Οι μητέρες, οι μητρικές φιγούρες, οι μέντορες και οι οικογενειακοί δεσμοί είναι στενά συνυφασμένοι με την ιστορία της μόδας.
Πολλοί σχεδιαστές ανατρέχουν στο στιλ της μητέρας τους για έμπνευση, αλλά και οι ίδιες οι μαμάδες αποτελούν μεγάλη πηγή έμπνευσης για τη μόδα: από το mum jeans μέχρι το office style και το homewear, το mum style είναι από τα πιο δημοφιλή στον χώρο της σύγχρονης μόδας.
Συμβολικές μητέρες στην παγκόσμια σκηνή της μόδας, όπως η Jeanne Lanvin, η Madeleine Vionnet και η Sonia Rykiel, άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους στον χώρο και εξακολουθούν να επηρεάζουν τους σημερινούς σχεδιαστές.
Ιστορικά, τα ρούχα έκρυβαν τα σώματα των εγκύων μητέρων που άλλαζαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους. Από το 1900 και μετά, ωστόσο, υπήρξε μια αυξανόμενη εκτίμηση της πολιτιστικής ταυτότητας των μητέρων, τόσο στη μόδα όσο και στην κοινωνία. Στη μόδα του 20ού και 21ου αιώνα, αυτό κορυφώθηκε και πλέον οι μητέρες θεωρούνται είδωλα του στιλ.
Η έκθεση «M&Others» στο μουσείο Modemuseum Hasselt στη βέλγικη πόλη Asselt εξερευνά ακριβώς αυτό: τη σχέση της μόδας με τη μητρότητα και τις μητρικές φιγούρες μέσα στα χρόνια.
Ρίξτε μια ματιά και στην έκθεση για τη Marilyn Monroe στο Λονδίνο
Μεταξύ άλλων, οι επισκέπτες θα θαυμάσουν από κοντά ένα ασημένιο κολιέ από ασήμι που αποτελείται από την επαναλαμβανόμενη λέξη «MUM», το οποίο προέρχεται από το ντεμπούτο του ομώνυμου label της Phoebe Philo πριν από ένα χρόνο και έχει συμβολική σημασία.
Ο λόγος; Ενώ ήταν δημιουργική διευθύντρια στην Chloé το 2005, η Philo ήταν η πρώτη υψηλού προφίλ γυναίκα σχεδιάστρια που πήρε άδεια μητρότητας, με αποτέλεσμα να μη σχεδιάσει τη συλλογή μιας σεζόν. Η ίδια είχε δηλώσει τότε στην Evening Standard: «Η απόκτηση ενός μωρού είναι προτεραιότητα για μένα… Θέλω να απολαύσω το νεογέννητο μωρό μου και να του αφιερώσω τον χρόνο μου σε αυτούς τους πολύτιμους πρώτους μήνες».
Μάλιστα, 18 χρόνια αργότερα, στην επίδειξη του ίδιου οίκου η τωρινή creative director Chemena Kamali στην τελική υπόκλιση μετά το τέλος του πρώτου της show στον νέο της ρόλο αγκάλιασε τον γιο της, με τα social media να κάνουν αυτόματα τη σύνδεση με την προκάτοχό της, αλλά και να αναρωτιοήνται πόση πρόοδος έχει σημειωθεί από τότε;
«Όλοι επικροτούσαν τότε τη Phoebe Philo που πήρε άδεια μητρότητας, αλλά εκείνη ήταν η επικεφαλής σχεδιάστρια. Οι άνθρωποι που δούλεψαν μαζί της, οι άνθρωποι που εξακολουθούν να εργάζονται στα παρασκήνια σε ολόκληρη τη βιομηχανία της μόδας δεν έχουν πάντα την ίδια ευκαιρία ή υποστήριξη από τον χώρο. Πολλά καλλιτεχνικά επαγγέλματα δεν αγκαλιάζουν τη μητρότητα, τις οικογένειες ή το να παίρνεις χρόνο για τον εαυτό σου. Αυτή είναι μια ιστορία που πρέπει να ειπωθεί», λέει η συν-επιμελήτρια της έκθεσης Eve Demoen.
Μαζί με την Karen Van Godtsenhoven η Eve Demoen εξετάζει τη σχέση οικογένειας και μόδας, θέμα για το οποίο έχει γίνει ελάχιστη έρευνα. Το βιβλίο και η έκθεση «Designing Motherhood» των Michelle Millar Fisher και Amber Winick ήταν μια σημαντική πηγή πληροφοριών, αλλά πέρα από αυτό, οι επισκέψεις στα αρχεία των Yves Saint Laurent, Sonia Rykiel και Lanvin έδωσαν στις επιμελήτριες την ευκαιρία να εξετάσουν την ιστορία της μόδας και τη σχέση της με τη μητρότητα από την αρχή.
«Μιλήσαμε επίσης με πολλούς σχεδιαστές όπως η Meryll Rogge που έμαθε ότι ήταν έγκυος την ίδια περίοδο που λάνσαρε το δικό της brand, το 2020. Το ίδιο συνέβη και στην Ann Demeulemeester – λάνσαρε τον οίκο της ενώ κυοφορούσε τον γιο της» τονίζει η Eve Demoen.
Η έκθεση καταγράφει επίσης το πώς οι άνδρες σχεδιαστές εμπνεύστηκαν από τις μητέρες τους. Η Lucienne Saint Laurent σύστησε στον μικρό τότε γιο της, Yves, τον κόσμο της μόδας, του θεάτρου και του κινηματογράφου μέσα από σελίδες περιοδικών. Μια χάρτινη κούκλα που έφτιαξε ο σχεδιαστής σε ηλικία 17 ετών χρησιμοποιώντας αποκόμματα από αυτά τα περιοδικά έχει περίοπτη θέση στην έκθεση, μαζί με οικογενειακές φωτογραφίες του.
Στη έκθεση συναντά κανείς και το γυμνό iconic εξώφυλλο που έκανε η Demi Moore στο Vanity Fair για το τεύχος Αυγούστου 1991, το οποίο τότε ορισμένα καταστήματα αρνήθηκαν ακόμα και να το πουλήσουν, καθώς το εξώφυλλο της Rihanna, στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης της στο εξώφυλλο του τεύχους Μαΐου 2022 της αμερικανικής Vogue, φορώντας ένα κόκκινο δαντελένιο κορμάκι.
«Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να είσαι μητέρα ή βιολογική μητέρα, για να σε απασχολεί το θέμα της έκθεσης, αλλά ίσως να ταυτιστείς αν έχεις υπάρξει μέντορας ή φροντιστής» λέει η Eve Demoen. Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης ένα section αφιερωμένο στη Madeleine Vionnet -«τη βασίλισσα μητέρα της υψηλής ραπτικής», όπως την περιέγραψαν οι New York Times το 1954- και ένα look από τη συλλογή S/S 2001 Christian Dior Haute Couture του John Galliano, η οποία αποτελεί έναν ύμνο στη φιγούρα της «νοικοκυράς» της δεκαετίας του ’50.
Διάρκεια: Έως 06.01.2025