Στο κλασικό ροκ, η τέχνη του εξωφύλλου ήταν πάντα κάτι παραπάνω από μια ωραία εικόνα. Ήταν δήλωση. Όμως, τι γίνεται όταν η δήλωση αυτή θεωρείται υπερβολική; Από γυμνό και βία μέχρι πολιτική και θρησκευτική πρόκληση, μερικά εξώφυλλα άλμπουμ ξεπέρασαν τα όρια της εποχής τους, προκαλώντας λογοκρισία, αλλαγές ή ακόμα και πλήρη απαγόρευση. Ας τους ρίξουμε μια ματιά στα πιο αμφιλεγόμενα εξώφυλλα που έγραψαν ιστορία — όχι μόνο για τη μουσική τους, αλλά και για τον τρόπο που ανάγκασαν τον κόσμο να τα “δει” λίγο πιο προσεκτικά.
Ρόκερς και μόδα: Η τελευταία συλλογή της Diesel σε συνεργασία με τον Damiano David
The Beatles – Yesterday And Today (15 Ιουνίου 1966)
View this post on Instagram
Οι Fab Four συνεργάστηκαν με τον φωτογράφο Robert Whitaker σε μια σειρά από παράξενες φωτογραφίες «ποπ αρτ», και μία από αυτές τοποθετήθηκε στην τελευταία συλλογή ποπ τραγουδιών για εφήβους – χωρίς κανένα πλαίσιο ή εξήγηση. Οι έμποροι λιανικής απέκρουσαν τη γκροτέσκα εικόνα των «νεκρών μωρών» και του ωμού κρέατος, οπότε το εξώφυλλο «του χασάπη» αποσύρθηκε εσπευσμένα με ένα πιο βαρετό σχέδιο να το αντικαθηστά.
The Jimi Hendrix Experience – Electric Ladyland (16 Οκτωβρίου 1968)
View this post on Instagram
Για το τρίτο του άλμπουμ (και την τελευταία στουντιακή ηχογράφηση που θα κυκλοφορούσε όσο ζούσε), ο Hendrix ζήτησε μια καλαίσθητη φωτογραφία του συγκροτήματος – συμπεριλαμβανομένου του μπασίστα Noel Redding και του ντράμερ Mitch Mitchell – όπως την τράβηξε η Linda McCartney. Ωστόσο, για άγνωστους λόγους, η Track Records στο Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να δημιουργήσει ένα εξώφυλλο με μια φωτογραφία του David Montgomery με δεκαεννέα γυμνές γυναίκες να αράζουν, διακριτικά καλυμμένες από προηγούμενα εξώφυλλα δίσκων του Hendrix.
Ορισμένα καταστήματα αρνήθηκαν να προμηθευτούν το άλμπουμ, και ο ίδιος ο Jimi πίστευε ότι η φωτογραφία ήταν λίγο ‘χοντροκομμένη’. Στις ΗΠΑ, το άλμπουμ κυκλοφόρησε με μια φωτογραφία του κιθαρίστα στη σκηνή του Saville Theatre στο Λονδίνο.
John Lennon and Yoko Ono – Two Virgins (29 Νοεμβρίου 1968)
View this post on Instagram
View this post on Instagram
Ο πρώτος τόμος avant garde noise του John και της Yoko περιείχε μια ολόσωμη γυμνή φωτογραφία του ζευγαριού στο εξώφυλλο για να σηματοδοτήσει τη νέα τους ζωή μαζί, κάτι που – όπως ήταν λογικό – η δισκογραφική εταιρεία EMI δεν ήθελε να διαχειριστεί. Το άλμπουμ ανατέθηκε στην ανεξάρτητη Track Records, και αργότερα πωλήθηκε σε ένα καφέ χάρτινο εξώφυλλο, όπως η κοινή πορνογραφία.
The Rolling Stones – Beggars Banquet (6 Δεκεμβρίου 1968)
View this post on Instagram
Η αρχική ιδέα για τη φωτογραφία του εξώφυλλου του άλμπουμ των Stones το 1968 ήταν να απεικονίζει το «συμπόσιο» του τίτλου – το συγκρότημα ντυμένο με περίτεχνα κοστούμια, αράζοντας σε ένα μεσαιωνικό συμπόσιο. Ωστόσο, ο Μικ Τζάγκερ απομακρύνθηκε από την ιδέα και αντ’ αυτού σκέφτηκε ότι το εξώφυλλο θα έπρεπε να φέρει έναν τοίχο τουαλέτας, με γκράφιτι το όνομα του συγκροτήματος, τον τίτλο του άλμπουμ και τις λεπτομέρειες όλων των τραγουδιών.
Φημολογείται ότι τραβήχτηκε στην τουαλέτα μιας αντιπροσωπείας Porsche στο Λος Άντζελες, η Decca, η δισκογραφική εταιρεία του συγκροτήματος, τρομοκρατήθηκε από την εικόνα και αρνήθηκε να κυκλοφορήσει το LP το καλοκαίρι του 1968, όπως προβλεπόταν.
«Ήταν απλά μια ιδέα που δεν είχε ξαναγίνει», δήλωσε ο Mick. «Επιλέξαμε να βάλουμε το κείμενο σε έναν τοίχο τουαλέτας, επειδή εκεί βλέπεις το περισσότερο γράψιμο σε τοίχους. Δεν υπάρχει πραγματικά τίποτα άσεμνο εκεί, εκτός από το μυαλό των ανθρώπων».
Ακολούθησε ένα αδιέξοδο μεταξύ της δισκογραφικής εταιρείας και των μουσικών, και μόλις τον Δεκέμβριο εμφανίστηκε τελικά το άλμπουμ, με το εξώφυλλο να φέρει πλέον μια ψεύτικη πρόσκληση για δείπνο. Το αρχικό σχέδιο χρησιμοποιήθηκε μόνο τη δεκαετία του 1980 και την εποχή των CD.
Pink Floyd – Ummagumma (7 Νοεμβρίου 1969)
View this post on Instagram
Η εμφάνιση ενός δίσκου του soundtrack της ταινίας Gigi του 1958 στο προσκήνιο του αξιομνημόνευτου εξωφύλλου του άλμπουμ των Floyd το 1969 προκάλεσε ταραχή στην αμερικανική δισκογραφική εταιρεία, η οποία επέμεινε να το διαγράψει από κάποια αντίτυπα για να αποφύγει τυχόν παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων.
David Bowie – The Man Who Sold The World (4th Noεμβρίου 1970)
View this post on Instagram
Πολύς κόσμος ξαφνιάστηκε στη θέα του Bowie να ξαπλώνει σε μια ξαπλώστρα φορόντας ένα φόρεμα, και ειδικά η αμερικανική εταιρεία που απέρριψε τη σοκαριστική (για το 1970) εικόνα. Αντ’ αυτού χρησιμοποίησαν μια γελοιογραφία. Ακόμα και τότε, το σχέδιο συμβιβάστηκε, καθώς η φούσκα ομιλίας προοριζόταν να απεικονίζει τον άνδρα να λέει «Σήκωσε τα μανίκια σου και δείξε μας τα χέρια σου», αλλά η αναφορά στα ναρκωτικά ανησύχησε την εταιρεία και την άφησαν κενή.
Όταν ο Bowie είχε γίνει σούπερ σταρ το 1972, το άλμπουμ επανεκδόθηκε με μια ασπρόμαυρη φωτογραφία του μουσικού από την εποχή της λάμψης.
View this post on Instagram
Alice Cooper – Love It To Death (9 Mαρτίου 1971)
View this post on Instagram
Το τρίτο άλμπουμ του συγκροτήματος περιείχε τον frontman να κάνει το κλασικό αστείο με το δάχτυλο μέσα από το φερμουάρ, το οποίο προκάλεσε την οργή ορισμένων δισκοπωλείων, πράγμα που σήμαινε ότι το εξώφυλλο άλλαξε για μεταγενέστερες εκδόσεις, με τη φωτογραφία να περικόπτεται εκ νέου για να αποκρύψει τη χειρονομία.
Led Zeppelin – Houses Of The Holy (28th Μαρτίου 1973)
View this post on Instagram
Η μυστικιστική φωτογραφία στο εξώφυλλο του πέμπτου άλμπουμ του συγκροτήματος τραβήχτηκε από τον Aubrey Powell στο Giant’s Causeway στη Βόρεια Ιρλανδία, χρησιμοποιώντας ως μοντέλα τα αδέλφια Stefan και Samantha Gates. Ορισμένοι ήταν νευρικοί για τα γυμνά οπίσθια που εμφανίζονταν, οπότε και έλαβαν μέτρα για να υποβαθμιστεί η γύμνια.
David Bowie – Diamond Dogs (24 Μαΐου 1974)
View this post on Instagram
Το άλμπουμ του Bowie τον απεικόνιζε ως υβρίδιο ανθρώπου και σκύλου, στο εξώφυλλο του Βέλγου καλλιτέχνη Guy Peellaert, οποίος έσβησε τους όρχεις του για το ευαίσθητο βρετανικό κοινό. Στις μεταγενέστερες επανεκδόσεις, για παράδειγμα στην επανεκτύπωση «Sound + Vision» του 1990, εμφανίζονται τα πάντα…
Roxy Music – Country Life (15 Νοεμβρίου 1974)
View this post on Instagram
Ο φωτογράφος της Vogue και του Vanity Fair, Eric Boman, τράβηξε αυτή τη φωτογραφία της Constanze Karoli και της Eveline Grunwald στο πλαίσιο της δέσμευσης του frontman, Bryan Ferry, προς την δισκογραφική, να έχουν τα άλμπουμ των Roxy Music την εμφάνιση εξώφυλλων περιοδικών μόδας. Ορισμένες χώρες, μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ, εξέφρασαν την αντίρρησή τους για τα λιτά ντυμένα μοντέλα και αντικατέστησαν την εικόνα, αρχικά με ένα αδιαφανές πράσινο περιτύλιγμα που κάλυπτε το εξώφυλλο και στη συνέχεια με την ουδέτερη φωτογραφία, χωρίς τα μοντέλα, που χρησιμοποιήθηκε στο οπισθόφυλλο.
Lynyrd Skynyrd – Street Survivors (17 Οκτωβρίου 1977)
View this post on Instagram
Τρεις ημέρες μετά την κυκλοφορία αυτού του άλμπουμ, οι Skynyrd ενεπλάκησαν σε ένα τρομερό αεροπορικό δυστύχημα, στο οποίο σκοτώθηκαν έξι άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και τρία μέλη του συγκροτήματος. Το εξώφυλλο ήταν εκ των υστέρων τρομερά προφητικό και αντικαταστάθηκε γρήγορα με μια έκδοση που αφαίρεσε τις φλόγες.
The Rolling Stones – Some Girls (9 Ιουνίου 1978)
View this post on Instagram
Η αρχική έκδοση του άλμπουμ των Stones είχε ένα εξώφυλλο από τις εγκοπές του οποίου ξεπρόβαλλαν πρόσωπα που εμφανίζονταν στο εσωτερικό κάλυμμα. Δυστυχώς, τα εν λόγω πρόσωπα ήταν πλάνα διασημοτήτων όπως η Marilyn Monroe, η Liza Minnelli, η Raquel Welch, η Farrah Fawcett και η Lucille Ball και η άδεια δεν είχε δοθεί εκ των προτέρων. Κατά συνέπεια, το εξώφυλλο επανακυκλοφόρησε γρήγορα με τις πινακίδες «PARDON OUR APPEARANCE – COVER UNDER RECONSTRUCTION» που σβήνουν τις διασημότητες…
Whitesnake – Lovehunter (21 Σεπτεμβρίου 1979)
View this post on Instagram
Ο καλλιτέχνης Ace fantasy (και περιστασιακά Doctor Who) Chris Achilleos ζωγράφισε το εξώφυλλο για το δεύτερο άλμπουμ του βρετανικού ροκ συγκροτήματος, το οποίο αναπόφευκτα προκάλεσε επικρίσεις. «Παίζουμε cock-rock», παραδέχτηκε ο frontman David Coverdale. «Κάνουμε μπάνιο σε υπονοούμενα». Ορισμένα καταστήματα λιανικής πώλησης κόλλησαν ένα μεγάλο αυτοκόλλητο πάνω από τα επίμαχα οπίσθια, ενώ σε μια έκδοση κασέτας από τη Σιγκαπούρη ένα μπλουζάκι και ένα σορτσάκι ζωγραφισμένα πάνω από τη γυμνή γυναίκα.
Bon Jovi – Slippery When Wet (18 Αυγούστου 1986)
View this post on Instagram
Η αρχική θήκη για το άλμπουμ-σταθμό του συγκροτήματος θα περιλάμβανε μια γυναίκα με πλούσιο μπούστο σε βρεγμένο μπλουζάκι, αλλά σε μια εποχή ανησυχίας για το ακατάλληλο περιεχόμενο στη ροκ μουσική, η δισκογραφική εταιρεία πανικοβλήθηκε και χρησιμοποιήθηκε ένα πιο αθώο σχέδιο.
Tin Machine – Tin Machine II (2 Σεπτεμβρίου 1991)
View this post on Instagram
Το δεύτερο και τελευταίο άλμπουμ του ροκ συγκροτήματος του David Bowie περιείχε μια εικόνα από ελληνικά αγάλματα Κουρή, τα οποία χρονολογούνται από την αρχαιότητα. Ωστόσο, το ολόσωμο γυμνό ήταν υπερβολικό για την Αμερική, η οποία απομάκρυνε με αερογράφο τους γείτονες – ουφ.