Η τέχνη συχνά βρίσκει ευφάνταστους τρόπους να «σχολιάζει» τον περίπλοκο ανθρώπινο ψυχισμό και ειδικά όταν πρόκειται για ζωγραφική, η αλληγορική διάθεση παίρνει μορφή. Συνειδητό και υποσυνείδητο μπερδεύονται και ο ζωγράφος Lucian Freud, εγγονός του ψυχιάτρου Sigmund Freud, το γνωρίζει καλύτερα από όλους.
Ο πίνακας (ελαιογραφία) “Girl with a Kitten” είναι ένα από τα οχτώ πορτρέτα που έκανε ο Lucian Freud για την πρώτη γυναίκα του, Kathleen Garman το 1947. Η ίδια στέκεται μπροστά σε ένα μπεζ τοίχο να κρατά έντονα ένα μικρό γατάκι από τον λαιμό. Και ενώ εκ πρώτης όψεως ο πίνακας μοιάζει να είναι αυτό ακριβώς που βλέπεις, η αλήθεια κρύβεται στις λεπτομέρειες. Η Kathleen ήταν γνωστή με το παρατσούκλι Kitty, μια σύντομη εκδοχή του ονόματός της. Η έντονη λαβή με την οποία κρατά το μικρό ζώο έχει σχολιαστεί και αναλυθεί από πολλούς κριτικούς, εγείροντας ερωτήματα τόσο για την εικόνα που είχε η ίδια για τον εαυτό της όσο και για την σχέση της με τον Freud. Εκείνη κοιτά μακριά, με ένα στοχαστικό βλέμμα ενώ η γάτα κοιτά απευθείας και ήρεμα τον θεατή. Κάθε στοιχείο των δύο μορφών είναι απεικονισμένο με εξονυχιστική λεπτομέρεια, ώστε να αποδοθεί με ακρίβεια η ψυχολογική τους κατάσταση. Τα ηλεκτρισμένα μαλλιά της Kathleen σε αντίθεση με το καλογυαλισμένο τρίχωμα της γάτας, τα αντίθετα βλέμματα, τα ψυχρά θαμπά χρώματα της γυναικείας φιγούρας ενάντια στα θερμά της γάτας, όλα μπερδεύουν το ποιος είναι ο επιτιθέμενος και ποιος ο δράστης. Οι θέσεις ισχύος μπορεί να είναι εξόφθαλμες, αλλά μπορεί και να μην είναι.
Τα χρώματα είναι θαμπά και άτονα και το πορτρέτο σίγουρα δεν θεωρείται κολακευτικό. Αν δεν γνωρίζεις την ιστορία, δεν μπορείς να καταλάβεις πως πρόκειται για την σύζυγο του ζωγράφου, ακριβώς γιατί δεν έχει γίνει καμία προσπάθεια ωραιοποίησης. Το ουδέτερο ρούχο της τονίζει το έντονο «χαμένο» βλέμμα της και την ένταση που μαρτυρούν τα δάχτυλά της. Η σχέση ανάμεσα στο κορίτσι και την γάτα είναι σίγουρα θυελλώδης. Αλλά μήπως υπονοείται η σχέση της με τον ζωγράφο; Ο πίνακας έχει παραμείνει ανεπίλυτος και είναι ένα έργο που σε προκαλεί να το εξηγήσεις. Δεν πρόκειται για μια συναισθηματική απεικόνιση και σίγουρα δεν αποτελεί μια πράξη αγάπης. Ο γάμος του Lucian Freud με την Kathleen, κόρη του γλύπτη Jacob Epstein, κράτησε μόλις 4 χρόνια (1947-1950) και τους έφερε δύο παιδιά.
Για να δείτε τον πίνακα θα πρέπει να πάτε στην Tate Britain Gallery, όπου και βρίσκεται από το 2006, έχοντας λατρευτεί από τους επισκέπτες και τους κριτικούς, καθώς αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της ρεαλιστικής ζωγραφικής που διέπεται από «αιχμηρές» πινελιές και μη συναισθηματική προσέγγιση.
Από την Όλγα Κουτρουμάνου