψυχιάτρου Daniel Jacobson στην οποία κλείστηκε κατάφερε να τον θεραπεύσει μέσα σ’ ένα χρόνο με ειδική δίαιτα και ηλεκτροσόκ. Το αποτέλεσμα ήταν να επιστρέψει στην καθημερινή του ζωή και στο εξής να ζωγραφίζει πιο χαρούμενα έργα. Από εκεί και έπειτα ακολούθησε η αναγνώριση και φυσικά, μεγαλύτερες συνεργασίες στον καλλιτεχνικό τομέα.
Κεντρική φωτογραφία: Κολάζ από εικόνες