Αν δεν είσαι γιατρός, το αντισηπτικό χεριών μπορεί να μη σου φαίνεται οικείο. Για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής σου, το σαπούνι ήταν ό,τι έπρεπε για να διώξεις τα μικρόβια από τα χέρια σου. Ξαφνικά ένα τζελ κάνει αισθητή την παρουσία του όπου και αν βρεθείς. Στο γραφείο του γιατρού, στη γραμμή του ταμείου στο σούπερ μάρκετ, στην είσοδο του γραφείου, στην τσάντα, στον χαρτοφύλακα και στο backpack σου.
Για χρόνια, το αντισηπτικό χεριών δεν έφερε κέρδη στις εταιρείες που θέλησαν να το διαθέσουν στην μαζική αγορά. Όμως, συνέχισαν την προσπάθειά τους αυτή. Στην αρχή της νέας χιλιετίας, το Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών των ΗΠΑ το συνιστούσε για την καταπολέμηση των ιών και των βακτηριδίων. Το 2003, η επιδημία SARS (ένας άλλος κορονοϊός) εξαπλώνεται σε ολόκληρο τον κόσμο και οι πωλήσεις σε αντισηπτικά χεριών εκτοξεύονται.
Με το ξέσπασμα του Covid-19, τα αποθέματα των καταστημάτων, σε αντισηπτικά χεριών, δεν μπορούν να ανταποκριθούν πλήρως στην ζήτηση που έχει δημιουργηθεί, και αρκετοί άνθρωποι έχουν αρχίσει να ανταλλάσσουν συνταγές για το πώς να φτιάξουν το δικό τους.
Μία σύντομη ιστορία του αντισηπτικού χεριών
1828: Ο Antoine Labarraque συστήνει τη χρήση του “eau de javel”, ενός διαλύματος υποχλωριώδους νατρίου, για την υγιεινή των χεριών.
1843: Ο Αμερικάνος γιατρός και πολυπράγμων Oliver Wendell Holmes, Sr. υποστηρίζει ότι οι γιατροί που δεν πλένουν τα χέρια τους είναι αιτία μολύνσεων μετά τον τοκετό.
1846: Ο Ούγγρος γιατρός Ignaz Semmelweis απαιτεί από το προσωπικό του να πλένει τα χέρια του με σαπούνι και διάλυμα χλωρίου, αφού μετά από την πρώτη επιστημονική του μελέτη αποδείχθηκε η σχέση ανάμεσα στην απολύμανση των χεριών και την πρόληψη των ασθενειών.
1860: Η πρωτοπόρος νοσοκόμα Florence Nightingale συνιστά οι συνάδελφοί της να πλένουν τα χέρια τους “πολύ συχνά” στo βιβλίο της Σημειώσεις στη Νοσηλευτική.
1861: Ο Louis Pasteur δημοσιεύει τα πρώτα ευρήματά του σχετικά με τη θεωρία των νόσων.
1946: Ο Goldie και ο Jerry Lippmann ιδρύουν την Gojo και το πρώτο τους προϊόν είναι ένα καθαριστικό για τα χέρια χωρίς νερό, εμπνευσμένο από την παρακολούθηση εργασιών σε εργοστάσιο ελαστικών, που εργάτες καθάριζαν τα χέρια τους με βενζόλιο.
1966: Ο φοιτητής νοσηλευτικής Lupe Hernandez συνδυάζει το αλκοόλ και το τζελ για να δημιουργήσει ένα καθαριστικό για τα χέρια όταν δεν είναι διαθέσιμο το σαπούνι και το νερό.
1981: Το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου Νόσων δημοσιεύει τις πρώτες εθνικές οδηγίες για την υγιεινή των χεριών.
1988: Η Gojo παρουσιάζει το Purell, ένα απολυμαντικό χεριών με βάση την αιθυλική αλκοόλη.
1997: Παρουσιάζεται το Germ-X, ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής του Purell.
2002: Το CDC αναθεωρεί τις κατευθυντήριες γραμμές για την υγιεινή των χεριών, συνιστώντας τη χρήση απολυμαντικού χεριών.
2003: Η χρήση νοσοκομειακών απολυμαντικών με βάση το οινόπνευμα αυξάνεται κατά 50% σε σχέση με το 2001.
2018: Δύο κρατούμενοι στο Όρεγκον μεθάνε αφού έχουν καταναλώσει αντισηπτικό χεριών, μέσα σε ένα πούλμαν των φυλακών και κλέβουν ένα ATV (buggy μοτοσυκλέτα).
Πώς λειτουργεί το αντισηπτικό χεριών;
Είναι μια αρκετά απλή φόρμουλα: Το αλκοόλ σκοτώνει τα μικρόβια, η γλυκόλη προσφέρει την εύκολη εφαρμογή του τζελ, ενώ τα υπόλοιπα συστατικά φροντίζουν και προστατεύουν τα χέρια σου από το αλκοόλ ή προσθέτουν άρωμα στο προϊόν. Το αντισηπτικό χεριών δεν λειτουργεί ενάντια σε όλους τους παθογόνους παράγοντες, αλλά είναι αποτελεσματικό με αρκετούς ιούς, συμπεριλαμβανομένου του Covid-19. Περισσότερο οινόπνευμα δεν είναι απαραίτητα πιο αποτελεσματικό. Το αλκοόλ συσσωρεύεται γύρω από τις πρωτεΐνες και φράζει τη διαδικασία. Χρειάζεται μια ισορροπία στην ποσότητα του νερού για να συνεχίσει να εισχωρεί στον ιό και να τον καταστρέψει. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η συγκέντρωση αλκοόλ στα απολυμαντικά χεριών είναι συνήθως γύρω στο 70%.
Fun fact!
Μπορείς να χρησιμοποιήσεις το αντισηπτικό χεριών για να διατηρήσεις δείγμα του DNA σου, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε επιστήμονες, με έναν εύκολο τρόπο, να το αποθηκεύσουν, όταν δεν μπορείς να επισκεφτείς το εργαστήριό τους άμεσα.
Μην το πιείτε, πλυθείτε!
Μπορεί να μεθύσεις πίνοντας το αντισηπτικό χεριών. Όμως, δεν είναι κάτι που θες να σου συμβεί! Η ισοπροπυλική αλκοόλη μπορεί να προκαλέσει τύφλωση, βλάβη οργάνων, ακόμη και θάνατο. Παρά τον πανικό που έχει δημιουργηθεί από εφήβους, οι οποίοι αναμειγνύουν το αντισηπτικό χεριών με στοματικό διάλυμα για να κάνουν ένα κοκτέιλ πολύ ισχυρό και λιγότερο ευχάριστο από ένα μείγμα μέντας με Schnapps(τύπος λικέρ), ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι τα μικρότερα παιδιά που δοκιμάζουν διάφορα πράγματα εξαιτίας των ευχάριστων αρωμάτων τους. “Από το 2010, οι τηλεφωνικές ανοιχτές γραμμές ελέγχου των δηλητηριάσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες σημείωσαν σχεδόν 400% αύξηση των κλήσεων που σχετίζονται με παιδιά ηλικίας κάτω των 12 ετών που καταναλώνουν αντισηπτικά χεριών, σύμφωνα με μια νέα ανάλυση του Κέντρου Δηλητηριάσεων της Τζόρτζια”, ανέφερε το CNN το 2015. Το 2016, ο εκπρόσωπος της Purell δήλωσε στους New York Times ότι η εταιρεία προσθέτει, επίτηδες, δυσάρεστα αρώματα για να αποθαρρύνει την κατάποση των αντισηπτικών χεριών.
Τελικά το αντισηπτικό χεριών δουλεύει;
Ναι, αλλά γενικά είναι καλύτερο να πλένεις τα χέρια σου με σαπούνι και νερό, που μάλλον το κάνεις λάθος. Το αντισηπτικό χεριών δεν καθαρίζει την βρωμιά και το λίπος όπως το σαπούνι, γεγονός που το καθιστά λιγότερο αποτελεσματικό. Γι’ αυτό το αντισηπτικό χεριών είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε νοσοκομεία, όπου τα χέρια πρέπει να μένουν συνέχεια καθαρά. Για να δουλέψει, πρέπει να το κάνεις πολύ προσεκτικά, όσο καλά πλένεις τα χέρια σου. Χρειάζεσαι αρκετό τζελ (περίπου 3 ml, ή ίσως περισσότερo εάν έχεις μεγάλα χέρια), το τρίβεις παντού και το αφήνεις να στεγνώσει για 10 με 15 δευτερόλεπτα. Πρέπει να βάλεις μία γενναία ποσότητα αντισηπτικού και όχι μόνο μια σταγόνα. Ακόμα και αυτό, όμως, δεν είναι καλύτερο από το σαπούνι και το νερό. Το πιο συνετό είναι να το χρησημοποιείς όταν δεν έχεις πρόσβαση σε μπάνιο για να πλύνεις τα χέρια σου.
Μην ξεχνάς ότι το να πλένεις τα χέρια σου σωστά με νερό και σαπούνι είναι ο χρυσός κανόνας που πρέπει να ακολουθείς!
