Αναδημοσιεύουμε την συνέντευξη του αρχιτέκτονα Ανδρέα Αγγελιδάκη και του εικαστικού Άγγελου Πλέσσα η οποία φιλοξενήθηκε στο τεύχος Ιουνίου του περιοδικού ΟΖΟΝ με αφορμή την τρέχουσα έκθεσή τους “Headquarters” στην γκαλερί Ρεβέκκα Καμχή.
Πώς προέκυψε η ιδέα μία κοινής έκθεσης; ΑΠ: Αρχικά μας ζήτησαν από το Μουσείο Jeu de Paume στο Παρίσι να κάνουμε κάτι μαζί με θέμα το ίδρυμα Άντζελο, ήταν μία ιδέα της επιμελήτριας Maria Ines Rodriguez. Έχει πλάκα, αλλά όλα αυτά τα χρόνια που ζω και ενίοτε συνεργάζομαι με τον Ανδρέα πότε δεν κάναμε ένα έργο μαζί. Έτσι δημιουργήσαμε το www.TheAngeloFoundationHeadquarters.com. Τον καιρό που το δουλεύαμε στο στούντιο επικρατούσε ως συνήθως ένα χάος, παντού έβλεπες κουτιά – κεφάλια, τροπικά ψεύτικα λουλούδια, χρυσές επικαλυμμένες καρέκλες, προβολές και διάφορα άλλα αυτοσχέδια σύνεργα, πολλά από τα οποία χρησιμοποιήσαμε για αυτοτελείς online δράσεις στο έργο.
ΑΑ: Μια μέρα ήρθε η Ρεβέκκα και μας πρότεινε να κάνουμε μια έκθεση, που να έχει σχέση με το χώρο που ζούμε και δουλεύουμε. Απο χώρο που να περιέχει όλα αυτά τα στοιχεία σε μια πιο δυναμική μορφή, σαν να είναι συνεχώς σε εξέλιξη.
Σε μία εποχή όπου κυριαρχεί ο ατομικισμός και η προσωπική προώθηση, δεν είναι λίγο αντιφατική μία τέτοια κίνηση; ΑΠ: Δεν με ενδιαφέρει να κάνω πράγματα που δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητά μου. Η πραγματικότητα της καθημερινότητας μου είναι αρκετά συνυφασμένη με τον Ανδρέα. Το απολαμβάνω πολύ περισσότερο όταν συμβάλω στην επιτυχία των ανθρώπων που αγαπώ και θαυμάζω! Είναι κακό κάρμα να είναι ανταγωνιστικά τα ζευγάρια. Από την άλλη, δεν έχω κανένα πρόβλημα με το θέμα “προσωπική προώθηση”. Πολλοί άνθρωποι το κάνουν καλά χωρίς να γίνονται ούτε κουραστικοί ή εξεζητημένοι άλλα ούτε κι απεγνωσμένοι. Στην εποχή μας υπάρχει τόσο “άγχος” για αυτά τα 15 λεπτά επιτυχίας και προβολής που με αφήνει τελείως αδιάφορο. ΑΑ: Ναι, κι εγώ πρέπει να πω ότι δεν σκέφτηκα ποτέ τι επικρατεί η ποια είναι η τάση της εποχής, αυτή η έκθεση μου φαίνεται σαν το πιο φυσικό πράγμα.
Με ποιόν τρόπο συνεργαστήκατε γι’ αυτό το project; ΑΠ: Το εν εξελίξει site-έργο που δείχνουμε αυτό το διάστημα στο Παρίσι είναι το κυρίως έργο του project. Από αυτό βγάλαμε έργα, κοινά και μη. Οι αρχιτεκτονικές μακέτες του Ανδρέα για παράδειγμα, αν και δεν είναι όλες στο πρότζεκτ έχουν εννοιολογικά σχέση με εκείνες που είναι ή τα σχέδια με τα κολλάζ – πορτρέτα που μπορεί να γίνουν μέρος του πρότζεκτ, μιας και στο Αngelo Foundation headquarters υπάρχει εκτός των άλλων η Διεθνής Συλλογή Πορτρέτων (www.internationalportraitgallery.com). Όλο αυτό το σύμπαν συμπλέκεται ούτως ή άλλως με διάφορους τρόπους. AA: Είναι σαν να υπάρχει ένας βασικός σκελετός, που είναι το Angelo Foundation Headquarters και πλάι σε αυτό μπαίνουν και άλλα έργα. Όλα μαζί συμπληρώνουν ένα εννοιολογικό τοπίο.
Εσείς σε ποιο βαθμό αλληλοσυμπληρώνεστε; ΑΠ: Έχουμε την τύχη να βλέπουμε πολλά πράγματα μαζί και να έχουμε πολλές εμπειρίες και οι δυο. Συζητάμε τα πάντα μαζί. Ακόμα κι όταν καμιά φορά ταξιδεύουμε χώρια, μου αρέσει να χάνομαι σε βιβλιοθήκες, μουσεία, κουφά μέρη, γενικά ΠΑΝΤΟΥ και μετά να τα διηγούμαι στον Ανδρέα και το αντίστροφο. ΑΑ: Συνήθως περνάμε τον ελεύθερο χρόνο μας μαζί, πάμε ταξίδια κλπ., αυτός είναι ο χρόνος που έρχονται και ιδέες για καινούρια έργα, ή πράγματα που μας έχουν ζητήσει. Γενικά συζητάμε και τα ατομικά πρότζεκτ μαζί, οπότε τα πρότζεκτ συνεργασίας είναι ακόμα πιο εύκολα.
Σκοπεύετε να ξανασυνεργαστείτε στο μέλλον; ΑΠ: Φυσικά. Οι ιδέες και η σκέψη είναι το πιο σημαντικό πράγμα, αν υπάρχουν τότε έχουμε άπειρες δυνατότητες. ΑΑ: Ναι, ήταν η τέλεια συνεργασία, κατά κάποιο τρόπο είμαστε και τελείως αντίθετοι σαν χαρακτήρες, εγώ συνήθως πιο οργανωτικός και στην πρίζα, ο Άγγελος έχει πάντα τις πιο κουφές και απροσδόκητες ιδέες.
Πώς βλέπετε την εμφάνιση πολλών εικαστικών δρώμενων στην Ελλάδα (εκθέσεων, γκαλερί, μουσείων κλπ.); ΑΠ: Φυσικά είναι πολύ καλό για μένα ως καλλιτέχνης να υπάρχει τέτοια δραστηριότητα σε διεθνές επίπεδο στην πόλη που ζω, γιατί όντως περνάει η αφρόκρεμα της σύγχρονης τέχνης από την Αθήνα και μάλιστα αρέσει πολύ. …πάει ο καιρός που έπρεπε να μετακομίσεις στη ΝΥ για να κάνεις καριέρα. Αυτή η θετική κινητικότητα όμως πρέπει να έχει διάρκεια και έλεγχο στην ποιότητα και όχι να γίνεται απλά για να διακοσμήσει κάποια κοσμικά event ή επειδή η σύγχρονη τέχνη είναι κάτι trendy πια. Παρόλη την δυναμική της εικαστικής σκηνής στην Ελλάδα, δεν υπάρχει ακόμα ένας ελληνικός φορέας που να “επενδύει” και να αξιολογεί αμερόληπτα τους καλλιτέχνες για να κάνουν residencies ή να χρηματοδοτεί παραγωγές έργων για διάφορα πρότζεκτ στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Για παράδειγμα στην Κύπρο το έχουν καταλάβει αυτό τα τελευταία χρόνια. Οπότε στην ουσία ερχόμαστε λίγο πιο πάνω από το μηδέν γιατί οι καλλιτέχνες βρίσκουν τις πόρτες κλειστές, ειδικά τώρα που διανύουμε περίοδο οικονομικής ύφεσης. Πολύ συγκεκριμένα χρειαζόμαστε περισσότερους μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς που να πιστεύουν πραγματικά οτι υπάρχει εγχώριο εικαστικό προϊόν και στη συνέχεια να κάνουν πιο ερευνητικά πρότζεκτ. Δεν χρειαζόμαστε άλλες γκαλερί. ΑΑ: Ένα πολύ καλό παράδειγμα είναι η Μπιενάλε της Αθήνας, με τους οποίους μόλις συνεργάστηκα. Είναι μια ιδιωτική πρωτοβουλία, ξεκίνησε από μια ιδέα, και έχει γίνει ένα σημαντικό κομμάτι της πόλης. Χρειαζόμαστε και άλλες τέτοιου είδους κινήσεις, αλλά και επιτέλους να αλλάξει το κράτος στάση απέναντι στη σύγχρονη τέχνη. Για την αρχιτεκτονική δεν μιλάμε καν, θα ήταν εντελώς αστείο. Είναι αγώνας δρόμου να διατηρείς αρχιτεκτονικό γραφείο στην Ελλάδα, ακόμα και το να διδάσκεις απαιτεί θυσίες.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδια του καθενός; ΑΠ: Συμμετέχω στη 2η Μπιενάλε της Αθήνας με το έργο “Μνημείο Ιντερνετικών Συναντήσεων” στο επιμελητικό κομμάτι της Cay Sophie Rabinowitz, σε συνεργασία με το Athens Pride. Τo μνημείο θα περάσει από το κέντρο της Αθήνας κατά τη διάρκεια της παρέλασης και μετά θα κατέβει στο Πάρκο του Τροκαντερό για τους μήνες της Μπιενάλε. Στο μνημείο θα κάνω διάφορα events κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης, είτε προσχεδιασμένα είτε αυθόρμητα. Θα τα ανακοινώσουμε online. Συμμετέχω επίσης σε εκθέσεις στο ΕΜΣΤ και στο Remap. Έπειτα, το φθινόπωρο θα είμαι για μερικούς μήνες στη Νέα Υόρκη για έρευνα με την υποτροφία Φούλμπραϊτ και διάφορα άλλα πράγματα που τώρα συζητιούνται. ΑΑ: Μέσα στο καλοκαίρι θα είμαι σε μια έκθεση σε ένα κάστρο στο Βέλγιο, με ένα καινούριο έργο που λέγεται Sound Mirror Orchestra, είναι μακέτα ενός κτιρίου συναυλιών που έχει χωριστεί σε κομμάτια, όπως μια ορχήστρα. Συζητάω και τον σχεδιασμό μιας έκθεσης στη Βόρειο Ιταλία, σε μια μεσαιωνική πόλη, που μπορεί να έχει πολύ ενδιαφέρον, ενώ παράλληλα τρέχουν και τα έργα του γραφείου για ένα σπίτι στην Αντίπαρο και άλλα πολλά, τα τελευταία χρόνια είμαι συνεχώς never stop.