Για πολλούς από εμάς, τα παραμύθια του έχουν καθορίσει την παιδική μας – και όχι μόνο – ηλικία. Από τον 19ο αιώνα, οπότε και έζησε, μέχρι και σήμερα, οι ιστορίες του Δανού συγγραφέα περνάνε μηνύματα μέσα από τη μορφή ενός απλού παραμυθιού.
Αυτά τα μηνύματα ευελπιστεί να μεταδώσει στους επισκέπτες και το νέο μουσείο Hans Christian Andersen, το οποίο θα ανοίξει – εκτός απροόπτου – το καλοκαίρι στη γενέτειρα του παραμυθά, την πόλη Odense της Δανίας. Σε αντίθεση με τα κλασικά μουσεία που είναι αφιερωμένα σε ιστορικά πρόσωπα, το συγκεκριμένο project έχει περισσότερο σχέση με το πνεύμα και τη δημιουργικότητα, παρά με τα γεγονότα.
Η νέα αυτή προσπάθεια επιχειρεί να φέρει την αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο γίνεται η αφήγηση της ζωής και της κληρονομιάς του Hans Christian Andersen. Στο μουσείο οι επισκέπτες θα μπορούν να ζήσουν μία ολοκληρωμένη καλλιτεχνική εμπειρία, στην οποία θα συμβάλλει το τοπίο, η αρχιτεκτονική και το σύγχρονο design των χώρων.
Ο Torben Grøngaard Jeppesen, επικεφαλής των μουσείων της πόλης Odense, αναφέρει για αυτή την ξεχωριστή οπτική στη διαχείριση του πολιτιστικού πλούτου του Andersen: «Πρέπει να βουτήξουμε στα παραμύθια πρωταρχικά, καθώς είναι αυτό το οποίο ξέρουν όλοι. Η ιδέα δεν είναι να ξαναπούμε τις ιστορίες, αλλά περισσότερο να επικοινωνήσουμε την οικειότητά τους και να εμπνεύσουμε για περισσότερη ανάγνωση των έργων του Andersen».
Την αρχιτεκτονική επιμέλεια του μουσείου έχει αναλάβει ο Kengo Kuma και η ομάδα του, οι οποίοι βρίσκονται επίσης πίσω από το νέο Ολυμπιακό στάδιο στο Τόκιο. Αναζητώντας έμπνευση για το σχεδιασμό, ο Kuma στράφηκε στο παραμύθι «Το μαγικό σπιρτόκουτο», στο οποίο ένα δέντρο αποκαλύπτει έναν υπόγειο κόσμο με μαγικές προοπτικές. «Η ιδέα πίσω από τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό προσομοιάζει στη μέθοδο του Andersen, όπου ένας μικρός κόσμος ξαφνικά επεκτείνεται σε ένα μεγαλύτερο σύμπαν».
Αυτό όμως δεν είναι το μόνο παραμύθι που θα έχει βασικό ρόλο στο μουσείο. Σε διαφορετικά τμήματα, οι επισκέπτες θα μπορούν να μπουν για λίγο στον κόσμο των αφηγήσεων του Andersen. Στον χώρο που είναι αφιερωμένος στο παραμύθι της Μικρής Γοργόνας, ο καθένας θα μπορεί να κοιτά μέσα από ένα γυάλινο ταβάνι τους επισκέπτες που θα περπατάνε από πάνω του, σαν να βρίσκεται στον βυθό της θάλασσας.
Όταν έφυγε από τη ζωή, το 1875, ο Hans Christian Andersen ήταν ήδη ένας καταξιωμένος συγγραφέας. Από τότε και μέχρι σήμερα, όμως, οι ιστορίες του έχουν περάσει τα σύνορα και έχουν αγαπηθεί διεθνώς, ενώ έχουν αποτελέσει έμπνευση για πολλά έργα ανά τους αιώνες. Ο Jack Zipes, καθηγητής και συγγραφέας του βιβλίου «Hans Christian Andersen: The Misunderstood Storyteller», πιστεύει πως ο Andersen θα ήταν ιδιαίτερα χαρούμενος με αυτό το νέο εγχείρημα. «Δεν ξεπέρασε ποτέ το αίσθημα πως δεν τον εκτιμούσαν αρκετά», αναφέρει στο περιοδικό Smithsonian. «Θα πετούσε στα σύννεφα αν γυρνούσε στο Odense και έβλεπε αυτό το φανταστικό μουσείο που έχει δημιουργηθεί προς τιμήν του».
Από τη Μαργαρίτα Κούτρα
Κεντρική Εικόνα: Courtesy of Kengo Kuma & Associates, Cornelius Vöge, MASU planning