Η βράβευση του Roman Polanski με το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας για την ταινία του «Κατηγορώ» στα βραβεία César, τα λεγόμενα «γαλλικά Όσκαρ», προκάλεσε την οργή πολλών γυναικών ηθοποιών, που αποχώρησαν από την τελετή.
Η ταινία του Polanski, o οποίος έχει καταδικαστεί για τον βιασμό μιας 13χρονης το 1977, ήταν υποψήφια για δώδεκα βραβεία César, γεγονός που είχε προκαλέσει πολλές αντιδράσεις.
Ο Γαλλο-Πολωνός σκηνοθέτης διέφυγε από την Αμερική μετά την καταδίκη του τη δεκαετία του ’70 και καταζητείται ακόμα από την αμερικανική δικαιοσύνη, ενώ έκτοτε έχει κατηγορηθεί ξανά για σεξουαλικές επιθέσεις.
Η ταινία του «Κατηγορώ», που αναφέρεται στην υπόθεση Dreyfus στη Γαλλία του 19ου αιώνα, κέρδισε συνολικά τρία βραβεία César, αλλά στην τελετή δεν παρευρέθηκε ούτε ο Polanski ούτε το συνεργείο του. Το βραβείο καλύτερης ταινίας κέρδισαν «Οι Άθλιοι» του Ladj Ly.
Όταν ανακοινώθηκε η βράβευση του Polanski, γυναίκες ηθοποιοί αποχώρησαν από την τελετή, μεταξύ τους και η ηθοποιός Adèle Haenel, που έχει πει ότι κακοποιήθηκε σεξουαλικά από έναν άλλο σκηνοθέτη όταν ήταν παιδί και η οποία έφυγε φωνάζοντας «ντροπή!»
A l'annonce du César de la Meilleure Réalisation pour Roman Polanski ("J'accuse"), Adèle Haenel quitte la salle.
Le meilleur des #César2020 > https://t.co/ipnVwouBeV pic.twitter.com/7xa0CTbU3H
— CANAL+ (@canalplus) February 28, 2020
Η ηθοποιός Florence Foresti, παρουσιάστρια της τελετής, δεν επέστρεψε στη σκηνή μετά τη βράβευση του Polanski και ανέβασε ένα Instagram story με μια μαύρη οθόνη και τη λέξη «αηδιασμένη».
Ήδη, λίγες ωρες πριν από την τελετή, ο Γάλλος Υπουργός Πολιτισμού Franck Riester είχε δηλώσει ότι θα ήταν «κακός συμβολισμός» αν ο Polanski βραβευόταν, «δεδομένης της στάσης που πρέπει να τηρήσουμε απέναντι στη σεξουαλική και τη σεξιστική βία». Διαδηλωτές είχαν επίσης συγκεντρωθεί έξω από τον χώρο που θα γινόταν η βράβευση, φωνάζοντας συνθήματα εναντίον του, ενώ αστυνομικές δυνάμεις προσπαθούσαν να τους απωθήσουν.
Η απόφαση να τιμηθεί στα φετινά βραβεία ο Polanski είχε προκαλέσει κύμα διαμαρτυριών και οργής, με πολλές φεμινιστικές οργανώσεις να ζητούν το μποϊκοτάρισμα των βραβείων, ενώ ολόκληρη η επιτροπή των βραβείων César παραιτήθηκε.
Η Γαλλίδα Υπουργός Ισότητας, Marlène Schiappa, είχε καταδικάσει την απόφαση των βραβείων, λέγοντας ότι «δεν είναι δυνατό να τιμάται η ταινία ενός άντρα που έχει κατηγορηθεί για βιασμό πολλές φορές». Ωστόσο, τα βραβεία César είχαν υπερασπιστεί την επιλογή τους, λέγοντας ότι «δεν πρέπει να παίρνουν ηθικές θέσεις» όταν δίνουν βραβεία.
Τον περασμένο Σεπτέμβρη είχε προκληθεί ξανά αναταραχή, όταν η ταινία του Polanski κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ της Βενετίας. Δύο μήνες αργότερα, η Γαλλίδα ηθοποιός Valentine Monnier κατηγόρησε τον σκηνοθέτη για «εξαιρετικά βίαιη» επίθεση και βιασμό το 1975, όταν εκείνη ήταν 18 χρονών, ενώ είπε ότι η τελευταία ταινία του Polanski ήταν που την οδήγησε στην απόφαση να μιλήσει.
Παρόλη τη διαμάχη, η ταινία «Κατηγορώ» γνώρισε μεγάλη επιτυχία στους κινηματογράφους στη Γαλλία, ενώ τα πάει πολύ καλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Δεν είναι η πρώτη φορά που έχει απασχολήσει η σχέση του Polanski με τα βραβεία César: το 2017, ο σκηνοθέτης είχε επιλεγεί ως επικεφαλής της κριτικής επιτροπής των βραβείων, αλλά, μετά την οργή που ξέσπασε για την επιλογή του, ο ίδιος αποχώρησε.
Ο Polanski έχει γαλλική και πολωνική υπηκοότητα και η Γαλλία, όπου ο ίδιος κατοικεί, δεν εκδίδει τους πολίτες της στις αρχές άλλων χωρών, ενώ και η πολωνική δικαιοσύνη απέρριψε αμερικανικό αίτημα για έκδοση του Polanski, το 2015, όταν εκείνος βρισκόταν στην Πολωνία για τα γυρίσματα ταινίας.