Σε όλη μας τη ζωή προσπαθούμε να «οργανωθούμε». Η οργάνωση, όμως, δεν είναι πάντοτε το κλειδί για την επιτυχία.
Είτε στο σπίτι, είτε στο σχολείο, ακόμη και στην εκπαίδευση στον στρατό, η οργάνωση είναι κάτι που όλους μας έχει απασχολήσει κατά καιρούς, ήδη από τη νεαρή ηλικία, καθώς θεωρείται σωστό και πρέπον. Από την άλλη πλευρά, η ακαταστασία έχει καταδικαστεί και συχνά παρομοιάζεται ως ο πιο γρήγορος δρόμος για την αποτυχία. Εννοώ, τι καλό μπορεί να προκύψει από την αποδιοργάνωση, σωστά; Ίσως, πολλά περισσότερα απ’ όσα νομίζατε!
Πρόσφατες μελέτες που διεξήχθησαν από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα προσφέρουν μία νέα οπτική σ’ αυτήν τη θεματική και μας δίνουν τροφή για σκέψη. Ανέκαθεν υπήρχε ο αστικός μύθος που ήθελε τα ακατάστατα άτομα να είναι και πιο δημιουργικά. Πώς, όμως, σχετίζονται αυτά μεταξύ τους;
Υπάρχουν, λοιπόν, ορισμένοι άνθρωποι που παρότι το γραφείο τους είναι σκέτο χάος, έχουν τον πλήρη έλεγχο και αισθάνονται άνετα μ’ αυτό. Γιατί, αν και δεν δύνανται να βάλουν τα πράγματα σε μία καθορισμένη θέση, έχουν τη μοναδική ικανότητα να βρίσκουν άλλους, πιο δημιουργικούς τρόπους, για να στήνουν τα αντικείμενα γύρω τους, και μέσα απ’ αυτήν την παραδοξότητα καταφέρνουν να τα ταιριάξουν απόλυτα. Αυτό που οι περισσότεροι αγνοούμε είναι ότι το χάος ενός ατόμου μπορεί να είναι πολύ μεθοδικό σε σχέση με τον εαυτό του, κι αυτό που στα μάτια μας φαντάζει λαβύρινθος μπορεί σ’ αυτόν να βγάζει ξεκάθαρα νόημα.
Η δημιουργική σκέψη, σύμφωνα με την psychological scientist Kathleen Vohs, στην πιο αγνή μορφή της, σκέφτεται έξω από τα όρια της «συμβατικής» λογικής. Όταν σκεφτόμαστε αυτό, δεν πρέπει να μας προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι ακατάστατοι χώροι περιέχουν αντικείμενα που έχουν τοποθετηθεί εσφαλμένα από τις «συμβατικές» τους θέσεις, σε σημείο όμως που να προωθούν τη δημιουργικότητα.
Ο Albert Einstein έλεγε πως «εάν ένα γεμάτο γραφείο είναι σημάδι γεμάτου μυαλού, τότε τι πρέπει να σκεφτούμε για ένα άδειο γραφείο»; Και η αλήθεια είναι πως αν ρίξετε μία ματιά στο γραφείο του ιδιοφυούς αυτού επιστήμονα, θα σοκαριστείτε από την ακαταστασία που επικρατούσε πάνω του. Κατά γενική ομολογία όμως, επρόκειτο για ένα άκρως ευφυές και δημιουργικό άτομο, που σκεφτόταν πάντοτε έξω από τα συνηθισμένα πλαίσια. Εξού και οι μεγάλες ανακαλύψεις! Ο Albert Einstein, ωστόσο, δεν ήταν ο μόνος. Ο Mark Twain είχε επίσης ένα γεμάτο και άκρως χαοτικό γραφείο, ίσως πιο γεμάτο κι από αυτό του Einstein. Παρόλ’ αυτά, ο Twain ήταν ένα από τα πιο μεγάλα μυαλά της γενιάς του. Και επειδή αυτά τα δύο παραδείγματα μπορεί να μη σας πείθουν, θα σας δώσω και αυτό του Steve Jobs. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εφηύρε τα iBooks. Το γραφείο του ήταν σαν βομβαρδισμένο τοπίο, ίσως όμως αυτό να προσέθεσε κάτι εν τέλει και στη λαμπρότητά του.
Τι μπορούν να σημαίνουν όλα αυτά για εσάς; Μήπως να εγκαταλείψετε τα γραφεία σας, ή να αφήσετε παρατημένα τα δωμάτιά σας και να ελπίζετε σε ένα άγγιγμα ιδιοφυΐας; Όχι ακριβώς. Η σχέση μεταξύ ακαταστασίας και δημιουργικότητας δεν είναι καθόλου αιτιώδης. Το να είσαι ακατάστατος, δε σημαίνει ότι το επόμενο πρωί θα ξυπνήσεις και πιο δημιουργικός. Αν όμως εκ του φυσικού σου είσαι ακατάστατος και θεωρείς το χάος γύρω σου συνηθισμένο, χωρίς δηλαδή αυτό να ταράσσει τον ψυχικό σου κόσμο ή τις ισορροπίες σου, τότε δεν περιορίζεις και τις καλλιτεχνικές σου εξωτερικεύσεις. Δε βάζεις δηλαδή τις σκέψεις σου σε καλούπια, ούτε οριοθετείς τη δράση σου, και ως εκ τούτου μπορείς να κάνεις το extra mile. Αυτό που οι άνθρωποι που έχουν τα πάντα σε τάξη και δεν παρεκκλίνουν ποτέ από το πρόγραμμά τους, ίσως και να μην το πετύχουν ποτέ. Όχι λόγω έλλειψης ταλέντου, αλλά λόγω αυτοπεριορισμών.
Ο μόνος τρόπος, λοιπόν, για να δεις αν η ακαταστασία γύρω σου επιδρά όντως θετικά στην δημιουργικότητά σου, τότε δεν έχεις παρά να πειραματιστείς και να αφήσεις τον εαυτό σου ελεύθερο. Πέτα, λοιπόν, τα χαρτιά ολόγυρα στο δωμάτιο, άφησε τσαλακωμένα τα σεντόνια στο κρεβάτι, παραμέρισε για λίγο τις έγνοιες και μπες σαν τυφώνας σε μία νέα φάση. Δες μετά τι έρχεται…
Από τον Νικόλαο Μπάρδη