Μπορεί τον Απρίλιο να υπήρξαν φήμες για κατάρρευση της αυτοκρατορίας τους, αλλά πλέον είμαστε σίγουροι ότι τα Vetements είναι εδώ και τόσο relevant όσο ποτέ. Το τελευταίο τους show, στην παριζιάνικη Haute Couture Week, έλαβε χώρα κάτω από μια γέφυρα όπου πολύ κοντά υπάρχει καταυλισμός προσφύγων από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. O Demna Gvasalia το έστησε έτσι ώστε να αντιπροσωπεύει μια δική του προσωπική εμπειρία της μετανάστευσης από τη Γεωργία, και συγκεκριμένα τη διαφυγή του από τη γενοκτονία στην Αμπχαζία. Πολιτικό και κοινωνικό μήνυμα, σωστά; Γιατί όμως κάτι δε μας κολλάει;
Τα Vetements είναι γνωστά για την cool προσέγγιση τους σε street ρούχα. Δηλαδή σα να λέμε… Απίστευτα ακριβά ρούχα χωρίς κάποιο ιδιαίτερο design (συγγνώμη). O Guram Gvasalia, ο manager του brand έχει δηλώσει ότι η εταιρεία αξίζει 7-ψήφιο αριθμό και με τέτοιες τιμές, ε, είναι λογικό. Και τώρα ξαφνικά, ενώ δεν είχε προωθήσει ποτέ κοινωνικοπολιτικά μηνύματα (ούτε καν την τυπική διαφορετικότητα στα μοντέλα τους) βάζουν δύο τρία μοντέλα διαφορετικής εθνικότητας στην πασαρέλα και ο κόσμος της μόδας επευφημεί.
Προφανώς, τα βιώματα του Gvasalia είναι κάτι που το κοινό του show (και εμείς οι ίδιοι) δε μπορούμε καν να φανταστούμε. Και η απόδοση των εμπειριών, των φρικτών αυτών αναμνήσεων στα design των ρούχων είναι αριστουργηματική: ένα μοντέλο φιμωμένο, φορώντας μια δερμάτινη καμπαρντίνα και μια full face μάσκα από όπου ίσα που βλέπει, να περπατάει ανάμεσα στα υπόλοιπα που φοράνε αρκετά πιο normcore σύνολα. Ο πόλεμος υπήρχε παντού σαν αίσθηση, από αναφορές στον γεωργιανό εθνικισμό μέχρι συνθήματα στα γεωργιανά και στα ρώσικα δίπλα σε αμερικάνικα μοτίβα. Όλες αυτές οι αναφορές είναι μια ξεκάθαρη στάση και κριτική σε κάθε εθνικιστική συμπεριφορά και ένα κατηγορώ.
Ωραία όλα αυτά, αλλά υπάρχουν προβλήματα: Από αυτό το show, από την συλλογή S/S 19, τα Vetements θα βγάλουν κέρδος. Οπότε και αυτό το κέρδος βασικά προκύπτει από… τον πόλεμο. Χρησιμοποίησαν τους μετανάστες ως σκηνικό. Παντού υπήρχαν αναφορές σε έναν απάνθρωπο πόλεμο και στη φρίκη που ζήσανε (όσοι επιβίωσαν)… Είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε και να ξέρουμε την ιστορία, όπως και το να αποδίδουμε φόρους τιμής. Είναι όμως φόρος τιμής όταν χρησιμοποιείται ως μέσο για αύξηση πωλήσεων;
Η Sarah Mower της Vogue έθιξε το ζήτημα, ρωτώντας τον σχεδιαστή εάν πίστευε ότι όλο αυτό ήταν ένας πετυχημένος τρόπος να τραβήξει την προσοχή στο θέμα ή ένα ειρωνικό σκηνικό, και εκείνος απάντησε: «Τώρα τελευταία ακούω συνέχεια για τον πόλεμο και για τους μετανάστες. Απλώς προσωπικά το έχω ζήσει κιόλας. Αυτά που βλέπετε στο CNN, αυτά είναι μέρος της ζωής μου». Εννοείται πως ο κύριος Gvasalia έχει κάθε δικαίωμα να διηγηθεί την ιστορία και τη ζωή του με όποιον τρόπο θέλει, αλλά ένα fashion show και οι σκηνές που βλέπουμε στις ειδήσεις (και τριγύρω μας) δεν έχουν και τόσες πολλές ομοιότητες.
Δεν είναι η πρώτη φορά που τα Vetements έχουν δεχθεί κριτική και δε θα είναι και η τελευταία. Τους αρέσει πολύ να κάνουν εντύπωση με κάθε τρόπο και μετά να έχουν μια μάλλον αδιάφορη στάση. Και τελικά όσο και να καθόμαστε και να γράφουμε για τη συλλογή και τις γνώμες μας για το αν οι μετανάστες θα έπρεπε να προσβληθούν ή όχι υπάρχουν δύο μεγάλες αλήθειες. Πρώτον, οι μετανάστες έχουν πολύ πιο μεγάλα προβλήματα να ασχοληθούν. Και δεύτερον, αυτήν τη στιγμή αγοραστές απ’ όλον τον κόσμο είναι έτοιμοι να διανείμουν τη νέα συλλογή στα καταστήματα τους, οπότε και η τελευταία λέξη, η απόφαση για το πως θα πρέπει να εκλάβουμε αυτό το fashion show δεν είναι άλλη παρά αυτή του καταναλωτή.
Ελεύθερη απόδοση του κειμένου του Thomas Dixon
Από τη Μαρία Δάτσικα