Ένα ονειρικό καταφύγιο στην Κυανή Ακτή, γεννημένο από τις αναμνήσεις και την αισθητική της Coco Chanel.
Στη χρυσή εποχή του Μεσοπολέμου, όταν η Γαλλική Ριβιέρα αναδείχθηκε ως η απόλυτη παιδική χαρά για τη διανόηση, τους καλλιτέχνες και την υψηλή κοινωνία της Ευρώπης, μια γυναίκα που ήδη είχε κατακτήσει τον κόσμο της μόδας αποφάσισε να χτίσει το δικό της ησυχαστήριο. Η Coco Chanel, ή Γκαμπριέλ όπως ήταν το βαφτιστικό της όνομα, δεν αναζήτησε πολυτέλειες χλιδής, ούτε εντυπωσιακές επιδείξεις πλούτου. Αντιθέτως, επέλεξε να δημιουργήσει έναν χώρο απόλυτης ησυχίας, απέριττης κομψότητας και προσωπικής μνήμης: τη βίλα La Pausa.
Χτισμένη το 1929 στο Ροκμπρίν-Καπ-Μαρτέν, ανάμεσα στο Μονακό και τη Μεντόν, η La Pausa δεν ήταν απλώς μια εξοχική κατοικία. Ήταν ένα αρχιτεκτονικό μανιφέστο, ένα προσωπικό σύμβολο για τη σχεδιάστρια που άλλαξε την έννοια της γυναικείας κομψότητας στον 20ό αιώνα. Ολόκληρη η βίλα σχεδιάστηκε με βάση τις παιδικές αναμνήσεις της Chanel από το μοναστήρι Ομπαζίν, όπου είχε μεγαλώσει σε νεαρή ηλικία μετά τον θάνατο της μητέρας της και την εγκατάλειψη από τον πατέρα της.
Ο αρχιτέκτονας Ρομπέρ Στράιτς, που ανέλαβε το έργο, δεν ήταν γνωστός. Ίσως αυτό ακριβώς να ήθελε η Chanel: να δημιουργήσει χωρίς παρεμβολές από καθιερωμένες αισθητικές. Το αποτέλεσμα ήταν μια κατοικία αυστηρά συμμετρική, με καθαρές γραμμές, λευκούς τοίχους και λιτή διακόσμηση. Η επιρροή της μοναστικής αρχιτεκτονικής είναι εμφανής παντού: στις πέτρινες σκάλες, στους γεωμετρικούς εσωτερικούς χώρους, στο καμπαναριό-σήμα κατατεθέν του σπιτιού και στις καμάρες της εσωτερικής αυλής.
Το ίδιο το όνομα της βίλας, La Pausa -δηλαδή «η παύση»- αντανακλά τον σκοπό της ύπαρξής της: να λειτουργήσει ως ένα διάλειμμα από τη φρενήρη ζωή στο Παρίσι και τις απαιτήσεις του οίκου Chanel. Ωστόσο, η La Pausa δεν ήταν μόνο καταφύγιο ηρεμίας, αλλά και πολιτιστικό κέντρο, αφού εκεί φιλοξενήθηκαν κορυφαίοι καλλιτέχνες της εποχής, όπως ο Σαλβαδόρ Νταλί και ο Λουκίνο Βισκόντι, ενώ για ένα διάστημα υπήρξε δημιουργικός πυρήνας για λογοτέχνες και ποιητές που εμπνέονταν από τη σπάνια απλότητά της.
Η διαρρύθμιση του σπιτιού είναι αυστηρά διχοτομημένη: στη δυτική πτέρυγα βρίσκονταν τα ιδιωτικά δωμάτια της Chanel και του δούκα του Γουεστμίνστερ, με τον οποίο διατηρούσε μακρόχρονη σχέση, ενώ στην ανατολική πτέρυγα υπήρχαν τα δωμάτια των καλεσμένων και του προσωπικού. Στο κέντρο, μια μεγάλη αίθουσα με δέκα παράθυρα -πέντε σε κάθε πλευρά, αριθμός καθόλου τυχαίος για την Chanel που θεωρούσε το 5 τον τυχερό της αριθμό- οδηγούσε σε μία και μοναδική σκάλα, παρά την αρχική πρόθεση του αρχιτέκτονα να τοποθετήσει δύο. Η Chanel ήθελε μόνο μία -έτσι ήταν στο Ομπαζίν.
Διαβάστε επίσης και ποια είναι η μυστηριώδης οικογένεια στην οποία ανήκει η Chanel.
Η διακόσμηση στο εσωτερικό της La Pausa παραμένει αξιοσημείωτη για την απλότητά της, ιδιαίτερα σε μια εποχή που οι επαύλεις στη Ριβιέρα γέμιζαν με επιχρυσωμένα αντικείμενα, βαρύτιμα υφάσματα και εκκεντρικά έπιπλα. Η Chanel προτίμησε ξύλινες επενδύσεις, λευκά υφάσματα, παλ αποχρώσεις και μερικά επιλεγμένα διακοσμητικά στοιχεία όπως μπαρόκ καθρέφτες, κηροπήγια του 18ου αιώνα και ένα χρυσό κεφαλάρι κρεβατιού που θύμιζε τη σκηνή ενός θεάτρου -όλα διαλεγμένα με προσοχή και συμβολισμό.
Κατά τις δεκαετίες του ’30 και του ’40, η βίλα γνώρισε τις πιο δημιουργικές της στιγμές. Εκεί η Chanel σχεδίασε ενδυματολογικά για θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις, ανάμεσά τους το Bacchanale του Νταλί, και παρήγαγε κάποια από τα πιο εμβληματικά σχέδιά της. Οι επισκέπτες της δεν έμεναν για ένα Σαββατοκύριακο, αλλά συχνά περνούσαν μήνες μαζί της, ζώντας σε ένα πλαίσιο άτυπης δημιουργικότητας, χωρίς αυστηρούς κανόνες ή εθιμοτυπία. Το φαγητό ήταν σερβιρισμένο σε μπουφέ, το ντύσιμο ανεπίσημο, το πνεύμα ελεύθερο.
Όμως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η La Pausa μπήκε στη σκιά. Η ίδια επέστρεψε στο Παρίσι το 1953 και πούλησε τη βίλα στον Αμερικανό εκδότη Έμερι Ριβς και τη σύζυγό του Γουέντι, παίρνοντας μαζί της ελάχιστα προσωπικά αντικείμενα. «Ανήκει στο παρελθόν μου και δεν θέλω να γυρίσω πίσω», είχε πει.
Η μοίρα όμως είχε άλλη άποψη. Το 2015, ο οίκος Chanel εξαγόρασε εκ νέου τη βίλα από το Μουσείο Τέχνης του Ντάλας και ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Πίτερ Μαρίνο να την αναστηλώσει πλήρως. Η πρόκληση ήταν μεγάλη: το σπίτι είχε δεχτεί παρεμβάσεις, πολλές λεπτομέρειες είχαν αλλοιωθεί και αρκετά από τα αυθεντικά έπιπλα είχαν χαθεί. Ωστόσο, μέσα από αρχιτεκτονικά αρχεία, φωτογραφίες και δημοπρασίες, κατάφεραν να αποκαταστήσουν την La Pausa στην πρότερη δόξα της.
Σήμερα, η βίλα λειτουργεί ως πολιτιστικός χώρος για τον οίκο Chanel, φιλοξενώντας επιλεγμένες εκδηλώσεις και παρουσιάσεις. Δεν είναι ανοιχτή στο κοινό -και ίσως αυτό να ταιριάζει περισσότερο στο πνεύμα της ιδρύτριάς της. Άλλωστε, η La Pausa δεν ήταν ποτέ ένα σπίτι επίδειξης, αλλά ένας τόπος περισυλλογής, έμπνευσης και επιστροφής στο ουσιώδες. Εκεί όπου η σιωπή είχε αξία και η κομψότητα δεν χρειαζόταν εξηγήσεις.