Ένα πρόβλημα που θα μας απασχολήσει έντονα τα επόμενα χρόνια είναι τα ανθρώπινα διαστημικά σκουπίδια, γνωστά και ως «Space junk».
Φαίνεται ότι η κακή συνήθεια του ανθρώπου να πετάει όπου βρει τα σκουπίδια του, πλέον, εκτός από τη Γη επηρεάζει και το διάστημα. Υπολογίζεται ότι μέχρι τον Ιανουάριο του 2019, υπήρχαν πάνω από 128 εκ. θραύσματα, μικρότερα από 1cm. Το πρόβλημα της τροχιάς των αντικειμένων και ο κίνδυνος σύγκρουσής τους με κάποιο δορυφόρο υπάρχει εδώ και καιρό. Τελευταία όμως επιδεινώνεται επικίνδυνα!
Το πρόβλημα
Σύμφωνα με τον Daniel Oltrogge, εμπειρογνώμονα που συμβουλεύει το Space Data Association, έναν οργανισμό της βιομηχανίας για τέτοια θέματα, τα τελευταία τρία χρόνια υπάρχει διπλασιασμός των περιπτώσεων που τα κομμάτια σκουπιδιών έχουν σχεδόν χτυπήσει λειτουργικούς δορυφόρους. Βραχυπρόθεσμα, οι ιδιοκτήτες δορυφόρων μπορούν, κυριολεκτικά, να αποφύγουν το πρόβλημα – αρκεί το σκάφος τους να διαθέτει κατάλληλους προωθητήρες. Η καθημερινή δουλειά του κ. Oltrogge είναι να φροντίσει για αυτό, καθώς εργάζεται επίσης για την AGI, μια αμερικανική εταιρεία που αναπτύσσει (μεταξύ άλλων) λογισμικό που βοηθά τους δορυφόρους να παρακάμπτουν τέτοιες συγκρούσεις. Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, θα χρειαστούν πιο ριζοσπαστικές λύσεις. Αν δεν αναληφθεί δράση σύντομα, τα ασφάλιστρα για δορυφόρους θα αυξηθούν, οι δαπάνες για συστήματα παρακολούθησης και αποφυγής σύγκρουσης θα πρέπει να αυξηθούν επίσης και ορισμένοι δορυφόροι τελικά κινδυνεύουν να γίνουν άχρηστοι.
Τι μπορεί να αλλάξει;
Μια εποχή οργανωμένου «καθαρισμού» στο διάστημα είναι ακόμη πολύ μακριά. Εκτός από τα τεχνολογικά εμπόδια, η αφαίρεση σκουπιδιών θα είναι δαπανηρή. Η ελεγχόμενη επανεισαγωγή ενός αντικειμένου απαιτεί αρκετά καύσιμα, μεγάλους προωθητήρες και πολλή προσοχή από τον ελεγκτή προσγείωσης. Κάτι τέτοιο μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με δεκάδες εκατομμύρια – ίσως περισσότερα από 20 εκατομμύρια δολάρια.
Φθηνότερο ή όχι, το ερώτημα παραμένει, «ποιος θα πληρώσει»; Μία ιδέα είναι ένας ειδικός φόρος εκκίνησης, τα έσοδα από τον οποίο υποτίθεται ότι θα πληρώνουν για εργασίες καθαρισμού του space junk. Μια πιο δημιουργική πρόταση είναι αυτό που ο κ. Muelhaupt αποκαλεί «σύστημα επιστροφής εγγύησης μπουκαλιών» («a bottle-deposit system»). Οι υπεύθυνοι των αποστολών θα πληρώνουν μια προκαταβολή για κάθε σκάφος που βάζουν σε τροχιά. Εάν οι ιδιοκτήτες αποτύχουν να πάρουν πίσω τον εξοπλισμό τους στη Γη μετά την αποστολή τους, η δουλειά θα μπορούσε να γίνει από κάποιον άλλο, ο οποίος θα πληρωνόταν για αυτό. Κάτι τέτοιο θα ενθάρρυνε τους ανθρώπους να αφήνουν λιγότερα διαστημικά σκουπίδια, εξ αρχής. Μια τρίτη πρόταση, που πρότεινε ο Akhil Rao του Middlebury College, είναι η χρέωση ενοικίου, γνωστού ως «τροχιακής χρήσης», για κάθε εμπορικό δορυφόρο σε τροχιά. Αυτό θα είχε το ίδιο αποτέλεσμα.
Η υποστήριξη σε τέτοια προγράμματα αυξάνεται, αν και απαιτούν τόσο διεθνείς συμφωνίες μεταξύ χωρών με εγκαταστάσεις εκτόξευσης όσο και μηχανισμό επιβολής, ώστε να μην υποβαθμίζεται η εκάστοτε συμφωνία.
Δείτε αναλυτικά το πρόβλημα του space junk και πώς το σχολιάζει η Guardian, εδώ:
Από την Εύα Βαλαμβάνου
Πηγή: The Economist