Η αρχιτέκτονας εσωτερικών χώρων Έφη Δρακοπούλου ανακαίνισε μια μικροκατοικία, μόλις 30 τ.μ., στην μικρασιατική προσφυγική συνοικία της Νίκαιας στον Πειραιά, με αρχική κατασκευή το 1923, αποσκοπώντας να διατηρήσει την αυθεντική αρχιτεκτονική οργάνωση του κτίσματος, που μαρτυρά τον τρόπο ζωής και αλληλεπίδρασης των τότε προσφύγων σε μια ξένη για εκείνους γη, ενσωματώνοντας, ταυτόχρονα, έντεχνα την νέα κατοικία στο σύγχρονο αστικό αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο της ευρύτερης περιοχής.
Οι κατοικίες αυτές, συνήθως μονώροφα ή διώροφα κτίρια, ξεδιπλώνονταν η μία δίπλα στην άλλη σε ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα, τα οποία χωρίζονταν σε χτίσματα λίγων τετραγωνικών μέτρων για να στεγάσουν ολόκληρες προσφυγικές οικογένειες. Χτισμένη πάνω σε πεζόδρομο, με ένα μικρό αίθριο των 6 τετραγωνικών οι οικογένειες συναντιόντουσαν στους πεζόδρομους και τις αυλές, συντηρώντας τους συνεκτικούς δεσμούς μεταξύ τους και κρατώντας ζωντανή την πλούσια μικρασιατική παράδοση και κουλτούρα, παράλληλα με την προσπάθεια επιβίωσης σε έναν νέο τόπο.
Η περιοχή σε πολλά σημεία της διατηρεί ακόμη τα σημάδια της προσφυγικής ιστορίας, ανακατεμένα με τα στοιχεία της μοντέρνας μητροπολιτικής αρχιτεκτονικής με την ανέγερση νεόδμητων κτιρίων και πολυκατοικιών.
Η Νίκαια σήμερα έχει αναβαθμιστεί με την κατασκευή του νέο Μετρό, και οι ιδιοκτήτες του σπιτιού αν και χρόνια το είχαν εγκαταλείψει ,αποφάσισαν να το ανακαινίσουν. Εξωτερικά η πρόσοψη του κτιρίου αποξηλώθηκε και κατασκευάστηκε από την αρχή. Κάποια μέρη της τοιχοποιίας από παλιά πλινθοδομή συντηρήθηκαν. Ένα κομμάτι αυτής έμεινε εμφανές, φωτίστηκε και διακοσμήθηκε με κάκτους. Μια νέα μεταλλική πόρτα αντικατέστησε την παλιά όπου για χειρολαβή έχει το νούμερο της οδού. Στο μικρό αίθριο επαναχρησιμοποιήθηκαν τα παλιά πλακάκια που αποξηλώθηκαν από το εσωτερικό της κατοικίας. Κατασκευάστηκε ένα παγκάκι με κρυφό αποθηκευτικό χώρο ενώ λεπτομέρειες χαλκού στην υδρορροή και στην εξωτερική βρύση συνθέτουν το σκηνικό της όψης.
Εσωτερικά το σπίτι ήταν χωρισμένο σε μικρά δωμάτια των οποίων τα χωρίσματα γκρεμίστηκαν ώστε να δημιουργηθεί ένας ενιαίος χώρος κουζίνας και καθιστικού. Στο δάπεδο τοποθετήθηκαν μεγάλα ενιαία πλακάκια για να δημιουργεί ομοιομορφία στα λίγα εκμεταλλεύσιμα τετραγωνικά. Το υπνοδωμάτιο μεταφέρθηκε σε νέα πλευρά, ώστε να εκμεταλλευτούν στο έπακρο τα λίγα διαθέσιμα τετραγωνικά, ενώ οι ντουλάπες τοποθετημένες στον τοίχο και περιμετρικά του κρεβατιού συνθέτουν σαν φυσική προέκταση ένα ενοποιημένο σύνολο σε λευκή απόχρωση.
Το λουτρό γκρεμίστηκε και χτίστηκε από την αρχή με μοντέρνα υλικά. Λευκά πλακάκια με αρμούς σε απόχρωση της ώχρας και αξεσουάρ με μαύρες λεπτομέρειες. Η ίδια αισθητική ακολουθεί και στην κατασκευή της κουζίνας. Τα ανοίγματα του σπιτιού είναι μικρά και λίγα, γι’ αυτό και η κεντρική είσοδος κατασκευάστηκε από γυαλί μιας και στο αίθριο τις περισσότερες πρωινές ώρες υπάρχει φυσικό φως.
Σχέδια και αρχική κατάσταση
Στοιχεία έργου
Τίτλος έργου: Μικροκατοικία στα προσφυγικά της Νίκαιας
Τυπολογία: Ανακαίνιση, κατοικία
Τοποθεσία: Νίκαια, Πειραιάς
Αρχιτεκτονική μελέτη: Έφη Δρακοπούλου
Φωτογραφία: Γιώργος Φακούρας
Επιμέλεια: Melina Arvaniti-Pollatou
Περισσότερη αρχιτεκτονική έμπνευση και ιδέες μπορείς να βρεις στο Archisearch.gr!