Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι χρώμα είναι η Τρίτη ή τη γεύση έχει; Αν ναι, τότε μπορεί να είστε ένας από τους λίγους ανθρώπους με συναισθησία.
Τι είναι η συναισθησία;
Συναισθησία (συν+αίσθηση) ονομάζεται η νευρολογική ανάμιξη των αισθήσεων με τέτοιο τρόπο, ώστε με την εμφάνιση ενός ερεθίσματος να δημιουργούνται εντυπώσεις που κανονικά θα προέκυπταν από διέγερση άλλων αισθήσεων. Ένας συναισθητικός μπορεί να «νιώθει» τα κείμενα, να «ακούει» τις οσμές, να «μυρίζει» τους ήχους.
Ενώ ένας κανονικός άνθρωπος ακούει μουσική και ακούει ένα τραγούδι, ένας synaesthete μπορεί να ακούει μουσική και να βλέπει ένα χρώμα ή να τρώει μια μπριζόλα και να ακούει έναν ήχο.
Σύμφωνα με την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει συναισθησία, ανάμεσά τους ο Vladimir Nabokov, Pharrell Williams και Marilyn Monroe.
Η συναισθησία είναι μια αυτόματη και ακούσια ένωση των αισθήσεων.
Ένας από τους πιο συνηθισμένους τρόπους που αυτή εκδηλώνεται είναι οι άνθρωποι να συνδέουν κοινά πράγματα, όπως αριθμοί, μήνες και ημέρες της εβδομάδας, με χρώματα π.χ. Ο Ιούλιος είναι σκούρο μπλε και το τρία είναι κίτρινο.
Ωστόσο, κάθε synaesthete έχει διαφορετική αντίληψη και κάνει μια δική του αντιστοίχιση. Υπάρχουν περίπου 60 διαφορετικές αντιλήψεις – έτσι ένα άτομο μπορεί να δει την Τρίτη ως κόκκινο ενώ ένα άλλο σαν λευκό.
Πολλοί άνθρωποι με συναισθησία μπορεί να μην συνειδητοποιήσουν ότι την έχουν, θεωρώντας ότι οι συνδέσεις τους είναι φυσιολογικές.
Η ακριβής αιτία της συναισθησίας είναι άγνωστη, αλλά έρευνα ισχυρίζεται ότι συμβαίνει όταν οι περιοχές του εγκεφάλου που βρίσκονται η δίπλα στην άλλη έχουν γίνει αλληλένδετες. Η πιο συνηθισμένη μορφή της συναισθησίας είναι όταν οι άνθρωποι συνδέουν τα λόγια με τα χρώματα, οπότε σε αυτή την περίπτωση ίσως οι περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για τη γλώσσα και την επεξεργασία του χρώματος, έχουν ελαφρώς συγχωνευτεί.
Πιο πρόσφατες μελέτες υποστηρίζουν ότι η συναισθησία συνδέεται με ορισμένα γονίδια, κάνοντας τους επιστήμονες να πιστεύουν ότι είναι κληρονομική.
Οι synaesthetes πιστεύουν ότι έχουν κάποιου είδους δώρο που τους επιτρέπει να δουν τον κόσμο με ασυνήθιστους τρόπους, ενισχύοντας την δημιουργικότητα και τις πνευματικές τους ικανότητες.
Ο Pharrell Williams θεωρεί ότι η επιτυχία του στη μουσική οφείλεται και στη συναισθησία, λέγοντας στο Psychology Today: «Για κάθε χρώμα, υπάρχει ένας ήχος, ένας κραδασμός, ένα μέρος του ανθρώπινου σώματος, ένας αριθμός, ένα μουσικό σημείωμα».
Μπορεί να «απενεργοποιηθεί»;
Η συναισθησία αποτελεί μια αυτόματη νευρολογική κατάσταση και δεν μπορεί να «απενεργοποιηθεί», όπως αναφέρει ο Simon Baron-Cohen, ο οποίος κάνει σχετική έρευνα. Τονίζοντας πως γι’ αυτούς είναι μια εμπειρία που θεωρείται φυσιολογική, υπογραμμίζει πως αφαιρώντας την θα είναι σαν να τους παίρνεις μια αίσθηση. Θα είναι σαν να του στερείς τη λογική.