Τα Τρίκαλα, η θεσσαλική πόλη των 60.000 κατοίκων και των 30.000 ποδηλάτων, μπορούν άνετα να αποτελέσουν μία πόλη πρότυπο τόσο για τα ελληνικά, όσο και τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Οι καινοτόμες δράσεις και οι εναλλακτικές δραστηριότητες, σε συνδυασμό με τη μαζική κινητοποίηση του κόσμου αποτελούν το πιο πρόσφορο έδαφος για την εφαρμογή και την διατήρηση νέων αστικών δομών και συγκοινωνιών. Σε αντίθεση με άλλες πόλεις της Ελλάδας που πολλά πράγματα λέγονται και ποτέ δεν υλοποιούνται, στα Τρίκαλα τα όνειρα φαίνεται να παίρνουν σάρκα και οστά, χάρη στο ενδιαφέρον των ντόπιων για την πόλη τους, την ενεργητικότητα, τη ζωηράδα, τη φαντασία και τη σύμπνοια. Μιλήσαμε με τρεις νέους ανθρώπους που είτε μένουν είτε εργάζονται στα Τρίκαλα και τους ρωτήσαμε τι κάνει τη ζωή τους εκεί να φαντάζει ιδανική!
Ήδη λοιπόν από το 2005 ο Δήμος Τρικκαίων προχώρησε, σε συνεργασία με την e-trikala Α.Ε., στη δημιουργία ενός αστικού δικτύου, για την παροχή δωρεάν ασύρματου internet σε όλους τους πολίτες. Το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης της e-trikala Α.Ε. ακολουθώντας τις τεχνολογικές εξελίξεις της εποχής, και με σκοπό τη μέγιστη δυνατή εξυπηρέτηση των πολιτών, μελέτησε και υλοποίησε εναλλακτικούς τρόπους διασύνδεσης και δημιούργησε ένα συνδυαστικό δίκτυο, με αποτέλεσμα να μπορεί σήμερα ο καθένας να σερφάρει ελεύθερα σε περισσότερους από δέκα κόμβους εντός της πόλης.
Εκτός από το ελεύθερο Wi – Fi, πηγαίνοντας κανείς στα Τρίκαλα θα εντυπωσιαστεί και από την αγάπη των κατοίκων για το ποδήλατο. Οι εκτεταμένοι ποδηλατόδρομοι κατέχουν την δική τους θέση μέσα στο αστικό μωσαϊκό, και διευκολύνουν τις μεταβάσεις των πολιτών και των τουριστών, με σεβασμό πάντα προς το περιβάλλον. Οι Τρικαλινοί είναι ένθερμοι υποστηρικτές του ποδηλάτου και έχουν υιοθετήσει μία ευρωπαϊκού τύπου ποδηλατική συμπεριφορά στην καθημερινότητά τους. Σίγουρα κάποια προβλήματα υπάρχουν, αλλά όλοι μαζί προσπαθούν να συμβιώσουν ομαλά και να βρουν λύσεις σε όποια δυσκολία αναδύεται.
Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, αλλά παραμένοντας στο πλαίσιο των μεταφορών εντός του αστικού πεδίου, τα Τρίκαλα έγιναν η πρώτη πόλη στον κόσμο όπου λειτουργούν τα διάσημα λεωφορεία χωρίς οδηγό, αποκύημα του ευρωπαϊκού προγράμματος CityMobil2. Μάλιστα, παρά την αρχική διστακτικότητα, οι κάτοικοι της πόλης αγκάλιασαν το νέο μέσο. Η παγκόσμια αυτή καινοτομία προσέλκυσε το ενδιαφέρον της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, που πραγματοποίησε διάφορες έρευνες και μελέτες για την αλληλεπίδραση των πεζών και των οχημάτων με τα λεωφορεία χωρίς οδηγό.
Πρόσφατα βέβαια, η πόλη των Τρικάλων προέβη σε μία ακόμη πρωτοτυπία, καθώς ευελπιστεί και επιδιώκει να γίνει η πρώτη πόλη στην Ελλάδα που θα εφαρμόσει και θα τηρήσει τον αντικαπνιστικό νόμο σε κλειστούς χώρους και χώρους εστίασης. Η συγκεκριμένη εκστρατεία του Δήμου στοχεύει να κάνει τα Τρίκαλα καινοτόμα και σε θέματα υγείας.
Στην ευρεία σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 31 Οκτωβρίου 2017 στο Δημαρχείο της πόλης, προσκλήθηκαν και μετείχαν οι άμεσα εμπλεκόμενοι με την εφαρμογή του νέου νόμου, που δεν είναι άλλοι από τους επαγγελματίες. Ο Δήμαρχος Τρικκαίων κ. Δημήτρης Παπαστεργίου αναφέρθηκε στην υλοποίηση της απόφασης που ελήφθη το καλοκαίρι, για ενεργοποίηση της κοινωνίας ενάντια στη μάστιγα του καπνίσματος. Στο μεταξύ ο Δήμος εκτυπώνει φυλλάδια, τα οποία θα τοποθετούνται στα τραπέζια και σε χώρους των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, έτσι ώστε να ενημερώνεται κατ’ αυτόν τον τρόπο και ο πελάτης. Παράλληλα, η Δημοτική Αστυνομία θα ενημερώνει για την ουσία του μέτρου και αρωγοί της όλης προσπάθειας θα είναι οι ίδιοι οι επαγγελματίες, που θα ενισχύουν την πρόσκληση για να μην καπνίζει κανείς. Η όλη αυτή κίνηση είναι μια προσπάθεια, με συνεργασία και συνεννόηση, που προσδοκά να κάνει τα Τρίκαλα την πρώτη πόλη χωρίς τσιγάρο. Ωστόσο, με δεδομένη την έναρξη του 7ου Μύλου των Ξωτικών την 1η Δεκεμβρίου 2017, το θέμα αφορά και τους επισκέπτες της πόλης.
Εμείς βρεθήκαμε και μιλήσαμε με τρεις ανθρώπους που κατάγονται, δραστηριοποιούνται και επισκέπτονται τα Τρίκαλα, και τους ζητήσαμε να μας πουν την δική τους οπτική για την πόλη και τις καινοτομίες που εφαρμόζονται εκεί. Πώς κυλάει η ζωή στην ιδιαίτερη αυτή θεσσαλική πολιτεία; Έχουν ενστερνιστεί τις αλλαγές οι κάτοικοι; Οι όμορφες ιδέες του Δήμου γίνονται πράξη ή παραμένουν στα χαρτιά;
Ο Διευθυντής του περιοδικού «Πεζοδρόμιο Free Press», κ. Χρήστος Αρκομάνης, αν και κατάγεται από τη γειτονική Καρδίτσα, επισκέπτεται σε καθημερινή βάση τα Τρίκαλα για δουλειές, και τα γνωρίζει σαν την παλάμη του χεριού του. «Χωρίς να κατάγομαι από την πόλη των Τρικάλων, αλλά ως καθημερινός επισκέπτης, δε μένω ασυγκίνητος από την περιποίηση των δημοσίων χώρων (πλατείες, πεζόδρομοι, δημόσια κτίρια), σίγουρα από το ποτάμι που δεσπόζει σε όλο το μήκος του κέντρου της πόλης, και, τέλος, από τα διατηρητέα σπίτια τα οποία βρίσκονται σε ανακαινισμένη μορφή», όπως είπε ο ίδιος χαρακτηριστικά. Εκτός αυτού μας μίλησε για την καθημερινότητα στην πόλη των Τρικάλων. «Η κίνηση στην πόλη είναι μεγάλη και εμφανής, τόσο στην Ασκληπιού (κεντρικός πεζόδρομος), όσο και τα Μανάβικα (παλιά γειτονιά που έχει ταυτιστεί πλέον και με τη διασκέδαση). Ειδικά κατά τις βραδινές ώρες, η πιο όμορφη εικόνα είναι ο νέος κόσμος που μαζεύεται στις δύο κεντρικές γέφυρες του Ληθαίου, είτε σαν meeting point, είτε σαν στέκι. Ένα άλλο ωραίο θέαμα, είναι να βλέπεις τους επισκέπτες της πόλης να μετακινούνται στους ποδηλατόδρομους, με ποδήλατα που τους παραχωρεί δωρεάν ο Δήμος».
Τα τελευταία χρόνια φαίνεται να επιστρέφουν στην πόλη και πολλοί νέοι άνθρωποι, τους οποίους αγκαλιάζει και αφομοιώνει η τοπική κοινωνία. «Λόγω κρίσης, δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν επιστρέψει στην πόλη τους, αφού μετά τις σπουδές τους, και έχοντας δοκιμαστεί επαγγελματικά σε άλλες πόλεις της Ελλάδας ή του εξωτερικού, νιώθουν πλέον πιο απαραίτητοι από ποτέ στα Τρίκαλα. Αυτοί είναι οι άνθρωποι που συμβάλλουν πλέον σε μεγάλο βαθμό στην τοπική αγορά, τόσο με τις γνώσεις, όσο και τις επενδύσεις τους».
Αναφορικά δε με τις καινοτομίες που εφαρμόζονται στα Τρίκαλα, ο κ. Χρήστος Αρκομάνης υπογράμμισε ότι «τα Τρίκαλα αποτελούν ένα πρότυπο τοπικής αυτοδιοίκησης. Αυτό οφείλεται ξεκάθαρα στον Δήμαρχο της πόλης, κ. Δημήτρη Παπαστεργίου. Έχοντας συχνή επικοινωνία μαζί του, θα τον χαρακτήριζα ως έναν άνθρωπο που δεν κοιμάται ποτέ, με σκοπό τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Μάλιστα, όσες καινοτομίες έχουν δοκιμαστεί στην πόλη, ακόμα κι αν κάποιες προκάλεσαν αντιδράσεις, τελικά όλες άφησαν ένα άρωμα νέας πνοής».
Ακόμη, τα Τρίκαλα «δεν είναι μια συνηθισμένη πόλη της ελληνικής επαρχίας και αξίζει να τα επισκεφτεί κάποιος καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους». Ευρισκόμενος κανείς εκεί επιβάλλεται να επισκεφτεί «τον Μύλο των Ξωτικών που αποτελεί το highlight των Χριστουγέννων, τo Χιονοδρομικό Κέντρο Περτουλίου, και τον ορεινό όγκο του νομού, που είναι ένας ιδανικός προορισμός για τους ανήσυχους φίλους του snowboard και του σκι, και τέλος τα Μετέωρα που αποτελούν ένα ζωντανό γεωλογικό μουσείο».
Εν συνεχεία μιλήσαμε με την Μαρούσκα Μπρίζη, γέννημα θρέμμα των Τρικάλων, που έχει ζήσει την πόλη και ξέρει όλα τα μυστικά της. «Τα πράγματα που ξεχωρίζω στην πόλη μου είναι αρχικά η καλή γεωγραφική της θέση, που καθιστά εύκολη την πρόσβαση σε άλλες μεγάλες πόλεις πχ. Αθήνα και Θεσσαλονίκη, το ποτάμι, που της προσδίδει μια επιπλέον γραφικότητα και τέλος το Βαρούσι , την παλιά γειτονιά, με τα στενά δρομάκια και τα παραδοσιακά σπίτια», όπως μας είπε η ίδια. «Γενικά τα Τρίκαλα είναι μια πόλη ζωντανή», συνεχίζει η Μαρούσκα. «Έχουν μαγαζιά για όλα τα γούστα και τις προτιμήσεις, καφετέριες, μπαράκια, ταβέρνες, μουσικές σκηνές κ.λπ. Οργανώνονται δε πολύ συχνά εκδηλώσεις και θεατρικές παραστάσεις στο πνευματικό κέντρο και στο υπαίθριο θέατρο της πόλης. Τα Τρίκαλα έχουν πολύ νέο κόσμο, με δεδομένο ότι υπάρχουν και φοιτητές στην πόλη. Αλλά και οι ίδιοι οι Τρικαλινοί νέοι επιστρέφουν στην πόλη τους, προκειμένου να εργαστούν και να ξεκινήσουν τη ζωή τους εδώ. Όσον αφορά τα εμπορικά μαγαζιά υπάρχει πληθώρα προϊόντων και επιλογών, αν αναλογιστεί κανείς ότι στην ουσία πρόκειται για μια επαρχιακή πόλη».
Από την άλλη πλευρά, σχετικά με τις πρωτότυπες και καινοτόμες δράσεις του Δήμου, η Μαρούσκα είπε πως «οι κάτοικοι στην πλειοψηφία τους είναι θετικοί απέναντι σε όλες αυτές τις προσπάθειες της τοπικής αρχής να εκσυγχρονίσει τον τόπο. Είμαστε από τις λίγες πόλεις στην Ελλάδα όπου οι οδηγοί αυτοκινήτων σταματούν στις διαβάσεις πεζών (μάλιστα, κάθε φορά που φιλοξενώ φίλους μου από άλλες περιοχές, δέχομαι πάντα σχόλια θαυμασμού γι’ αυτό το γεγονός). Όσον αφορά τους ποδηλατόδρομους, καταλαμβάνουν σημαντικό μέρος των κεντρικών δρόμων και οι οδηγοί αυτοκινήτων σέβονται τους ποδηλάτες μη παρκάροντας πάνω σε αυτόν. Επιπρόσθετα, το λεωφορείο χωρίς οδηγό, παρότι στην αρχή αντιμετωπίστηκε από κάποιους με προκατάληψη για το αν και πως θα επηρεάσει, και ίσως ακόμα δυσκολέψει την κίνηση στην πόλη, με την πάροδο του χρόνου ξεπεράστηκαν όλες οι αμφιβολίες και αναστολές. Ακόμη, και τα σχολεία της πόλης οργάνωσαν δράσεις που περιελάμβαναν μίνι βόλτες με το λεωφορείο μέσα στα Τρίκαλα. Επίσης, το καλοκαίρι ο Δήμαρχος λαμβάνοντας υπόψη τις υψηλές θερμοκρασίες που σημειώνονται τοποθέτησε σε διάφορα σημεία της πόλης τις λεγόμενες “στάσεις δροσιάς”, που λειτουργούν διοχετεύοντας δροσερό νερό με τη μορφή σύννεφου βροχής, μια κίνηση που προκάλεσε αισθήματα ευφορίας στους κατοίκους. Πηγαίνοντας όμως στο “σήμερα”, η τωρινή του προσπάθεια να απαγορεύσει το κάπνισμα σε χώρους εστίασης με βρίσκει απολύτως σύμφωνη, όντας βέβαια αντικαπνίστρια, και ελπίζω να εφαρμοσθεί με επιτυχία».
Τέλος, η Μαρούσκα τόνισε πως «τα Τρίκαλα προσπαθούν και έχουν επιτύχει ως ένα βαθμό να εξευρωπαϊστούν, παρέχοντας καινοτομίες που δεν συναντά κανείς εύκολα σε άλλες επαρχιακές πόλεις. Οπωσδήποτε ένας επισκέπτης των Τρικάλων οφείλει να επισκεφτεί το Βαρούσι, το Φρούριο της πόλης και το Τζαμί. Επίσης, θα ήταν ωραία και μια βόλτα στα ορεινά χωριά των Τρικάλων, όπως η Ελάτη και το Περτούλι που φημίζονται για το πανέμορφο χειμερινό τους τοπίο».
Πριν ολοκληρώσουμε όμως το άρθρο μας για τα Τρίκαλα, μιλήσαμε και με μία φοιτήτρια της Κτηνιατρικής Καρδίτσας, τη Λόλα Τζουανάκη, η οποία μας παρουσίασε την πραγματικότητα των Τρικάλων ως συχνή επισκέπτριά τους, καθώς φαίνεται ότι η πόλη είναι δημοφιλής προορισμός και για τους φοιτητές από τις γειτονικές περιοχές. «Από τα Τρίκαλα ξεχωρίζω την μαγευτική αίσθηση που δίνει το ποτάμι στο κέντρο της πόλης, και το συνδυασμό των δύο διαφορετικών κόσμων, του παλιού, που απαρτίζουν το Βαρούσι και τα Μανάβικα, αλλά και του νέου, που αντιπροσωπεύουν οι νέες τεχνολογίες και καινοτομίες που εφαρμόζονται εκεί. Ακόμη, η πόλη παρουσιάζει μία πρωτόγνωρη ζωντάνια και πολυκοσμία όλες τις ώρες της ημέρας, κάτι που σπάνια συναντάς σε μια επαρχιακή πόλη», όπως μας εξήγησε η ίδια.
Ένα ακόμη θετικό είναι ότι τα Τρίκαλα βρίσκονται κοντά στην Καρδίτσα και αποτελούν μια όμορφη επιλογή για απόδραση. «Λίγα χιλιόμετρα μακριά και σε μισή μόνο ώρα έχουμε πρόσβαση στην πόλη των Τρικάλων που κατά γενική ομολογία υπερτερεί σε ομορφιά από την πόλη της Καρδίτσας. Διαθέτει πολλά όμορφα café και μπαράκια που μπορούν να ικανοποιήσουν και τον πιο απαιτητικό. Επίσης, κάθε χώρος είναι προσεγμένος κι έχει τη δική του άποψη. Από τα πιο κοσμικά στην Ασκληπιού, μέχρι τα πιο ψαγμένα στα Μανάβικα».
Αναφορικά με τις καινοτομίες που εφαρμόζονται στον δημόσιο χώρο της πόλης «ένας επισκέπτης δύσκολα μένει αδιάφορος απέναντι σε αυτές», επισημαίνει η Λόλα. «Σε γενικές γραμμές όλες οι καινοτόμες δράσεις και πρωτότυπες τεχνολογίες απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες κι όχι μόνο στους νέους, όπως θα φανταζόταν κανείς. Η πόλη έχει μπει σε αυτόν τον κλοιό αλλαγών εδώ και αρκετά χρόνια, και αυτό οφείλεται στην προσπάθεια τόσο των τοπικών φορέων, όσο και των απλών κατοίκων. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι οι Τρικαλινοί μέρα με τη μέρα εντάσσουν όλο και περισσότερο στην καθημερινότητά τους τις διάφορες καινοτομίες, αντιλαμβανόμενοι ότι είναι πραγματικά λειτουργικές και ωφέλιμες, αφού διευκολύνουν τη ζωή τους, και όσο πιο πολύ τις εκτιμούν, τόσο προσπαθούν να τις διαφυλάξουν, σεβόμενοι τους δημόσιους χώρους».
Εν κατακλείδι, «δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι τα Τρίκαλα δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από μία σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη. Από την πρώτη επίσκεψη αισθάνεσαι μια αύρα αλλιώτικη. Το ποτάμι που διασχίζει το κέντρο της πόλης και οι γέφυρες που φωτίζονται το βράδυ δημιουργούν ένα πανέμορφο και σπάνιο αστικό σκηνικό. Εκτός όμως από την ομορφιά, τα Τρίκαλα παρέχουν στο πολίτη πλήθος από ανέσεις και έξυπνες λύσεις για μία καλύτερη διαβίωση στα πλαίσια της πόλης».
Από τον Νικόλαο Μπάρδη