Την Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου 2021, η Lab for Arts παρουσιάζει την έκθεση – δράση Αστική Μυθολογία (Urban Mythology) σε δημόσιους ανοιχτούς χώρους στην περιοχή γύρω από την Ιερά Οδό.
Το θέμα της έκθεσης είναι ξεκάθαρο: Η μυθολογία στους διαφορετικούς ορισμούς της, είτε ως το σύνολο των μύθων και παραδόσεων ενός λαού, είτε ως επιστήμη που μελετά αυτούς τους μύθους.
Στην έκθεση «Urban Mythology» 10 καλλιτέχνες καλούνται να δημιουργήσουν 9 εφήμερα έργα στο δημόσιο αστικό χώρο, σε διάλογο με την Ιερά Οδό. Στον φορτισμένο αυτό τόπο, πλούσιο από μύθους και αρχαιολογικά ίχνη, οι πρωτότυπες αστικές παρεμβάσεις των καλλιτεχνών λειτουργούν ως σύγχρονα «αντι-μνημεία». Τα διάσπαρτα ίχνη από τις επιτελέσεις και οι εφήμερες εικαστικές εγκαταστάσεις θα παραμείνουν στην πόλη μετά το πέρας της έκθεσης και θα καταστραφούν με τον καιρό.
Χρησιμοποιώντας ανταλλακτικά αυτοκινήτων από συνεργείο της περιοχής, ο Γιάννης Γρηγοριάδης συνθέτει, μέσα από μια διαδικασία συναρμογής, ένα γλυπτό από σίδερο και μπετόν και αφισοκολλά κοντά του την εικόνα παρεμβύσματος (φλάντζας). Το έργο, με τίτλο Σχεδόν Εγγύτητα, απηχεί τη σύγχρονη φυσιογνωμία της οδού Καστοριάς όπου τοποθετείται.
Στο οικόπεδο της οδού Λεωνίδου 80-84, η Ελένη Εξάρχου αναρτά έναν παγκόσμιο χάρτη των κατοικημένων περιοχών και συγκεντρώνει υπογραφές για τα θύματα των μεταναστευτικών δρόμων στην άλλη πλευρά του πλανήτη. Το έργο, με τίτλο Θύμα-Φόρος Τιμής, ολοκληρώνεται με τη δημιουργία μιας επί τόπου εγκατάστασης που πραγματοποιείται υπό τον ήχο των τραγουδιών της ξενιτιάς και το μοιρολόι του Πολυφωνικού Συνόλου Ισοκράτισσες.
Εμπνευσμένος από το Άβατο του Τριτοπατρείου στον χώρο του Κεραμεικού, έναν από τους αρχέγονους τόπους λατρείας της Αττικής, ο Γιάννης Ζιώγας συνθέτει το συλλογικό περιπατητικό δρώμενο Τα Άβατα της Ιεράς Οδού. Με τους συμμετέχοντες, εντοπίζει χώρους που μπορούν να χαρακτηριστούν ως άβατα στη διαδρομή της Ιεράς Οδού από τον Κεραμεικό έως το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Η Ομάδα mokotomoro (Λίνα Θεοδώρου & Ιωάννης Σαββίδης) αφηγείται μια φανταστική ιστορία, με πρωταγωνίστρια τη συνειδητά ξεχασμένη πολεοδόμο και πολέμια της ανδροκρατούμενης πολεοδομίας της μεταπολίτευσης, Έλενα Αριβιζάτου. Στα κάγκελα του κτιρίου στην οδό Αγίου Όρους 50 που φιλοξενούσε την αρχιτεκτονική σχολή της, εκθέτουν σχέδια, φωτογραφίες και επινοημένα κείμενα της ίδιας, στήνοντας με «πλαστά» τεκμήρια το μοναδικό μνημείο που τη βγάζει από τη λήθη.
Στην επιτέλεση με τίτλο Το δέντρο αναγνωρίζεται από τους καρπούς του. Κατά Ματθαίο, η Αιμιλία Μπουρίτη φυτεύει ένα μικρό οπωροφόρο δένδρο στο οικόπεδο της οδού Λεωνίδου 80-84. Η δράση πραγματεύεται το δικαίωμα της ελεύθερης διατροφής από τα δένδρα της πόλης ενώ για την περιποίηση του δένδρου ενεργοποιεί την τοπική κοινότητα σε μια πράξη εικαστικής σύμπραξης για την παραγωγή των μελλοντικών καρπών.
Η Ελένη Τζιρτζιλάκη με το σιωπηλό περιπατητικό έργο της Γυναικεία Υπόθεση διερευνά τη γυναικεία συνθήκη, την έννοια του εγκλεισμού και το θέμα της ψυχικής υγείας. Χρησιμοποιεί σωματική κίνηση, ήχους, ποίηση και εικόνες. Η ομάδα γυναικών που συμμετέχει, διασχίζει την θορυβώδη Ιερά Οδό και καταλήγει στον ήσυχο πεζόδρομο της Φιλοδήμου όπου η Τζιρτζιλάκη προσκαλεί γυναίκες να μοιραστούν συναισθήματα και να ράψουν σε ύφασμα λέξεις σχετικές με το γυναικείο δέρμα και τις ουλές.
Ο Γιώργος Παπαδάτος υπονομεύει την παραδοσιακή υπόσταση του μνημείου ως μέσον επίδειξης ευμάρειας, πολιτικής ισχύος και εξουσίας. Η εγκατάσταση στο οικόπεδο της Λεωνίδου 80-84, με τίτλο Ελάχιστη διαδικασία, μια ξύλινη κατασκευή με ύφασμα και χρωματικές παρεμβάσεις, λειτουργεί ως θεατρική σκηνή της επιτέλεσης κατά την οποία ο καλλιτέχνης εκθέτει προς πώληση κεραμικά θραύσματα για μια περίπου ώρα. Το έργο παραπέμπει στην αρχαία διαδικασία του εξοστρακισμού.
Η Άρτεμις Ποταμιάνου πλέκει με πλαστικά νήματα σε μεταλλικό φράκτη ενός κλειστού πάρκινγκ στην οδό Λεωνίδου 94 τη φράση «I want to be the hero of my own story», παράφραση αποφθέγματος του συγγραφέα John Barth. Το συρματόπλεγμα του φράκτη μετατρέπεται σε συμβολικό εικαστικό υπόστρωμα, παραπέμποντας σε συνθήκες προστασίας ή εγκλεισμού-αποκλεισμού. Το έργο σχολιάζει τη μοναδικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης και εστιάζεται στο πανανθρώπινο δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού.
Στο έργο του Περιορισμένη Διαμαρτυρία, ο Διονύσης Χριστοφιλογιάννης αναχρονίζει με χιούμορ το δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα, τροφοδοτώντας τους πρωταγωνιστές του με πανό και ντουντούκες. Το αποδομημένο έργο μεταφέρεται από το Θησείο, μέσω του Κεραμεικού και της Ιεράς Οδού στην οδό Καστοριάς 52, στο εργαστήριο του καλλιτέχνη, σε μια περιπατητική πορεία που λειτουργεί ως σιωπηλή διαμαρτυρία. Τα γλυπτικά τμήματα αναδομούνται σε ενιαίο γλυπτικό σύνολο στον χώρο του καλλιτέχνη, μπρος στο κοινό ενώ το έργο παρουσιάζεται στο ανοιχτό εργαστήριο για μια μόνο μέρα (19/9).
Η έκθεση, η οποία πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, είναι μια ευκαιρία να γνωρίσουμε καλύτερα την ιστορία της Ιεράς Οδού, μέσα από την ιδιαίτερη ματιά των καλλιτεχνών που συμμετέχουν. Αν λοιπόν τύχει να βρίσκεσαι την Κυριακή στην περιοχή, μην ξεχάσεις να την εντάξεις στο πρόγραμμα σου.
Επιμέλεια έκθεσης: Μπία Παπαδοπούλου και Άρτεμις Ποταμιάνου.