Γνώρισα τη Νατάσα σε ένα κοινό ταξίδι μας στην Πράγα πριν από περίπου μια δεκαετία. Τότε την αποκαλούσαμε με ανδρικό όνομα. Ήταν ένας νέος άνθρωπος γεμάτος τρέλα, όνειρα αλλά ταυτόχρονα αντιλαμβανόμασταν όλοι πως μέσα του έκρυβε κάτι. Η προχθεσινή απόφαση του ελληνικού κοινοβουλίου και σήμερα ο νόμος του κράτους που αναγνωρίζει τα ίσα δικαιώματα των διεμφυλικών ατόμων βρήκε τη Νατάσα να πανηγυρίζει στο Λονδίνο όπου διαμένει τα τελευταία χρόνια. Είναι μια καλή αφορμή για να τη ρωτήσω κάποια πράγματα, σκέφτηκα.
Θέλεις να μας συστηθείς;
Βεβαίως. Είμαι η Natasha, 39 χρονών trans-feminine γυναίκα και ζω αυτόν τον καιρό στο Λονδίνο σπουδάζοντας συμβουλευτική ψυχολογία.
Εάν μπορούσες να μας περιγράψεις την πορεία σου μέσα σε λίγες προτάσεις από τότε που θυμάσαι τον εαυτό σου μέχρι σήμερα τι θα μας έλεγες;
Μεγάλωσα στην Πάτρα στα τέλη του ’80 και μέχρι τα μέσα του ’90, όπου στα 18 μου χρόνια έφυγα για σπουδές στο Λονδίνο. Πέρασα όμορφα παιδικά χρόνια, αλλά σε μικρή ηλικία κατάλαβα πως πιθανώς υπήρχε μια δυσαρμονία σε σχέση με το πώς εγώ περίμενα να μεγαλώσω και πώς εξελισσόταν το σώμα μου. Μέχρι τα τέλη του δημοτικού ήμουν πολύ χαρούμενο παιδάκι και πραγματικά θυμάμαι να διασκεδάζω εκείνα τα χρόνια – μέχρι που ξεκίνησα το γυμνάσιο. Εκεί, σε συνάρτηση με τις αλλαγές που άρχισαν να επέρχονται λόγω της εφηβείας ξεκίνησα να νιώθω ιδιαίτερη δυσφορία, σε ένα βαθύ εσωτερικό επίπεδο. Τότε δεν ήξερα ακριβώς τι ένιωθα, δεν είχα τη γλώσσα ούτε να το κατανοήσω αλλά ούτε και να το εκφράσω. Θεώρησα ότι έτσι έπρεπε να νιώθω, και αυτόν τον «πόνο» έθαψα με το να χάνομαι για άπειρες ώρες κάθε μέρα σε video games, βιβλία και στην φαντασία μου. Στα 18 στο Λονδίνο μου δόθηκε η ευκαιρία να σπουδάσω αλλά και να ανοίξω σιγά σιγά (η έμφαση στο σιγά σιγά!) τους ορίζοντες μου σε σχέση με το ποια πραγματικά είμαι. Στα 30 μου λοιπόν ξεκίνησα την φυλομετάβαση που με έχει φέρει σήμερα να είμαι αυτή που είμαι – αυθεντική και αισιόδοξη για το μέλλον.
Ποια είναι η σχέση με την οικογένειά σου;
Πολύ καλή. Ήταν από την αρχή που τους ανοίχτηκα πολύ υποστηρικτικοί. Φυσικά χρειάστηκαν και αυτοί τον χρόνο τους και υποστήριξη για να κατανοήσουν τι ακριβώς σήμαινε η μετάβαση μου και τι επιπτώσεις μπορεί να είχε τόσο σε αυτούς, όσο και στην οικογένεια μας και στον κοινωνικό τους περίγυρο. Με αγκάλιασαν και χέρι-χέρι περάσαμε μαζί διάφορα στάδια. Είμαι και θα είμαι πραγματικά πάντα ευγνώμων για την στήριξή τους.
Πώς αισθάνεσαι με την προχθεσινή απόφαση του ελληνικού κοινοβουλίου;
Χαρούμενη, περήφανη, συγκινημένη. Είναι πράγματι μια απόφαση που πρακτικά θα επηρεάσει θετικά τις ζωές (δεν θέλω να χρησιμοποιήσω το πιο δραματικό «σώσει», αν και αυτό μπορεί να ισχύει εξίσου) μιας ιδιαίτερα ευάλωτης και κακοποιημένης ομάδας ανθρώπων όπως είμαστε τα διεμφυλικά(trans) άτομα στην Ελλάδα.
Τι έχεις να πεις σε αυτούς που υποστηρίζουν πως ο θεός έπλασε τον Αδάμ και την Εύα;
Είναι δικαίωμά τους να πιστεύουν ό,τι θέλουν. Και μένα να πιστεύω αυτά που πιστεύω.
Μετά τους χθεσινούς πανηγυρισμούς ήρθε και το πρώτο γκάλοπ σύμφωνα με το οποίο το 71% των ερωτηθέντων δεν συμφωνούν με την απόφαση του κοινοβουλίου. Τι σκέφτεσαι;
Για μένα δεν είναι έκπληξη. Το τι σημαίνει φύλο και ταυτότητα φύλου είναι κάτι που απασχολεί την παγκόσμια κοινότητα πολύ τα τελευταία χρόνια. Εμείς οι διεμφυλικοί άνθρωποι ερχόμαστε σαν ζωντανά παραδείγματα του εύρους που υπάρχει σε αυτόν τον τομέα στην ανθρώπινη φύση, κάτι το οποίο εναντιώνεται σε βαθιά ριζωμένες αρχές της πατριαρχίας. Επιπλέον, έχει προεκτάσεις σε φιλοσοφικό και πρακτικό επίπεδο για κάθε άνθρωπο που νιώθει βαθιά σύνδεση με το φύλο του και πώς το βιώνει. Με λίγα λόγια, το φύλο σαν φάσμα και όχι σαν δίπολο είναι μια καινούρια ιδέα για πολλούς και λόγω της προσωπικής μας ευαισθησίας περί αυτού μού φαίνεται λογικό να δημιουργούνται ποικίλες και πολλές φορές έντονες αντιδράσεις.
Προχθές βράδυ κάναμε και εμείς ως OZON ένα απλοϊκό poll μέσω του Instagram stories. Αν και κάποιος περιμένει πως το κοινό που μας ακολουθεί είναι πιο ανοιχτόμυαλο και προοδευτικό σε τέτοια θέματα είδαμε ότι στην ερώτηση “αν με αφορμή την ψήφιση του νόμου θέλουν να γιορτάσουν μαζί μας την διαφορετικότητα και τα ίσα δικαιώματα για όλους” το 45% απάντησε “όχι”. Μήπως είναι πιο προχωρημένη η απόφαση από την ίδια την κοινωνία;
Πιστεύω και θέλω να πιστεύω πως σε ένα επίπεδο ναι – το οποίο μπορεί να ηχεί λίγο παράξενα. Γνώμη μου είναι, και μπορεί να με πείτε ιδεαλίστρια, ότι ο λόγος που εκλέγονται οι βουλευτές είναι για να κάνουν την απαραίτητη δουλειά και έρευνα σε θέματα που επηρεάζουν άμεσα τους πολίτες τους, αφού εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε την δυνατότητα ή τον χρόνο να το κάνουμε. Η Ελλάδα με τον νόμο αυτό εναρμονίζεται με ευρωπαϊκές και παγκόσμιες διατάξεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προερχόμενες από κοινωνίες που όπως η ελληνική συνεχώς εξελίσσονται. Σαν παράδειγμα θα αναφέρω τα δικαιώματα των γυναικών και πώς αυτά εξελίχθηκαν ιστορικά ανά τους αιώνες, ως κάτι πολύ παρόμοιο. Ήταν η τότε εκάστοτε κοινωνία έτοιμη να δεχτεί τις γυναίκες ως πολιτικά ισότιμες; Για πολύ καιρό όχι. Μέχρι που έγινε και τώρα μας φαίνεται σαν κάτι απολύτως αυτονόητο.
Για ποιο πράγμα μάχεσαι τόσο ως Νατάσα στην καθημερινότητά σου όσο ως ακτιβίστρια;
Για να αποδείξω άτι δεν είμαι ελέφαντας (γέλια). Πέραν του χιούμορ, με κάθε δράση που κάνω ελπίζω να επηρεάσω θετικά έστω και έναν άνθρωπο που θα ταυτιστεί και θα πάρει ελπίδα με κάτι που θα ακούσει. Ο όρος ακτιβίστρια είναι πολύπλοκος για μένα και προτιμώ να αναφέρομαι όπως έχει πει η Laverne Cox ως «μοντέλο πιθανότητας» (possibility model) για το τι σημαίνει να ζει κανείς ως διεμφυλικό άτομο σήμερα.
Instagram account: @natashacomms
Συνέντευξη στον Γιώργο Κελέφη