Όπως όλα δείχνουν, ο παγκόσμιος ιστός – κοινώς, το internet – δεν είναι πλέον και τόσο παγκόσμιος. Τον τελευταίο χρόνο, όλο και περισσότερες χώρες συγκρούονται με τεχνολογικούς κολοσσούς, με αποτέλεσμα να θεσπίζουν περιορισμούς ή και να απαγορεύουν συγκεκριμένες διαδικτυακές πλατφόρμες.
Θυμάσαι τότε που ο τέως πρόεδρος Trump ήθελε να απαγορεύσει το TikTok; Απ’ ό, τι φαίνεται, αν και η απαγόρευση δεν ευοδώθηκε, προσέφερε αρκετή έμπνευση σε άλλα κράτη. Η Ινδία δεν επιτρέπει, από τον Ιούνιο του 2020, τη χρήση της δημοφιλούς πλατφόρμας, καθώς και δεκάδων άλλων μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ενώ τελευταία έχει στρέψει τα βέλη της στο Twitter.
Στις πιο πρόσφατες εξελίξεις, το Facebook μπλόκαρε για αρκετές μέρες όλη τη ροή ειδήσεων για την Αυστραλία, προκαλώντας το απόλυτο χάος. Ο λόγος; Μία διαμάχη που έχει ξεσπάσει εδώ και μήνες μεταξύ της κυβέρνησης και της εταιρείας-κολοσσού, εξαιτίας ενός νομοσχεδίου που θα υποχρέωνε το Facebook να πληρώνει τα μέσα που δημοσιεύουν υλικό στην πλατφόρμα.
Το Facebook πήρε πίσω το ban, μόνο αφότου έφτασε σε συμφωνία με την κυβέρνηση, η οποία μετέτρεψε τους κανονισμούς του νομοσχεδίου. Πρόκειται για τη σκληρότερη απάντηση που έχει δοθεί ποτέ εκ μέρους του social medium και που, παρά την μετέπειτα ακύρωσή της, έχει ανοίξει ήδη μία κουβέντα παγκοσμίως για το μέλλον του διαδικτύου.
Στην ανακοίνωση εκ μέρους της πλατφόρμας για την συμφωνία με την αυστραλιανή κυβέρνηση, γίνεται λόγος και για ενδεχόμενες νέες συγκρούσεις τέτοιου είδους σε μελλοντικό χρόνο. «Θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στις ειδήσεις διεθνώς και να αντιστεκόμαστε στις προσπάθειες ομίλων των μέσων να προάγουν κανονιστικά πλαίσια που δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν την πραγματική ανταλλαγή αξίας μεταξύ των εκδοτών και πλατφορμών όπως το Facebook» αναφέρει, μεταξύ άλλων, ο Campbell Brown.
Τα γεγονότα αυτά μπορούν να αποδειχθούν ιδιαιτέρως επικίνδυνα, καθώς ανοίγουν το δρόμο για μία περαιτέρω κατάτμηση αυτού που ονομάζουμε παγκόσμιο δίκτυο. Η Daphne Keller, επικεφαλής του προγράμματος των κανονισμών στις πλατφόρμες του Cyber Policy Center του Πανεπιστημίου Stanford, αναφέρει στο CNN Business: «Πιστεύω ότι υπάρχει μία διεθνής ροπή προς το να κατακερματιστεί το διαδίκτυο πολύ περισσότερο από όσο είχε κατακερματιστεί στο παρελθόν».
Όταν οι ιθύνοντες των κοινωνικών δικτύων λάνσαραν για πρώτη φορά τα προϊόντα τους διεθνώς, εκτός εξαιρέσεων όπως η Κίνα, κανείς δεν αντιστεκόταν στην εξάπλωσή τους. Αρκετά χρόνια μετά, αυτή η απρόσκοπτη δράση δεν φαίνεται πλέον δεδομένη.
«Αυτό που είναι νόμιμο στη Σουηδία, είναι παράνομο στο Πακιστάν, οπότε πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να συμβιβάσουμε αυτό με τον τρόπο που λειτουργεί το διαδίκτυο», σημειώνει η Keller.
Η σοβαρότερη συνέπεια που διαφαίνεται στον ορίζοντα, εάν πράγματι υπάρξει ένας «τεμαχισμός» του παγκόσμιου δικτύου, είναι η διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Ο Sinan Aral, καθηγητής και συγγραφέας, το θέτει ως εξής: «Εάν το τελικό αποτέλεσμα είναι να έχουμε διαφορετικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης σε κάθε μεγάλο κράτος ή αγορά, οι οποίες να είναι διαχωρισμένες, αυτό που θα έχουμε είναι ένα οικοσύστημα πληροφοριών που θα είναι τελείως αποσπασματικό ή κατακερματισμένο σε ολόκληρο τον πλανήτη. Αυτό που αντικατοπτρίζει αυτός (ο κατακερματισμός) είναι μία ομάδα πολιτών που έχει εντελώς διαφορετικές πληροφορίες για τα τοπικά γεγονότα, για τα παγκόσμια γεγονότα, και ίσως μία εντελώς κατακερματισμένη κοσμοαντίληψη».
Από τη Μαργαρίτα Κούτρα