Έκτη χρονιά συνολικά, δεύτερη εν μέσω πανδημίας που στο νοτιοανατολικότερο άκρο της Ευρώπης διοργανώνεται το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου. Μια απόδειξη οτι τα Δωδεκάνησα πέρα από την απαράμιλλη φυσική τους ομορφιά αποτελούν και κοιτίδα πολιτισμού.
Με αφορμή την ενέργεια αυτή, η ομάδα του ΟΖΟΝ μίλησε με την Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου, Ειρήνη Σαρίογλου, η οποία εγκάρδια απάντησε σε όλες μας τις ερωτήσεις σχετικά με το Φεστιβαλ.
Το φεστιβάλ συμπληρώνει φέτος 6 χρόνια. Πότε ξεκινά η δική σας προσωπική σχέση με το νησί;
Eπισκέπτομαι το Καστελλόριζο τα τελευταία τριάντα χρόνια. Είναι ένας τόπος που αγαπώ ιδιαίτερα. Σίγουρα, μέσω της διοργάνωσης του «Πέρα από τα Σύνορα- Beyond Borders» οι δεσμοί που συνδέουν το νησί και τους κατοίκους του με εμένα, την ομάδα των συνεργατών μου, αλλά και με όλους τους καλεσμένους του Φεστιβάλ δυναμώνουν χρόνο με το χρόνο
Αν κάνατε μια αναδρομή στα έξι αυτά χρόνια του Φεστιβάλ ποιες στιγμές του θα ξεχωρίζατε ως πιο έντονα φορτισμένες;
Στόχος μας είναι το Φεστιβάλ κάθε χρόνο να εξελίσσεται και να γίνεται πιο πλούσιο. Πολλές οι όμορφες στιγμές του. Το σημαντικότερο όμως σε όλες τις διοργανώσεις μέχρι τώρα είναι τα πρόσωπα. Οι εκλεκτοί καλεσμένοι, Έλληνες και ξένοι, του Φεστιβάλ, καθώς και οι συντελεστές του. Μέσω σκληρής δουλείας και αφοσίωσης προσπαθούμε να συνεισφέρουμε ουσιαστικά στην υποστήριξη και προβολή του Καστελλορίζου. Έτσι το έργο μας αποκτά εθνική σημασία. Επιθυμούμε: «Nα φέρουμε τον κόσμο στο Καστελλόριζο και να μεταφέρουμε το Καστελλόριζο στα πέρατα της οικουμένης…». Νομίζω όμως, πως οι πιο συγκινητικές στιγμές του Φεστιβάλ έχουν να κάνουν με τα εκπαιδευτικά προγράμματα, τις παράλληλες δράσεις και τα παιδιά του Καστελλορίζου.
Είναι το δεύτερο Φεστιβάλ που διοργανώνεται εν καιρώ πανδημίας. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζετε εξαιτίας των ιδιαίτερων αυτών συνθηκών και πώς τις αντιμετωπίζετε;
Οι δυσμενείς συνθήκες, που επέφερε η πανδημία έχουν επηρεάσει και επιβραδύνει τα πάντα παγκοσμίως. Για τη διοργάνωση του Φεστιβάλ απαιτείται, καθώς οφείλουμε, να είμαστε ακόμη πιο προσεκτικοί, ώστε να παραμείνουμε οι ίδιοι, αλλά κυρίως οι μόνιμοι κάτοικοι του Καστελλορίζου, απολύτως ασφαλείς. Είναι μια υπόθεση που έχει πάθος, αγάπη και μεράκι, άρα με αυτά τα «συστατικά» αντιμετωπίζουμε κάθε δυσκολία.
Πέρα από τις ίδιες τις ταινίες-ντοκιμαντέρ τι άλλο θα συστήνατε στους επισκέπτες του νησιού να παρακολουθήσουν στο πλαίσιο της φετινής διοργάνωσης;
Φέτος είχαμε ακόμη περισσότερες συμμετοχές. Συγκεκριμένα, ανάμεσα σε 569 ταινίες τεκμηρίωσης -ιστορικού και κοινωνικοπολιτικού περιεχομένου- επιλέχθηκαν τα καλύτερα 27 ντοκιμαντέρ, τα οποία θα απαρτίζουν το διαγωνιστικό τμήμα. Στο πλαίσιο όμως του Φεστιβάλ, όπως κάθε χρόνο, πραγματοποιούνται ενδιαφέρουσες παράλληλες δράσεις. Οι επισκέπτες του νησιού θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν επιμορφωτικά σεμινάρια και εκθέσεις φωτογραφίας. Επίσης, θα παρουσιαστεί η τελευταία έκδοση του ΙΔ.ΙΣ.ΜΕ., που αφορά στον Πρέσβη, Θεμιστοκλή Λ. Χρυσανθόπουλο και τα απομνημονεύματά του με τίτλο: «Στους δαιδάλους της ελληνικής διπλωματίας-Υπουργείο Εξωτερικών 1945-1980». Θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά θεατρικό αναλόγιο, για την άγνωστη συνεισφορά του Κωνσταντίνου Πολυχρονιάδη στην προβολή της Ελληνικής Επανάστασης. Εξάλλου, φέτος το Φεστιβάλ διαμορφώθηκε τιμώντας τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Τέλος, τα παιδιά θα μπορούν να παρακολουθήσουν παραστάσεις θεάτρου σκιών, μαθήματα φωτογραφίας και μουσικής και να συμμετάσχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου. Συναυλίες από σπουδαία μουσικά σύνολα και διακεκριμένους ερμηνευτές θα πλαισιώσουν τη διοργάνωση προσδίδοντάς της μια πολύ όμορφη ατμόσφαιρα.
Πόσες προτάσεις-ντοκιμαντέρ θα παρουσιαστούν στο φετινό lab;
Για την ώρα έχουμε λάβει 25 προτάσεις ντοκιμαντέρ, οι οποίες παρουσιαστούν στο φετινό κινηματογραφικό εργαστήριο (Pitching Lab).
Πόσα άτομα εργάστηκαν για τη φετινή διοργάνωση;
Περίπου μια διεπιστημονική ομάδα 35 ατόμων εργάστηκαν και φέτος με μεράκι και συνέπεια. Αυτό είναι θεωρώ το πιο σημαντικό. Όχι τόσο ο αριθμός, αλλά η αγάπη που βάζει όλη η ομάδα για το τέλειο αποτέλεσμα.
Μετά από αυτά τα έξι χρόνια ποια πιστεύετε πως είναι τα οφέλη του φεστιβάλ για το ίδιο το νησί και πώς έχει διαμορφωθεί η σχέση των κατοίκων του νησιού με τον θεσμό αυτό;
Αυτό το πανέμορφο νησί, που για χρόνια βρισκόταν μέσα σε μια παρένθεση στους τουριστικούς καταλόγους, δεν έχει λάβει ακόμη την θέση και την προσοχή, που του αξίζει. Καθ’όλη τη διάρκεια του Φεστιβάλ το νησί αποκτά ζωή και ίσες ευκαιρίες στον πολιτισμό και τη ψυχαγωγία. Αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός, πως η διοργάνωση λειτουργεί ως μέσο ανάδειξης και προβολής του νησιού εντός και εκτός συνόρων. Οι κάτοικοι του νησιού έχουν ενταχθεί και βοηθούν στην διεξαγωγή του Φεστιβάλ και πλέον το περιμένουν κάθε Αύγουστο με ανυπομονησία.
Έχουν αλλάξει καθόλου οι στόχοι του φεστιβάλ από την πρώτη χρονιά έως σήμερα, και αν ναι προς ποια κατεύθυνση;
Ο βασικός στόχος μας παραμένει ο ίδιος: να φέρουμε όλο τον κόσμο στο Καστελλόριζο και να μεταφέρουμε την ιστορία και τον πολιτισμό του νησιού στον κόσμο.
Τελικά, υπήρξε για εσάς ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα το ίδιο το φεστιβάλ, και αν ναι τι ονειρεύεστε από δω και πέρα;
Στο Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών ( ΙΔ.ΙΣ.ΜΕ.) πιστεύουμε πως βασική προϋπόθεση της επιτυχίας είναι η ύπαρξη οράματος. Όταν έχεις όραμα και ξέρεις τι θες να πετύχεις και για ποιο λόγο, ακόμη και αν δεν γνωρίζεις τον τρόπο ή δεν διαθέτεις τα απαραίτητα μέσα, ώστε να φτάσεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα, θα τα καταφέρεις. Φυσικά, μέχρι τώρα έχουν επιτευχθεί πολλοί από τους στόχους μας, όμως δεν επαναπαυόμαστε ποτέ και συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για το καλύτερο. Έχουμε ακόμα πολλά οράματά μας ανεκπλήρωτα.
Ποια είναι τα πέντε πράγματα τα οποία και θα συστήνατε σε κάποιον επισκέπτη να κάνει οπωσδήποτε στο νησί; Με λίγα λόγια ποιο είναι το προσωπικό σας top five για το Καστελλόριζο;
Το Καστελλόριζο είναι ένας τόπος με φυσικό πλούτο και σπουδαία, πολυτάραχη ιστορία. Κάποτε και συγκεκριμένα μέχρι την Μικρασιατική Καταστροφή το νησί άκμαζε σε όλους τους τομείς, υιοθετώντας κάθε στοιχείο της βασίλισσας της Ιωνίας, τη Σμύρνη. Επιπλέον, οι κατακτητές του τόπου έχουν αφήσει το δικό τους στίγμα στο νησί, προσδίδοντάς του μια κοσμοπολίτικη ιδιότητα. Κάθε Έλληνας έχει χρέος να επισκεφτεί έστω μια φορά το Καστελλόριζο και σίγουρα θα ανταμειφτεί. Εάν έπρεπε να επιλέξω ορισμένα επισκέψιμα σημεία του νησιού αυτά θα ήταν: H « Μπλε Σπηλιά», το Κάστρο, το Λαογραφικό Μουσείο (Τζαμί), το εργαστήριο γλυπτικής με την υπαίθρια έκθεση του Αλέκου Ζυγούρη, τον ιστορικό και αρχιτεκτονικά ιδιαίτερο ναό του Αγίου Γεωργίου του Σαντραπέ, τον Άγιο Γεώργιο του Βουνού, τη νησίδα του Αγίου Γεωργίου, τον Μητροπολιτικό Ναό του νησιού, το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεγίστης κ.ά.