Culture

“ΥΠΟΓΑΙΑ”: Η τέχνη συναντά την παλαιοντολογία στην Κύμη

Αυτό το καλοκαίρι, από 31 Ιουλίου μέχρι 31 Αυγούστου 2025, η ιστορική καρδιά της Κύμης χτυπά στον ρυθμό της «Υπογαίας» – μιας πρωτότυπης εικαστικής έκθεσης που φέρνει σε διάλογο την αρχέγονη γεωλογική μνήμη με τη σύγχρονη δημιουργία. Στον ανακαινισμένο χώρο του Αρχοντικού Χρυσανθόπουλου, σχεδιασμένου να στεγάσει ένα Παλαιοντολογικό Μουσείο, συναντούνται 33 καλλιτέχνες – από τον Νίκο Αλεξίου μέχρι τη Vanessa Αναστασοπούλου, τον KEZ ή τον Χρήστο Τζίβελο – με πάνω από 50 έργα εμπνευσμένα από ορυκτά, βράχους, απολιθώματα και γεωλογική φαντασία.

Αναλυτικά συμμετέχουν: Νίκος Αλεξίου (1960-2011), Βανέσσα Αναστασοπούλου, Βασίλης Βασιλακάκης, Ειρήνη Βγενοπούλου-Κεράνη (1948-2008), Γιούλη Γαροφαλάκη, Βασίλης Γεροδήμος, Γιώργος Γεροντίδης, Οδυσσέας Γλύκας, Στάθης-Αλέξανδρος Ζούλιας, Βαλέριος Καλούτσης (1927-2014), Άρης Κατσιλάκης, Κατερίνα Κατσιφαράκη, KEZ, Ζήσης Κοτιώνης, Κωνσταντίνος Κωτσής, Χριστίνα Μήτρεντσε, Εσμεράλδα Μομφεράτου, Κατερίνα Μπότσαρη, Πέτρος Μώρης, Φωτεινή Παλπάνα, Γιάννης Παπαδόπουλος, Ρένα Παπασπύρου, Διονύσης Παππάς, Βαγγέλης Σάββας, Χρήστος Τζίβελος (1949-1995), Νίκος Τοπαλίδης, Μαριάννα Τρώντσιου, Δέσποινα Φλέσσα, Έφη Χαλιορή, Παντελής Χανδρής, Κλεοπάτρα Χατζηγιώση, Γιάννης Χειμωνάκης, Χρήστος Χρυσόπουλος & Νικολέτα Δούκα Χρυσοπούλου

Νίκος Τοπαλίδης, time and tide, 2014, video still

Υπό την επιμέλεια του Χριστόφορου Μαρίνου, το εγχείρημα δεν περιορίζεται σε μια απλή απεικόνιση της Γης, θέτει κρίσιμα ερωτήματα για τη σχέση ανθρώπου και φύσης, πολιτισμού και χρόνου. Με αφετηρία την εικόνα της Γης ως «αρχειοθήκη του παρελθόντος», όπως περιέγραψε η Μάρσα Μπιόρνερουντ, και αντλώντας από τη θεωρία του «πρωταπολιθώματος» του Καντέν Μεγιασού, οι καλλιτέχνες επιχειρούν να «ανάγουν το παρελθόν με βάση το παρόν».


Η θεματική της έκθεσης, αμυδρά συνδεδεμένη με την τρέχουσα κλιματική κρίση, το αποτύπωμα των γεωλογικών διαδικασιών στη σύγχρονη ζωή και την πολιτιστική μεταφορά, βρίσκει το ιδανικό σκηνικό στο Αρχοντικό, που είναι ταυτόχρονα ένα ιστορικό μνημείο και ένας χώρος υπό διαμόρφωση ως παλαιοντολογικό μουσείο. Εδώ, η παρουσία του θρυλικού «Ανθρακοθηρίου το Καλημεριανό», που ανακαλύφθηκε στην περιοχή το 1911, λειτουργεί ως σημείο αναφοράς και συσχέτισης με το παρόν καλλιτεχνικό έργο.

Σε άλλα νέα, στην Αθήνα μια έκθεση design για τα τέρατα που κατοικούν μέσα μας φιλοξενείται πάνω από γνωστό εστιατόριο.

Γιάννης Χειμωνάκης,blue, 2

Η γεωλογία μετατρέπεται σε καμβά και αφήγηση αφήνοντας  τους βράχους, τις πέτρες, τα ίχνη απολιθώματος να αφηγηθούν την ιστορία τους. Και καθώς οι καλλιτέχνες «διαβάζουν» τη γη σαν κείμενο, αποκαλύπτουν εικόνες γεμάτες μυστήριο αλλά και ουσία – γοητευτικές, παράξενες, βαθιά στοχαστικές.

Η «Υπογαία» συνεχίζει την περυσινή πορεία της ίδιας ομάδας, που ταξίδεψε με την έκθεση «Η εσωτερική πλευρά του ανέμου» (2024), ακροβατώντας ανάμεσα σε χειροτεχνία και χωρική αφήγηση. Φέτος, το κέντρο βάρους μετατοπίζεται στην ίδια τη Γη ως «υπόγειο σκηνικό», γεωλογικό αποτύπωμα και θεματική πρόκληση.

Γιώργος Γεροντίδης ΙΙ

Επισκεφθείτε την «Υπογαία»

📍 Αρχοντικό Χρυσανθόπουλου, Πύργος Κύμης, Εύβοια
📅 31 Ιουλίου – 31 Αυγούστου 2025 (Πέμπτη έως Κυριακή, 17:00–21:00)
🎤 Εγκαίνια: Πέμπτη 31 Ιουλίου στις 19:00
🎟️ Είσοδος ελεύθερη

Ο σχεδιασμός της οπτικής επικοινωνίας υπογράφεται από την Kottage Design, ενώ η διοργάνωση αποτελεί συνεργασία της ΚΑΙΡΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΑΜΚΕ, του Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Κύμης, του Πολιτιστικού Συλλόγου και της Κοινότητας Πύργου, με την οικονομική υποστήριξη και αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.


Δέσποινα Φλέσσα, Shades, 2024, γραφίτης σε τσιμέντο, 113 x 220 εκ