Ψάχνοντας στο διαδίκτυο βρήκαμε ένα άρθρο το οποίο παρουσίαζε φωτογραφίες από εγκαταλελειμμένα κτήρια σε όλον τον κόσμο. Εκτός από τις εντυπωσιακές λήψεις εκείνο που μας τράβηξε το ενδιαφέρον ήταν ίδια η φωτογράφος η οποία κατάγεται από την Ελλάδα, η 27χρονη Ιωάννα Σακελλαράκη. Αμέσως, ήρθαμε σε επικοινωνία μαζί της και μιλήσαμε για το πώς αποφάσισε να ασχοληθεί με τη φωτογραφία, τα ταξίδια της σε όλον τον κόσμο αλλά και τα πρότζεκτ που ετοιμάζει αυτήν την περίοδο.
Τι σε έκανε να ασχοληθείς με τη φωτογραφία;
Άρχισα να ασχολούμαι με τη φωτογραφία κατά τη διάρκεια των ταξιδιών μου το 2012 όταν βρισκόμουν στο εξωτερικό για τις μεταπτυχιακές μου σπουδές. Τα τελευταία πέντε χρόνια σπούδασα φωτογραφία και τη χρησιμοποίησα ως μέσο προσωπικής έκφρασης. Όπως έχει πει η Inge Morath: «Η φωτογραφία είναι ένα περίεργο φαινόμενο. Εμπιστεύεσαι το μάτι σου αλλά δε μπορείς παρά να βυθιστείς μέσα της με ολόκληρη την ψυχή σου. Το όραμά σου βρίσκει αναγκαιότητα στην κατάλληλη μορφή έκφρασης».
Μεγάλο κομμάτι της δουλειάς μου εστιάζει στην αστική εγκατάλειψη και την μεταβιομηχανική αρχιτεκτονική, το τοπογραφικό στοιχείο και τη μνήμη. Χρησιμοποιώ προσωπικά references σε πολλά από τα πρότζεκτ μου με στόχο να διευρύνω το κοινωνικό και ιστορικό πλαίσιο το οποίο χρησιμοποιώ σα βάση για να περάσω ένα συλλογικό μήνυμα. Το ενδιαφέρον μου για τη μνήμη και την επικράτεια συνδέεται στενά με την πατρίδα μου την Ελλάδα, η οποία έχει μια αρχέτυπη αύρα και διφορούμενη προσωπική σημασία.
Πώς αποφάσισες να φύγεις και να εργαστείς στο εξωτερικό;
Ήταν πάντα στα σχέδιά μου. Θεωρώ ότι έχει συνεισφέρει σημαντικά στο πώς βλέπω τον εαυτό μου και τον κόσμο γύρω μου και έχει επηρεάσει τον τρόπο ζωής που έχω ακολουθήσει τα τελευταία επτά χρόνια. Όταν τελείωσα τις σπουδές μου στην Επικοινωνία και ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, συνέχισα με το Master of Arts in European Urban Cultures το οποίο έγινε σε τέσσερις διαφορετικές πόλεις. Στη συνέχεια δούλεψα σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις στο Βέλγιο και τη Γεωργία στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κουλτούρας σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενώ τελείωσα τις σπουδές μου στη φωτογραφία με βραδινά μαθήματα κάνοντας παράλληλα Freelance Photography για τη Barcoft Media στο Λονδίνο. Την επόμενη χρονιά θα κάνω Master Photography στο University of the Arts London ενώ θα ασχοληθώ εντατικά με τα νέα μου φωτογραφικά πρότζεκτ.
Πες μας για την έκθεση που θα γίνει στο Λονδίνο. Τι θα παρουσιάσεις;
Η έκθεση στο Λονδίνο θα πραγματοποιηθεί τον φετινό Οκτώβριο. Η δουλειά μου είναι μέρος μιας τεράστιας διεθνούς έκθεσης όπου πολλοί αναγνωρισμένοι φωτογράφοι όπως Wolfgang Tillmans, Martin Parr, Dougie Wallace, Edmund Clark, David Hoffman θα εκθέσουν φωτογραφίες τους στο πλαίσιο του Art on A Postcard στο The Printspace στο Shoreditch του Λονδίνου. Όλα τα χρήματα που θα μαζευτούν είναι για φιλανθρωπικό σκοπό για την καμπάνια Hepatitis C Trust.
Μίλησέ μας για τα τρία σου project που είναι σε εξέλιξη…
Την παρούσα στιγμή δουλεύω το πρότζεκτ “Balkans Revisited” το οποίο λαμβάνει χώρα στα Βαλκάνια και πιο συγκεκριμένα σε Σερβία, Βοσνία, Βουλγαρία και Κροατία. Το πρότζεκτ αυτό εστιάζει στην αποτύπωση μνημείων που χτίστηκαν σε αυτές τις τοποθεσίες κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Τίτο και πώς αυτά που έχουν απομείνει είναι ενταγμένα στο κοινωνικό πλαίσιο των ημερών μας ως κατάλοιπα μιας άλλης πολιτικής πραγματικότητας. Το φουτουριστικό στοιχείο και η αξιοπερίεργη αρχιτεκτονική τους έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την απλότητα και τον χαρακτήρα των τοπίων και μικρών πόλεων που τα περιστοιχίζουν δημιουργώντας ένα διχασμό παρελθόντος και παρόντος.
Το δεύτερο πρότζεκτ το οποίο ολοκληρώνω και θα παρουσιαστεί μαζί με το “Balkans Revisited” σε έκθεση στις Βρυξέλλες το Νοέμβρη είναι το “Dungeness, Britain’s only desert”. Πρόκειται για ένα φωτογραφικό πρότζεκτ στη μοναδική έρημο της Μεγάλης Βρετανίας. Η μορφολογία της, το πόσο απομονωμένο και ιδιαίτερο είναι το τοπίο και η επικοινωνία που είχα με τους κατοίκους ήταν τα στοιχεία που μου κίνησαν την περιέργεια και με έκαναν να επισκεφτώ την περιοχή και να αποτυπώσω φωτογραφικά τη μοναδικότητά της.
Ένα τρίτο πρότζεκτ το οποίο μόλις ξεκίνησα έχει ως σημείο αναφοράς την Ελλάδα και προσωπικές μου εμπειρίες συνδεδεμένες με το ευρύτερο πλαίσιο αντιλήψεων και κουλτούρας στη χώρα μας. Είναι μια προσπάθεια επανασύνδεσης με έναν τόπο γνώριμο και μη, ως άνθρωπος με καταγωγή από εκεί και ως επισκέπτης και συλλέκτης εμπειριών με μέσο έκφρασης τη φωτογραφία. Αυτή η επανασύνδεση δημιουργεί μια αντιφατική ισορροπία η οποία εκφράζεται προσωπικά και συλλεκτικά, συμβολικά και ρεαλιστικά μέσω του φακού μου. Στο πλαίσιο αυτό, με ενδιαφέρουν στοιχεία προερχόμενα από τη μνήμη, το μύθο, όπως και την εθνογραφία που ενισχύουν μια πολύπλευρη διήγηση.
Τι σε έκανε να ασχοληθείς με τη φωτογράφιση εγκαταλελειμμένων κτηρίων;
Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στην ευρωπαϊκή αστική κουλτούρα, έκανα ένα πρότζεκτ στο Μάντσεστερ της Αγγλίας και ήρθα σε επαφή με «αστικούς εξερευνητές». Στο πλαίσιο του πρότζεκτ εστίασα στον τρόπο που η μεταβιομηχανική αρχιτεκτονική κληρονομιά της πόλης οδηγήθηκε από την εγκατάλειψη στην αξιοποίησή της στο μέλλον. H φωτογραφία στο κομμάτι της αστικής εγκατάλειψης διατηρήθηκε μετά την ολοκλήρωση του πανεπιστημιακού πρότζεκτ με αποτέλεσμα τα επόμενα τέσσερα χρόνια να έχω επισκεφτεί πάνω από 100 τοποθεσίες σε όλον τον κόσμο.
Πόσο ψάξιμο χρειάζεται για να βρεις αυτά τα κτήρια και να τα φωτογραφίσεις;
Εξαρτάται από τις τοποθεσίες και την πρόσβαση σε πηγές δημοσιογραφικού περιεχομένου. Η γλώσσα και η κατανόηση του υλικού κάθε φορά παίζει ρόλο αφού μπορεί να δυσκολέψει το τελικό αποτέλεσμα.
Έχεις ταξιδέψει σε πολλά μέρη του κόσμου. Ποιο ταξίδι σου έχει μείνει χαραγμένο στη μνήμη σου;
Τα ταξίδια και η διαμονή μου στο νότιο Καύκασο και πιο συγκεκριμένα στη Γεωργία για δέκα μήνες το 2014. Η Αμπχαζία η οποία είναι διά του νόμου αυτόνομη δημοκρατία της Γεωργίας ήταν ένα μεγάλο κομμάτι του πρότζεκτ μου εκεί. Επίσης το Ντιτρόιτ στις ΗΠΑ και η παρατεταμένη πτώση του που έχει σταδιακά οδηγήσει σε σοβαρή αστική αποδυνάμωση και χιλιάδες κενά κτίρια γύρω από την πόλη, ήταν μια απίστευτη εμπειρία.
Πληροφορίες
Από την Ιωάννα Μαμάη