Το πρωτοποριακό εγχείρημα του ρηξικέλευθου σκηνοθέτη Jonathan Glazer.
Εμπνευσμένος από την πανδημία χορού που ξέσπασε το καλοκαίρι του 1518 στο Στρασβούργο, ο πρωτοποριακός σκηνοθέτης Jonathan Glazer, σε συνεργασία με τον καταξιωμένο συνθέτη Mica Levi, αποφάσισαν να δημιουργήσουν μία ταινία μικρού μήκους, η οποία θα παρουσιάζει ανθρώπους να χορεύουν μέχρι τελικής πτώσεως.
Απόρροια αυτής της καλλιτεχνικής διεργασίας ήταν να δημιουργηθεί η δεκάλεπτη ταινία μικρού μήκους με τίτλο «Strasbourg 1518», η οποία έχοντας ως εφαλτήριο την πανδημία χορού, που εμφανίστηκε στο Στρασβούργο τον 16ο αιώνα, στοχεύει να βρει συναισθηματικά, κοινωνικά και ψυχολογικά σημεία ταύτισης με την πανδημία της εποχής μας, την πανδημία του κορονοϊού.
Τον Ιούλιο του 1518 στην πόλη του Στρασβούργου, που βρίσκεται στην Γαλλία, μία γυναίκα καθώς περπατούσε στον δρόμο, ξεκίνησε ξαφνικά και εντελώς απροειδοποίητα να χορεύει. Ο χορός της αυτός διήρκησε μέρες, καθώς ένιωθε ότι δεν μπορούσε να σταματήσει. Μέσα σε λιγότερο από μία εβδομάδα τα συμπτώματα αυτά άρχισαν να εμφανίζονται και σε άλλους κατοίκους του Στρασβούργου, οι οποίοι τα περιέγραψαν ως μία μη ελεγχόμενη παρόρμηση. Σταδιακά η κατάσταση αυτή μετατράπηκε σε πανδημία, διότι οι άνθρωποι που χόρευαν ασταμάτητα στο Στρασβούργο ήταν πια πάνω από εκατό. Η πανδημία αυτή μάλιστα είχε και δυσάρεστες συνέπειες, καθώς αρκετοί ήταν αυτοί που λόγω του υπερβολικού χορού οδηγήθηκαν εν τέλει στον θάνατο. Το περίεργο αυτό ιστορικό γεγονός συνεχίζει μέχρι και σήμερα να κεντρίζει το ενδιαφέρον της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας, καθώς τα ακριβή αίτιά του δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί. Οι δύο πιο πιθανές εξηγήσεις είναι ότι προκλήθηκε είτε από τροφική δηλητηρίαση, είτε από την εξάπλωση μαζικής υστερίας λόγω υψηλών επιπέδων άγχους.
Ο Jonathan Glazer, λοιπόν, ο οποίος είναι γνωστός Βρετανός δημιουργός ταινιών και σκηνοθέτης με σημαντικές ταινίες στο ενεργητικό του όπως το «Sexy Beast», «Birth» και «Under the Skin», κατάφερε μέσω του «Strasbourg 1518» να αναβιώσει την πανδημία χορού του 16ου αιώνα, συνδυάζοντάς τη με τις επιπτώσεις και τις συνέπειες που έχει επιφέρει η σοβαρή και ψυχοφθόρα κατάσταση του κορονοϊού σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Ο ίδιος μάλιστα έχει δηλώσει ότι «η ιδέα για ένα τέτοιο project μού είχε δημιουργηθεί και τα προηγούμενα χρόνια, καθώς με είχε ιντριγκάρει και εμπνεύσει πολύ το ανεξήγητο συμβάν του 1518, το οποίο στο μυαλό μου είχε συνδεθεί έντονα και με τη φράση της σπουδαίας Γερμανίδας χορεύτριας Pina Bausch, «Χορέψτε γιατί χανόμαστε». Τα δύο αυτά στοιχεία με έκαναν να συνδέσω τον χορό με την βαθύτατη ανάγκη του ανθρώπου για επιβίωση. Όλα αυτά εν τέλει αποκρυσταλλώθηκαν στο μυαλό μου, μετά την ταχύτατη εξάπλωση του Covid-19, η οποία φέρνοντας το lockdown σε παγκόσμιο επίπεδο, δημιούργησε το κατάλληλο σκηνικό για τη γέννηση του “Strasbourg 1518”».
Άλλωστε ο Jonathan Glazer εδώ και αρκετό καιρό βρισκόταν σε συζητήσεις με τov λονδρέζικο οργανισμό Artangel, που έχει σημαντική ιστορία στη διοργάνωση καλλιτεχνικών παραγωγών, προκειμένου να συνεργαστούν. Αξίζει να αναφερθεί ότι πριν την πανδημία είχαν σκοπό να γυρίσουν μία άλλη ταινία, της οποίας ωστόσο η παραγωγή αναβλήθηκε λόγω των δυσμενών συνθηκών και έτσι οδηγήθηκαν στο να δημιουργήσουν κάτι εμπνευσμένο από την ιστορία του Στρασβούργου.
Η ταινία χρειάστηκε 13 εβδομάδες για να ολοκληρωθεί και οι συναντήσεις με τους ανθρώπους που συμμετείχαν σε αυτήν γίνονταν μέσω Zoom. Ο Glazer αυτό που έκανε ήταν να στείλει στους συμμετέχοντες την μουσική του Mica Levi, χωρίς ωστόσο να τους δώσει σαφείς κατευθύνσεις. Με αυτό τον τρόπο θέλησε ουσιαστικά να τους προσφέρει την ευκαιρία να εκφραστούν ελεύθερα, περνώντας ο καθένας τα δικά του πολύ προσωπικά μηνύματα. Στο «Strasbourg 1518» βλέπουμε ανθρώπους, οι οποίοι όντας μόνοι τους μέσα στα δωμάτια τους λόγω του lockdown, ξεκινούν να χορεύουν χωρίς να γνωρίζουν ακριβώς τον λόγο και κυρίως χωρίς να μπορούν να σταματήσουν. Μάλιστα η παρόρμηση του χορού είναι τόσο έντονη για όλους τους πρωταγωνιστές της ταινίας, που σταδιακά γίνεται ανάγκη και παρότι εμφανίζουν έντονα συμπτώματα συναισθηματικής αλλά και σωματικής υπερκόπωσης αδυνατούν να εγκαταλείψουν τον μοναχικό χορό τους. Επιπλέον, αξίζει να επισημάνουμε ότι όλα τα γυρίσματα έγιναν με κινητά iPhones, στοιχείο που προσδίδει ακόμη μεγαλύτερη καλλιτεχνική αξία στο τελικό αποτέλεσμα.
Όλα αυτά τα στοιχεία λοιπόν, οδήγησαν στην δημιουργία του πρωτοποριακού «Strasbourg 1518», το οποίο αγγίζοντας μέσω της φρενίτιδας του χορού βαρυσήμαντες έννοιες, όπως ο φόβος, η παράνοια και η ανάγκη του ανθρώπου για επιβίωση, καταφέρνει να καθίσταται ένα διαχρονικό κινηματογραφικό δημιούργημα, το οποίο αδυνατεί να τοποθετηθεί σε σαφή χωροχρονικά όρια.
Από τον Νίκο Αγγελή-Άνθη