Ο Στέλιος Δημόπουλος, o ηθοποιός που παίζει το ρόλο του παρουσιαστή στη νέα παράσταση του Παντελή Δεντάκη “The Show… Πόσο θ’ αντέξουν;” μιλά στο Ozon για την καινούργια παράσταση, την καριέρα του αλλά και το πως η πανδημία επηρεάζει το θέατρο.
Ξεχώρισε για την ερμηνεία του στο «Εθνικός Ελληνορώσων», δικαίωσε τις προσδοκίες κοινού και κριτικών στο ρόλο του επισμηναγού Λαρς Κόχ που υποδύθηκε στο δικαστικό θρίλερ “TERROR” και από εκεί στα «Αξύριστα Πιγούνια». Ο λόγος για τον Στέλιο Δημόπουλο που αυτή τη σεζόν έρχεται να μας συστηθεί ξανά, όπως κάνει κάθε φορά μέσα από κάθε νέο χαρακτήρα που ερμηνεύει, μέσα από τον πολύ σπουδαίο ρόλο του παρουσιαστή στην παράσταση του Παντελή Δεντάκη «The Show…Πόσο θ’ αντέξουν;” που φιλοξενείται στο Ξενοδοχείο Μπάγκειον (Πλατεία Ομονοίας 18, Αθήνα). «Η σκηνοθετική μας εντολή είναι ότι δεν υπάρχει φρένο», μας λέει καθώς μας εξηγεί τους κανόνες αυτού του ιδιότυπου Master-Puppet Show κανιβαλισμού σε μια συζήτηση περιστρέφεται ανηλεώς γύρω από «ελιτίλες», «περσόνες» και instagram followers.
Συνέντευξη στη Δέσποινα Ραμαντάνη
Ozon: Σε τι φάση σε πετυχαίνω;
Στέλιος Δημόπουλος: Είμαι αρκετά κουρασμένος, γιατί από τις 23 Αυγούστου που είχα την τύχη να μου προτείνει ο Παντελής Δεντάκης να συνεργαστούμε πάνω στη θεατρική διασκευή του έργου «Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν» και να ενσαρκώσω τον πολύ σπουδαίο ρόλο του παρουσιαστή, κατάλαβα- γνωρίζοντας τον τρόπο που δουλεύει ο Παντελής και την απαιτητικότητα του ρόλου- ότι θα είχε σίγουρα πολλή δουλειά και πολλή σωματική κόπωση γιατί στην ουσία πρόκειται για τον χαρακτήρα που διοργανώνει αυτό το ιδιότυπο show κανιβαλισμού και ήξερα ότι τόσο στο κομμάτι της μελέτης όσο και της σωματικής αντοχής θα έπρεπε οπωσδήποτε να υπερβώ εαυτόν.
Ozon: Ποιες απαιτήσεις έχει ο ρόλος του παρουσιαστή και ποιες θυσίες χρειάστηκε να κάνεις εσύ για να ανταποκριθείς στις απαιτήσεις του ρόλου;
Στέλιος Δημόπουλος: Επειδή στην ουσία πρόκειται για μια παράσταση που δεν έχει φρένο θα πρέπει επί μια ώρα και ένα τέταρτο να μπορώ να χορεύω, να τραγουδάω να παρουσιάζω και γενικά να τρέχω όλη την παράσταση στο 100%. Η σκηνοθετική μας εντολή είναι ότι δεν υπάρχει φρένο. Οπότε από 23 Αυγούστου έκοψα το τσιγάρο, έκοψα το αλκοόλ, διαβάζω ακατάπαυστα και γυμνάζομαι ανηλεώς για να ανταπεξέλθω στις απαιτήσεις της παράστασης.
Ozon: Παράλληλα είσαι και δεύτερη χρονιά στα «Αξύριστα Πιγούνια» στο Μικρό Χόρν και μόλις τελείωσες και τις παραστάσεις στους «Δολοφόνους» στο Rabbit Hole. Πως βιώνεις όλη αυτή την επιστροφή στην κανονικότητα, μετά την καραντίνα και εν μέσω κορονοϊού;
Στέλιος Δημόπουλος: Χαίρομαι που είμαστε σε μια φάση επιστροφής και όλο αυτό το πράγμα δείχνει να τελειώνει σιγά-σιγά. Γενικότερα είμαι ένας άνθρωπος που στη ζωή μου προσπαθώ να αποτάσσω τον φόβο, δηλαδή θα κάνω ότι είναι ανθρωπίνως δυνατό, θα τηρήσω τα μέτρα προστασίας, θα βάλω τη μάσκα μου, θα κάνω το εμβόλιο μου, αλλά από εκεί και πέρα θα πρέπει και να συνεχίσω να ζω και νομίζω ότι σε αυτό έχει προσαρμοστεί και το κοινό πάρα πολύ, γιατί σίγουρα είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα και για τον κόσμο να σταματήσει να φοβάται, να φορέσει τη μάσκα του και να έρθει στο θέατρο.
Ozon: Πιστεύεις ότι έχει επηρεαστεί η προσέλευση;
Στέλιος Δημόπουλος: Η προσέλευση, τουλάχιστον στις παραστάσεις που έχω συμμετάσχει μέχρι στιγμής δεν θα έλεγα ότι έχει μειωθεί, βέβαια δεν γνωρίζω το μέγεθος που έχει πληγεί ο κλάδος αλλά επειδή το θέατρο έλειψε στο κοινό, πιστεύω ότι υπάρχει προσέλευση, απλώς πιστεύω ότι ο κόσμος πλέον, εξαιτίας του φόβου που υπάρχει, αρχίζει να γίνεται πολύ πιο επιλεκτικός, δηλαδή μέχρι τώρα από την εικόνα που έχω μιλώντας και με άλλους συναδέλφους, η εικόνα που μου έχει μεταφερθεί είναι ότι γεμίζουν οι πραγματικά καλές παραστάσεις. Αυτό δεν το λέω ελιτίστικα αλλά ως μια διαπίστωση χαρτογράφησης των κινήσεων του κόσμου στη μετα-covid περίοδο. Δε λέω ότι κάτι τέτοιο είναι και σωστό. Το θέατρο χρειάζεται το κοινό του αυτή την περίοδο περισσότερο από ποτέ. Οπότε στηρίξτε τις μικρές σκηνές, τις μεγάλες σκηνές, γενικά πάτε θέατρο όσο περισσότερο μπορείτε. Το θέατρο σας χρειάζεται.
Ozon: Οπότε πιστεύεις ότι η υγειονομική αυτή κρίση δείχνει να αλλάζει ούτως ή άλλως τα δεδομένα και στο θέατρο; Το ρωτάω αυτό γιατί κατά τη διάρκεια της καραντίνας είχαν γίνει και κάποιες συζητήσεις για το μέλλον του θέατρου εν όψει του Covid19.
Στέλιος Δημόπουλος: Σιχαίνομαι τον ελιτισμό στο θέατρο τον ελιτισμό και μάλιστα τον ελιτισμό που προέρχεται από άτομα που έχουν φτιαχτεί για τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια. Βγήκε κάποια στιγμή ένα πολύ μεγάλο όνομα του ελληνικού θεάτρου, ο οποίος άρχισε να λέει για το πρόβλημα των τόσων δραματικών σχολών και των τόσων σκηνών. Εγώ δεν καταλαβαίνω ακόμα, μέχρι σήμερα, ποιο είναι το πρόβλημα ενός αναγνωρισμένου ηθοποιού με τεράστιο κασέ και τεράστιο συστημικές πλάτες το ότι υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Αθήνα, 5000 παραστάσεις. Δεν καταλαβαίνω ποιο είναι το πρόβλημα ενός ανθρώπου που εμπλέκεται με τον χώρο. Εγώ θεωρώ ότι είναι ευτυχία να προσπαθούν νέες θεατρικές ομάδες, είτε μικρές, είτε άπειρες, είτε έμπειρες, είτε καλές είτε κακές να αναμετρώνται στο θεατρικό σανίδι με ένα έργο. Μόνο καλό μπορεί να κάνει μια τέτοια ζύμωση. Για μένα όλη αυτή η πολυμορφία του ελληνικού θεάτρου κάνει τους ανθρώπους που τελικά καταφέρνουν να υπάρξουν στον χώρο πιο έμπειρους και πιο αποδοτικούς.
Ozon: Είναι σίγουρα μια μεγάλη συζήτηση αυτή, έχει υποστηριχθεί ωστόσο η άποψη ότι ο μεγάλος αριθμός σχολών ελλοχεύει τον κίνδυνο της κερδοσκοπίας, προτάσσοντας το κέρδος έναντι της εκπαίδευσης των σπουδαστών. Ποια είναι η γνώμη σου;
Στέλιος Δημόπουλος: Εδώ μιλάμε για ένα πρόβλημα, το οποίο είναι δομικό. Το πρώτο κομμάτι είναι εκείνο του ηθοποιού και το δεύτερο είναι εκείνο του δασκάλου. Η διδαχή είναι απλώς ένα χτύπημα στην πλάτη, το οποίο σε φέρνει σε μια πρώτη επαφή με αυτό το ατελείωτο πράγμα που ονομάζεται θέατρο και μετά έγκειται στον ίδιο τον ηθοποιό, στο ταλέντο του και στον ιδρώτα του το μέγεθος που θα αποκτήσει.
Δεν υπάρχουν ιδρύματα και σχολές που εγγυόνται επίπεδο στους αποφοίτους τους. Μια χαρά ΚΑΚΟΥΣ ηθοποιούς μπορεί να παράξει το Εθνικό, το Τέχνης και το Ωδείο και μια χαρά εξαιρετικούς ηθοποιούς μπορεί να βγάλει μια μικρή δραματική σχολή. Το να είσαι καλός ηθοποιός είναι θέμα δουλειάς, ιδρώτα, σεβασμού στην τέχνη σου και ιδεαλισμού να θες να αλλάξεις τον κόσμο. Όλα τα άλλα είναι ελιτίλες και ψευδαισθήσεις. Εγώ συνάδελφό μου θεωρώ όποιον μάχεται με νύχια και με δόντια την αλλαγή του κόσμου προς το καλύτερο και εκείνος που υπηρετεί ρομαντικά την τέχνη του. Εκείνον και εκείνη που προσπαθεί να ποιεί ΗΘΟΣ. Αν το προσπαθείς με όλο σου το είναι σε θεωρώ αδελφό μου είτε είσαι του Εθνικού, είτε του Τέχνης είτε της Δραματικής σχολής του κυρίου παπάρα. Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά λοιπόν και η δραματική δεν κάνει τον ηθοποιό.
Το άλλο κομμάτι είναι αυτό της διδαχής. Η διδαχή ξεκινάει από την ανιδιοτέλεια, την αγάπη και την ικανότητα να μεταλαμπαδεύεις χωρίς ίδιον κέρδος και σκοπιμότητα. Όταν τα κίνητρα δεν είναι αγνά, γίνεται ζημία. Και ο Λιγνάδης λέγανε ότι ήταν εξαιρετικός δάσκαλος, ήταν όμως και πολλά άλλα.
Ozon: Αν καταλαβαίνω καλά, λες ότι υπάρχει ένα ολόκληρο σύστημα που βοηθά να εκκολαφθούν τέτοια φαινόμενα.
Στέλιος Δημόπουλος: Φυσικά. Σε αυτή τη χώρα κάνουμε το εξής λάθος και είναι κάτι που ξεκινάει από την κριτική θεάτρου, τις δραματικές σχολές, τις θεατρικές παραγωγές και το ίδιο το θεατρικό προϊόν. Δημιουργούμε περσόνες, τις οποίες μαθαίνουμε άκριτα να προσκυνάμε και να λατρεύουμε, μέχρι τη στιγμή που η σκατίλα τους θα είναι τόσο βρωμερή και πασιφανής που θα πρέπει να αποδεχτούμε ότι εξαρχής συνηγορήσαμε στην άνευ λόγου αποθέωση τους. Αυτό είναι ένα τυπικό παράδειγμα που συνέβη με την περίπτωση Λιγνάδη, με την περίπτωση Φιλιππίδη.
Μάθαμε να αποθεώνουμε μετριότητες. Η μετριότητα λοιπόν που γίνεται συγκεντρωτική γίνεται και αυθάδης. Αυτό το λέω γιατί ενώ δουλειά του ηθοποιού είναι να αναμετράται με το κείμενο, να προσπαθεί να προάγει το αξιακό πλαίσιο και μήνυμα του κειμένου και να κάνει τη δουλειά του όσο πιο τίμια γίνεται, πείτε μου εν έτη 2021 ποιος ασχολείται με αυτό? Ποιόν θεατή όταν παρακολουθεί έναν ηθοποιό τον αφορά η δουλειά που έχει κάνει, αν έχει μελετήσει και αν δεν είναι μαϊντανός? Δεν μας ενδιαφέρει και δε θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει αν ένας ηθοποιός έχει σχέση, αν είναι γκέι ή στρέιτ, τι φοράει, αν έχει κοιλιακούς, που έκανε διακοπές κλπ. Ας σταματήσουμε σε αυτή τη δουλειά να είμαστε «γαμάτοι» και ας είμαστε περισσότερο τίμιοι και εργατικοί.
Ozon: Οπότε πιστεύεις ότι εν μέρει τα φαινόμενα αυτά οφείλονται και στο lifestyle και σε ένα star-system που δημιουργείται γύρω από κάποια ονόματα.
Στέλιος Δημόπουλος: Έχει να κάνει με το ίδιο το σύστημα. Όταν προσπαθείς να κάνεις την δουλειά σου με ανιδιοτέλεια και με σεβασμό και βλέπεις ότι κάποια στιγμή οι προσπάθειες σου βρίσκουν τοίχο, αναγκάζεσαι να αναπροσαρμόσεις τη στρατηγική σου. Όταν για παράδειγμα, ένα παιδί που τελειώνει μια δραματική σχολή και κάθεται στο σπίτι του και διαβάζει για ένα έργο είναι κακοπληρωμένο και άγνωστο και συνειδητοποιεί ότι σε μια ακρόαση αρχίζει να μετράει πλέον, πόσους followers έχεις στο instagram, τότε καταλαβαίνεις ότι ο τρόπος που λειτουργεί αυτή η δουλειά αρχίζει να αλλάζει. Πως εξηγείς λοιπόν σε ένα νέο ηθοποιό ότι δουλειά του δεν είναι να διαφημίζει κρέμες προσώπου και κοσμήματα αλλά να υπηρετεί το λειτούργημα του;
Ozon: Έχεις δεχτεί τέτοια ερώτηση;
Στέλιος Δημόπουλος: Φυσικά, και εγώ και οι συνάδελφοί μου έχουν δεχτεί τέτοια ερώτηση και τότε είναι που αρχίζεις να συνειδητοποιείς ότι ο ηθοποιός τελικά είναι ένας «ατσαλάκωτος γκόμενος» που βγαίνει στο τάδε περιοδικό να κάνει ημίγυμνη φωτογράφιση προβάλλοντας το θεληματικό του πιγούνι… Δεν είναι όμως αυτή η δουλειά μας. Γι’ αυτό και τελικά μακροπρόθεσμα πληρώνουμε την πτώση και στο επίπεδο της τέχνης μας και στο επίπεδο της καλλιτεχνικού ιδεώδους.
Ozon: Η ηθική παρακμή είναι κάτι ευρύτερο που αγγίζει όλους τους τομείς της κοινωνίας, όπως και τον κόσμο της τηλεόρασης, μιας και ο χαρακτήρας που υποδύεσαι στο The Show αντικατοπτρίζει αυτή την « ηθική κατάπτωση». Μίλησε μας λίγο για τον χαρακτήρα που υποδύεσαι και τα στοιχεία του ρόλου που κέντρισαν το ενδιαφέρον σου.
Στέλιος Δημόπουλος: Για μένα ο ρόλος του παρουσιαστή είναι ένας από τους πιο απαιτητικούς ρόλους που έχω κληθεί να υποδυθώ. Πρόκειται για έναν παρουσιαστή ενός τηλεπαιχνιδιού ο οποίος δεν έχει κανέναν ηθικό φραγμό και κώδικα. Ουσιαστικά, πρόκειται για ότι πιο κοντά σε έναν ανθρώπινο δαίμονα. Έχω κληθεί να παίξω έναν δαίμονα λοιπόν. Είναι ένας αδηφάγος άνθρωπος που στο βωμό του κέρδους και του χρήματος ξεπουλά τα πάντα. Εμπορεύεται τον φόβο, τα αδιέξοδα των ανθρώπων και τον ενδιαφέρουν μόνο τα νούμερα και η τηλεθέαση. Ο τρόπος δε που λειτουργεί κυμαίνεται ανάμεσα στο φασισμό και το μανιπιουλάρισμα. Σίγουρα πρόκειται όμως για έναν ρόλο που έχει μέγεθος και δεν υπάρχει τίποτα πιο ευχάριστο για έναν ηθοποιό από έναν χαρακτήρα που έχει μέγεθος και βάθος. Γιατί ποτέ το κακό δεν είναι απλά κακό. Για να μπορέσεις να προσεγγίσεις το κακό πρέπει να μπορέσεις να καταλάβεις πως δημιουργείται το κακό και τι το βοηθά να εκκολαφθεί.
Ozon: Είχες υπόψη σου καθόλου το έργο, δηλαδή το βιβλίο και την ταινία, πριν από την πρόταση του Δεντάκη;
Στέλιος Δημόπουλος: Ναι είχα διαβάσει το βιβλίο και είχα δει την ταινία, ανεξάρτητα. To «Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν» έχει ένα πολύ συγκεκριμένο ιστορικό και χρονικό πλαίσιο που αφορούσε στο Αμερικανικό κραχ και την ένδεια στην οποία ζούσε ο Αμερικανός πολίτης τότε που είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία εξαντλητικών μαραθωνίων χορού μέχρι τελικής πτώσης. Με τον Παντελή και την ομάδα προσπαθήσουμε να μεταφέρουμε το κέντρο της δράσης στο εδώ και στο τώρα. Σε κοινωνία πνευματικής σήψης που κατασπαράζει τα παιδιά της.
Ozon: Επαφή με το σύγχρονο τηλεοπτικό τοπίο της ελληνικής τηλεόρασης έχεις;
Στέλιος Δημόπουλος: Αναγκαστήκαμε να κάνουμε μεγάλη έρευνα γύρω από αυτό το κομμάτι της εμπορευματοποίησης της ανθρώπινης ζωής. Μελετήσαμε το ίδιο το κακό, το ίδιο το αδηφάγο προϊόν που λέγεται τηλεόραση, μέσα από τα μάτια του παρουσιαστή «δαίμονα», δημιουργώντας ένα ιδιότυπο παιχνίδι Puppet-Master ανάμεσα στον δαίμονα και στα θύματα του.
Δες ακόμη: Το Ayesha Tan-Jones και η δική του όπερα στην 7η Μπιενάλε της Αθήνας
Ozon: Ποιες ήταν οι δικές σου αναφορές που σε βοήθησαν να προσεγγίσεις τον ρόλο και πως βλέπεις να εξελισσόμαστε ως κοινωνία;
Στέλιος Δημόπουλος: Για μένα έμπνευση στάθηκαν δυο έργα, το ένα είναι το Night Crawler μια σπουδαία ταινία και το άλλο ο Ματωμένος Μεσημβρινός και το Fight Club, δυο σπουδαία βιβλία. Μέσα από αυτά τα σπουδαία έργα τέχνης μου δόθηκε η ευκαιρία να μελετήσω τι σκοτώνει σε έναν άνθρωπο την ανθρώπινη υπόσταση του και τον μετατρέπει σε κτήνος. Αυτό που προσωπικά με φοβίζει είναι ότι διάγουμε εποχές που σκοτώνουμε την ηθική μας και αρχίζουμε να υιοθετούμε ένα “bitch mode”, που νομιμοποιεί την έλλειψη τρόπων, ηθικής, και αγάπης. Η Αριάνα Γκράντε πρόσφατα σε τραγούδι της έλεγε «I see it, I want it, I got it», δηλαδή έχω λεφτά και μπορώ να κάνω ό,τι θέλω. Προμοτάρεται ως άποψη η έλλειψη ηθικής, και αυτό για μένα είναι φοβερά επικίνδυνο.
Ozon: Ας κλείσουμε με μια χαρακτηριστική φράση από το “The Show”.
Στέλιος Δημόπουλος: «Σημασία δεν έχει τι επιθυμείς αλλά τι είσαι διατεθειμένος να κάνεις για να το αποκτήσεις.»