Φαντάσου πως είσαι κλεισμένος σε μια σπηλιά, χωρίς να έχεις ξεκάθαρή αντίληψη του έξω κόσμου, παρά βλέπεις μόνο σκιές.
Σου φαίνεται γνωστό ως σενάριο; Σίγουρα, ειδικά αυτήν την εποχή, μετά από όλο αυτό το διάστημα της καραντίνας. Ωστόσο, αν το καλοσκεφτείς, λογικά δεν ήσουν κλεισμένος σε σπηλιά και αντί για σκιές έβλεπες τον Τσιόδρα στην τηλεόραση. Αυτό το σενάριο με τη σπηλιά το έχεις ακούσει όμως και την προ καραντίνας εποχή, καθώς πρόκειται για μία από τις πιο γνωστές φιλοσοφικές αλληγορίες, έναν μύθο του Πλάτωνα που έχει καθορίσει τη σύγχρονη δυτική σκέψη, μιλώντας για το τι σημαίνει αληθινή γνώση.
Σ’ αυτόν τον μύθο, που περιγράφεται στο πλατωνικό έργο Πολιτεία, μια ομάδα ανθρώπων βρίσκεται αλυσοδεμένη σε μια σπηλιά κάτω από τη γη. Έτσι όπως είναι δεμένοι, μπορούν μόνο να βλέπουν τον τοίχο που βρίσκεται απέναντί τους, χωρίς να μπορούν να γυρίσουν και να δουν τι συμβαίνει γύρω τους. Πίσω τους, όμως, καίει μια φωτιά, της οποίας το φως δημιουργεί στον τοίχο μπροστά τους σκιές απ’ όλα όσα λαβάνουν χώρα πίσω από την πλάτη τους. Αυτοί πιστεύουν ότι οι σκιές αυτές είναι η πραγματικότητα…
Εφιαλτικό; Αν έχεις δει και το Matrix, τότε καταλαβαίνεις για τι πράγμα μιλούσε ο Πλάτων. Εκτός όμως από τον Μορφέα, τα έχει πει και ο θρύλος του κινηματογράφου Orson Welles πολύ ωραία: «Η αλήθεια δεν ήταν τίποτ’ άλλο πέρα από τις σκιές των εικόνων»… Αυτά διηγείται με την επιβλητική του φωνή σε αυτό το μικρού μήκους φιλμ κινουμένων σχεδίων του Dick Oden, από το 1973.
Η ρετρό αισθητική της ταινίας ταιριάζει τέλεια με το στυλ του Welles, που εξηγεί τι θα γινόταν αν κάποιος έσπαγε τα δεσμά του: «Θα ζαλιζόταν τόσο πολύ που βλέπει ξεκάθαρα όλα αυτά τα πράγματα, των οποίων τις σκιές έβλεπε νωρίτερα» αλλά, όσο προσεγγίζει την πραγματικότητα «βλέπει πιο καθαρά». Και πάλι όμως, «δε θα είναι μπερδεμένος; Δε θα πιστέψει ότι οι σκιές που έβλεπε πιο πριν είναι πιο αληθινές από τα αντικείμενα που του εμφανίζονται ξαφνικά;» Και αν έβγαινε και έξω από τη σπηλιά, στον ήλιο, και αντιλαμβανόταν την πραγματικότητα, δε θα λυπόταν τους παλιούς του συντρόφους της σπηλιάς;» Ας τον αφήσουμε να το εξηγήσει καλύτερα…