Ανάμεσα στα πιο ιδιαίτερα και φορτισμένα κομμάτια μιας γκαρνταρόμπας, το μαγιό ξεχωρίζει.
Μοιράζεται αρκετές ομοιότητες με τα εσώρουχα, τόσο σε ό,τι αφορά το μέγεθος και το πόσο εφαρμοστό είναι, όσο και στο γεγονός ότι προορίζεται να φοριέται σε δημόσιους χώρους. Αυτή η διάσταση το καθιστά κάτι πολύ περισσότερο από ένα απλό ρούχο: είναι ένα αντικείμενο που αντανακλά κοινωνικούς κανόνες, αντιλήψεις για το σώμα και τις εξελίξεις στη μόδα και την τεχνολογία.
Αυτές οι πτυχές του μαγιό διερευνώνται στη νέα έκθεση του Design Museum στο Λονδίνο, με τίτλο *”Splash! A Century of Swimming and Style”*, η οποία θα διαρκέσει έως τις 17 Αυγούστου 2025. Η έκθεση εστιάζει στον ρόλο του σχεδιασμού σε σχέση με το νερό και χωρίζεται σε τρεις κύριες ενότητες: την πισίνα, το λουτρό και τη φύση (δηλαδή τις θάλασσες, τα ποτάμια και τις λίμνες). Παράλληλα, εξετάζει την παρουσία του μαγιό σε περιοδικά μόδας, τηλεοπτικές σειρές, κινηματογραφικές αφίσες, αθλητικούς αγώνες και επιδείξεις μόδας, προβάλλοντας το πώς το μαγιό έχει αποτελέσει όχημα αφήγησης και κοινωνικής αλλαγής.
Η επιμελήτρια της έκθεσης, ιστορικός και παρουσιάστρια Amber Butchart, επισημαίνει ότι το μαγιό μπορεί να αποκαλύψει πολλά για τις κοινωνικές νόρμες και την πρόσβαση στους δημόσιους χώρους. «Αν δεν έχεις μαγιό, δεν μπορείς να πας στην πισίνα. Δεν μπορείς να κολυμπήσεις γυμνός», τονίζει χαρακτηριστικά.
Ένα από τα βασικά θέματα της έκθεσης είναι ο τρόπος με τον οποίο οι σύγχρονοι σχεδιαστές δημιουργούν μαγιό για άτομα που μέχρι τώρα δεν είχαν ειδικά σχεδιασμένα κομμάτια για τις ανάγκες τους. Οίκοι όπως οι Rebirth Garments, Chromat και Beefcake Swimwear σχεδιάζουν για τρανς και μη δυαδικά άτομα, καθώς και για κολυμβητές με αναπηρίες, διευρύνοντας την έννοια της συμπεριληπτικής μόδας.
Η Butchart έχει μελετήσει σε βάθος τη σχέση ανάμεσα στη ναυτική ένδυση και τη μόδα. Στο βιβλίο της «Nautical Chic« του 2015, αναλύει το πώς το παραθαλάσσιο τοπίο συνδέθηκε με τη μόδα από τον 18ο αιώνα μέχρι σήμερα. Η ιδέα της έκθεσης άρχισε να διαμορφώνεται εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά η πανδημία και η αύξηση της δημοτικότητας του κρύου νερού κολύμβησης έδωσαν νέα ώθηση στο εγχείρημα.
Η έκθεση περιλαμβάνει περίπου 200 εκθέματα, με αντικείμενα που προέρχονται από παραθαλάσσια μουσεία του Ηνωμένου Βασιλείου. Ανάμεσά τους βρίσκονται vintage μαγιό, αξεσουάρ μπάνιου, δημιουργίες υψηλής ραπτικής και κομμάτια που φορέθηκαν σε σπουδαίες αθλητικές επιδόσεις.
Κάποια από τα highlights περιλαμβάνουν περίτεχνα σκουφάκια κολύμβησης από τη συλλογή S/S 2017 του οίκου Miu Miu, ένα μεταλλικό μπλε wet-look φόρεμα από τον ελληνικό οίκο Di Petsa (A/W 2024), μια αφίσα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1984 με το έργο «Swimmer, 1982» του David Hockney και μια ινδική κινηματογραφική αφίσα από το 1967 για την ταινία «An Evening in Paris» –η οποία προκάλεσε σάλο στην Ινδία, καθώς απεικόνιζε μια ηθοποιό με μαγιό.
Η έκθεση εξετάζει επίσης πώς οι τεχνολογικές καινοτομίες έχουν επηρεάσει την παραγωγή μαγιό. Από την εξέλιξη του μαλλιού στις δεκαετίες του 1920 και 1930, μέχρι την εισαγωγή των συνθετικών υφασμάτων –το νάιλον τη δεκαετία του 1930, το πολυεστέρα τη δεκαετία του 1940 και το Lycra, που παραμένει κυρίαρχο μέχρι σήμερα –η πορεία του μαγιό είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πρόοδο στα υλικά.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη βιωσιμότητα. Παρόλο που το 100% βιώσιμο μαγιό είναι δύσκολο να επιτευχθεί, εταιρείες όπως η Aquafill δημιουργούν νήματα από ανακυκλωμένα δίχτυα ψαρέματος και βιομηχανικά απόβλητα, συμβάλλοντας στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της μόδας.
Δείτε και την έκθεση για τα 100 χρόνια του οίκου Loro Piana
Ανάμεσα στα πιο εμβληματικά εκθέματα βρίσκονται το κόκκινο ολόσωμο μαγιό της Pamela Anderson από το «Baywatch» και το Monokini του Rudi Gernreich –ένα μαγιό που δημιουργήθηκε ως δήλωση απελευθέρωσης των γυναικών από την υπερσεξουαλικοποίηση.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ιστορία της ονομασίας του μπικίνι. Αν και διμερή μαγιό υπήρχαν από την εποχή του Χαλκολιθικού, η σύγχρονη ονομασία γεννήθηκε το 1946 από τον Γάλλο σχεδιαστή Louis Réard. Ο Réard βάφτισε το μαγιό του «μπικίνι» από το Bikini Atoll, τον τόπο όπου οι ΗΠΑ πραγματοποιούσαν πυρηνικές δοκιμές. «Έπαιζε με την ιδέα ότι ήταν μικροσκοπικό, ατομικό σε μέγεθος, και θα είχε “εκρηκτικό αντίκτυπο”», σημειώνει η Butchart.
Η έκθεση «Splash! A Century of Swimming and Style» δεν είναι απλώς μια αναδρομή στην ιστορία του μαγιό, αλλά μια εξερεύνηση των κοινωνικών και πολιτιστικών αλλαγών που αντικατοπτρίζονται σε αυτό. Από τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα έως τη σύγχρονη εποχή της βιωσιμότητας και της συμπερίληψης, το μαγιό παραμένει ένα κομμάτι μόδας με βαθιά σημασία.
Η έκθεση στο Design Museum υπόσχεται να προσφέρει μια μοναδική εμπειρία στους επισκέπτες, αναδεικνύοντας όχι μόνο την αισθητική αλλά και τις ιστορίες που κρύβονται πίσω από κάθε μαγιό.